НҮБ-ын Хүн амын сангийн өөрийн цахим хуудсанд нийтэлсэн тайланд “Дэлхий нийтэд хүсээгүй жирэмслэлт, хүүхэдтэй болохыг хүсэхгүй байх нь түгээмэл зүйл болж, олон хүн гэр бүл төлөвлөлтийн асуудлаар чөлөөтэй сонголт хийх боломжгүй байна. Гэтэл улстөрчид түгшүүр төрүүлэх болсон хүн амын нөхөн үржихүйн асуудлаар хүүхэдтэй хүмүүсийг тэд хүссэн учир хүүхэдтэй болсон, харин хүүхэдтэй болох боломжгүй хүмүүсийг тэд хүүхэдтэй болохыг хүсэхгүй байна гэж буруу тайлбарлаж байна” гэж дүгнэжээ. НҮБ-ын Хүн амын сангийн судалгаанд хамрагдсан 14000 хүний тавны нэг орчим нь л цөөн, эсвэл олон хүүхэдтэй болно гэж хариулжээ. Олон хүн хүүхэдтэй болохыг хүсдэг ч эцэг эх болох боломжгүй байдаг аж. Учир нь энэ судалгаанд хамрагдагсдын дийлэнх нь хоёр ба түүнээс дээш хүүхэдтэй болохыг хүсч байгаагаа илэрхийлсэн боловч “Санхүүгийн асуудлаас болж энэ мөрөөдлөө биелүүлж чадахгүй байх вий гэж айж байна. Бидэнд орон сууц, хүүхэд асрах өндөр зардал, түүнчлэн ажлын байрны баталгаа байхгүй байна” гэж хариулжээ. НҮБ-ын Хүн амын сангийн уг тайланд “Эмэгтэйчүүдийг өндөр цалинтай ажилд түлхүү татан оролцуулснаар энэ асуудлыг шийдвэрлэх боломжтой, төрөлт буурч, эдийн засгийн өсөлт удааширч байгаа нь жендерийн тэгш бус байдалтай холбоотой байна” гэж дурдаад “Ажлын байран дахь жендерийн тэгш байдал буюу гэр бүлд ээлтэй нөхцөл бүрдээгүй байгаа нь эмэгтэйчүүд ажилд орохгүй байх гол шалтгаануудын нэг юм. Түүнчлэн эмэгтэйчүүд хүүхэд асран, гэрийн үйлчлэгчийн ажлыг үүрч байгаа нь төрөлт буурахад нөлөөлж, хүмүүс хүссэнээсээ цөөн хүүхэдтэй болох шалтгаан болдог” гэж дурджээ. Гэтэл үүний зэрэгцээ, ихэнх нь эсрэгээрээ хүсээгүй жирэмслэлтээс урьдчилан сэргийлэх боломжгүй учир өөрийн хүссэнээс олон хүүхэд төрүүлдэг байна. Судалгаанд хамрагдсан гурван хүний нэг нь өөрөө, эсвэл түүний хамтрагч хүсээгүй жирэмслэлттэй тулгарсан, бараг тавны нэг нь би өөрийн хүслийн эсрэг хүүхэдтэй болсон гэж хариулсан байна. Мөн эрэгтэйчүүдийн дөрөвний нэг, эмэгтэйчүүдийн гуравны нэг нь бэлгийн харьцаанд орохоос татгалзах боломжгүй байдаг гэжээ.

Төрөлтийг нэмэгдүүлэхийн тулд авч явуулж буй улстөрчдийн ихэнх бодлого нь үүнд тус болохгүй, бүр эсрэг үр дүнд хүргэж байгааг энэ тайланд онцолж “Хүн амын нөхөн үржихүйн асуудлыг зохицуулах гэсэн улстөрчдийн оролдлого нь албадлага, хүний эрхийг зөрчихөд хүргэж, улмаар хүмүүсийг нөхөн үржихүйн бие даасан байдлаа хамгаалах гэсэн хүний эрхийн тэмцэлд хүргэдэг. Харин иргэдийн нөхөн үржихүйн эрхийг минь зөрчиж байна гэсэн тэмцэл нь тэдний хүүхэдтэй болох хүслийг улам бууруулах эрсдэл дагуулдаг” гэж дурджээ. Иймээс НҮБ-ын Хүн амын сан “Төрөлтийг нэмэгдүүлэхийн тулд хүмүүсийг нөхөн үржихүйн эрх чөлөөгөөр хангах, нөхөн үржихүйн эрүүл мэндийн үйлчилгээний хүртээмжийг сайжруулах, эмэгтэйчүүдийн ажил мэргэжил эзэмшихэд нь дэмжлэг үзүүлэх шаардлагатай” гэж зөвлөжээ. Үүнээс гадна ижил хүйстэн, ганц бие хүмүүс болон өмнө нь хүүхэдтэй болоход “хэтэрхий хөгшин” гэж тооцогддог байсан эмэгтэйчүүдэд төрөлт, үрчлэлтийн үйлчилгээ зэрэг дэмжлэгийг өргөжүүлэхийг зөвлөж “Эцсийн эцэст хүмүүст итгэл найдвар хэрэгтэй. Өөрсдийн болон төрүүлэхийг хүсч буй үр хүүхдийнх нь ирээдүйд итгэх итгэл хэрэгтэй. Үүний тулд улстөрчид ард түмнийхээ хүслийг сонсох ёстой” гэж дүгнэжээ.Харин энэ бүхнийг энгийн үгээр тайлбарлавал ийм юм.

Бид Энэтхэгийг удам дамждаг кастын дэглэмтэй буюу иргэд нь төрөхдөө л дээд, дунд, доод ангид хамаардаг гэж буруутгадаг. Гэтэл ардчилсан улсууд өнөөдөр дарангуйлагч дэглэмтэй улс шиг дээд, доод анги буюу татвар төлөгчдийн мөнгийг завшдаг улстөрчид, тэднийг тэжээж байдаг сонгогчид гэсэн хоёр ангид хуваагдчихаад байна. Үүний баталгаа нь хүн төрөлхтний түүхийн явцад бий болсон “Татвар төлж л байгаа бол та сайхан амьдрах нөхцөлөөр хангагдах ёстой” гэсэн алтан зарчим “Төр байгаа л бол та татвар төлнө” болтлоо дампуурсан явдал. Энэ бүхэн төр, засаг татвар төлөгчдийн мөнгийг үрдэг бус үржүүлдэг, улсын төсвийн мөнгийг улстөрчдийн амаар бус сонгогчдын хүсэл, мэргэжлийн холбоодын саналаар зарцуулдаг болж, тендерийг албан тушаалтан бус хиймэл сэтгэхүй шалгаруулдаг болсон цагт л хүн амын нөхөн төлжилт хэвийн явагдаж эхэлнэ гэсэн үг. Үүнийг л НҮБ-ын Хүн амын сан “Эцсийн эцэст хүмүүст итгэл найдвар хэрэгтэй” гээд байгаа хэрэг.