ӨДРИЙН СОНИН ҮНЭНИЙГ ХЭЛНЭ
Цахим өдрийн сонин
Булангууд
Их уншсан
Жиргээ - Булангууд
Онцлох мэдээ


Төрд байх ёстой төлөөлөл Шинэсамбуугийн Сайхансамбуу мөн гэдгийг түүний хийсэн бүтээснээс харж болно. Тэр өөрийн эрх ашгийн төлөө эх орноо худалдахаас буцахгүй зарим түшээтэй харьцуулалтгүй нэгэн. Унасан газар, угаасан усныхаа бүрэн бүтэн байдлын төлөө тууштай тэмцдэг нь түүний өнгөрсөн хугацаанд чуулганы танхим, Байнгын хорооны хуралдаанд хэлж байсан үгнүүдээс нь харж, мэдэж, анзаарч болохоор байна. Ард түмний ой санамжийг богино гэж загасныхтай зүйрлэж ярих хүн өнөөдөр олон болжээ. Үнэн хэрэгтээ ард түмэн хамгийн ухаантай. Ш.Сайхансамбууг газар нутгийнхаа бүрэн бүтэн байдлын төлөө үгээ хэлсээр ирснийг тэд мартаагүй явна.

Тэр төр түшилцсэн дөрвөн жилдээ “Эх орон түшээ”-гээр шалгарч байв. Тодруулбал, “Зууны мэдээ” сонин, “TV-9” телевиз хамтран уламжлал болгон явуулдаг “Эх оронч түшээ”-г шалгаруулахад Ш.Сайхансамбуу зүй ёсоор багтав. Ингэхдээ байгалийн баялгийн тэгш хуваарилалт, Оюу толгой, Таван толгойн орд газарт Монголын ард түмний эрх ашгийг хамгаалах, байгаль орчноо хамгаалж унаган төрхөөр нь хойч үедээ өвлүүлэн үлдээх эх орондоо эзэн байхыг Монгол төрийн хууль тогтоомжоор баталгаажуулахын төлөө ажиллаж байгаа гэж ард түмэн үзэж, түүнийг нэрлэжээ. Түүнчлэн нийгэмд баян хоосны ялгааг хязгаарлаж, эдийн засгийн оновчтой бодлогоор улс эх орноо хөгжүүлэхийн төлөө ажиллаж байгаа гэх гол шалгуурыг баримталсан байна.

Энэ бол түүнд өгсөн ард түмний үнэлгээ. Чуулганы танхимд чанга дуугарч, үзэл бодлоо илэрхийлж явсных нь нөлөө хууль, тогтоолын төсөл батлагдан гарахад тусгалаа өгч байсныг он цаг гэрчилнэ. Тэр шударга бус зүйлд үнэн голоосоо дургүй хүн. Энэ тухай тэрбээр ярихдаа “Монголд хууль тэгш бус үйлчилдэг. Нийгмийн амьдралын дээд түвшинд хууль үйлчлэхгүй байна. Хуулийг сонгодог утгаар нь хэрэгжүүлэх учиртай хууль, хүчний байгууллагын удирдах ажилтны томилгоо төрийн биш улс төрийн агуулгатай болжээ. Аль нэг улс төрийн хүчний ашиг сонирхлыг хамгаалсан хуулийг хүчний байгууллага хэзээ ч шударгаар хэрэгжүүлж чадахгүй. Тиймээс энэ бүгдийг засахын төлөө өөрийн чадах бүхнээ хийхийг хичээж ирлээ. Санаачилсан хуулийн төслүүд, гишүүдтэй хамтран өргөн барьсан хуулиуд маань үүний илэрхийлэл болов уу. Монгол бол тусгаар тогтносон улс, НҮБ-ын гишүүн орон. Тусгаар тогтносон улсын хувьд өөрийн хууль дүрэмтэй, жаяг журамтай. Бүхнийг хуулийн хүрээнд явуулах учиртай. Монгол Улсад одоо УИХ-аар хэлэлцэж батлаад гаргасан 500 орчим хууль үйлчилж байна. Харамсалтай нь, хууль байвч биелэлт нь сул байна” хэмээж байв.

Ш.Сайхансамбуу бол бизнесийн салбараас улс төрд орж ирсэн нэгэн. Тиймдээ ч ард түмний амьдралыг алган дээр тавьсан мэт мэдэрч, бодит амьдралд нийцсэн хууль батлуулахын төлөө үгээ хэлж, үзэлцсээр ирсэн. Учир нь, бизнес эрхлэгчдэд хатуу, чанга болзолтой хуулийн босгыг таягдан хаяж, хүн бүхэнд тэгш үйлчлэх боломжийг тэр эрж, хайсан. Тиймээс хууль тогтоох байгууллагад ажиллаж, энэ бүхнийг чадах чинээгээрээ засч залруулах гэж хичээж, зүтгэж явснаа ч ил тод хэлдэг.

Мөн бизнесээ маш жижгээс эхэлж, өнөөдрийн үнэ цэнэ, баялгийг бүтээсэн учраас хөдөлмөрлөж, зүтгэж байгаа хувийн хэвшлийнхэн улсын төсвийг хэрхэн бүрдүүлдгийг тэр хамгийн сайн мэддэг хүн. Энэ талаар Ш.Сайхансамбуу “Бизнес эрхлэгчдийг өндөр түвшинд дэмжих хэрэгтэй байна. Тэд бол нийгмийн баялгийг бүтээгчид. Ялангуяа шинээр бизнес эрхлэгчид, орон нутгийн бизнес эрхлэгчдийг дэмжсэн маш том хууль хэрэгтэй. Эднийг дэмжээд ирэхээр ажлын байр аяндаа бий болно. Төр баялаг бүтээгч биш, зохицуулах үүрэгтэй байгууллага. Татвараас эхлээд ажиллах зүйл маш их байна. Нөгөөтэйгүүр би энэ амьдралд юу эсийг үзэх вэ. Хуулийг дээдлэн ажиллая, монгол хүний зан чанар, чадвар чадамж, нөхцөл байдалтай уялдсан, бизнесийн бүх салбарт тохирсон хууль санаачилъя гэсэн хүсэл, зорилго их байна” гэсэн.

Хөдөө орон нутагт ажилгүйдэл их. Ажлын байр ховор учир сумдад халамжийн мөнгөөр амьдрагсад цөөнгүй бий. Мэдээж ажилгүйдлийг бууруулах гол гарц нь ЖДҮ эрхлэгч болон бизнесмэнүүдийг дэмжих. Үүнийг дагаад ажлын байр нэмэгдэнэ. Ажилтай, орлоготой болсон хүн амьдралын төлөө зүтгэнэ, тэмүүлнэ. Ингэхээр өнөө бидний яриад байдаг чинээлэг дундаж давхаргад дөхөж очно. Гурван хүний нэг ядуу гэсэн ангиллаасаа ч гарахад ойртоно. Иймийн учир улс орны эдийн засгийн ачааны хүндийг үүрч, баялаг бүтээж байгаа хувийн хэвшлийг дэмжиж, тэдний ажиллах бизнесийн эрх зүйн орчныг сайжруулж чадвал халамж хүсдэг биш баялаг бүтээдэг иргэдийн тоо улам нэмэгдэнэ гэдгийг Ш.Сайхансамбуу ойлгосон хүн.

Тиймээс түүнийг төрд байх ёстой төлөөлөл гээд байгаа юм. Ард түмний зовлон, жаргалыг мэддэг, мэдэрдэг ийм хүмүүс Монгол төрд үнэнчээр зүтгэж, эх орноо гэсэн сэтгэл өвөртөлж ажиллах нь дамжиггүй биз ээ.

С.ЭРХЭМ