УИХын гишүүн Г.Очирбаттай ярилцлаа.
<hr />
-Таны хувьд айл өрхүүдийг жижиг оврын сэргээгдэх эрчим хүчээр хангах боломжтой гэдэг асуудлыг ярьж байсан. Үүнийгээ манай уншигчдад дэлгэрүүлэн хэлж өгөхгүй юу?
-Монгол Улсын 2024-2028 оны хөгжлийн хөтөлбөр, 2026 оны хөтөлбөр дээр ч гэсэн би үүнийг хэлээд байгаа. Ер нь энэ жилийн хөтөлбөрүүдээ батлахдаа Алсын хараатайгаа уялдуулж авах нь зүй зохистой байгаад байгаа юм. Тэгэхгүй болхоор жил болгон л дуртай зүйлээ оруулж ирдэг. Сайд нар нь өөрсдийнхөөрөө аашилдаг, ажлыг гацаадаг байдал руу орчихоод байна. Зуун мянган дээвэр гээд 2024-2028 оны хөгжлийн хөтөлбөр, 2026 оны тэргүүлэх чиглэлд орчихсон явж байгаа. Тийм болохоор би чуулган дээр асуулт асууж байсан. Монгол Улс цаашдаа эрчим хүчний салбараа яах гээд байгаа юм бэ. Реформ хийнэ гэчихээд зүгээр үнэ нэмчихлээ. Хуулийн шинэчлэл, өөрчлөлт хийгдсэнгүй гэдгийг хэлсэн. Хоёрдугаарт, III болон IV цахилгаан станцын эрчим хүчний үйлдвэрлэлийн өртөг 90-100 төгрөг л байгаа. Бүр тодруулбал, IV цахилгаан станц 93 төгрөг, III станц 100 гаруй төгрөгөөр л явж байна. Гэтэл сая 285 болгочихлоо. Сэргээгдэх эрчим хүчин дээр есөн компани байна. Энэ компаниуд эрчим хүчний 1 кВт-ын үнийг 380-600 төгрөгөөр төлж байна. Төв рүү ийм үнээр нийлүүлээд буцаагаад зөрүүг нь татаасаар авчихаж байгаа юм. Дээрээс нь иргэд ч гэсэн сэргээгдэх эрчим хүчний төлбөр гэж төлж байгаа. Энэ бүхнийг харахаар сэргээгдэх эрчим хүч ажиллаад байгаа юм шиг харагдаад байгаа юм.
-Гэвч ажил нь явахгүй байна гэж үү?
-Би байнгын хороон дээр Б.Чойжилсүрэн сайдаас 10 асуулт асуусан. Өрх бүр үйлдвэрлэгч болох ёстой. Ингэж байж бид өрхийн орлогоо дэмжинэ гээд хөгжлийн хөтөлбөр дээр заачихсан.
Мөн сэргээгдэх буюу тархмал эх үүсвэрүүд бодлогоор дэмжинэ гэж байгаа. Гэтэл энэ талын ажлаа хийдэггүй. Асуудал үүндээ л байгаа юм. Үүнийг нь хэлж яриад нэмэр байдаггүй. Тийм болохоор би намайг дэмждэг хүмүүсийн санхүүжилтээр СХД-т 102 метр квадрат хаус дээр туршаад үзчихлээ. 10 кВт-ын нарын панель, 10кВт-ын инвертер, 20 кВт-ын батерей хураагуур гээд бүтэн систем болгоод одоо ажиллуулж байна. Дээрээс нь бид дулааныг нь шийдэж байгаа. Зундаа хүйтэн, өвөл халуунаар орчноо хангадаг. Мөн СХД-ийн 25 дугаар хороон дээр яг 28 метр квадрат таван ханатай гэрт бас туршсан. 5 кВт-ын нарны панель, 5 кВт-ын инвертер, 10 кВт-ын батерей хураагуур систем байгаа юм. Одоогоос 20 хоногийн өмнө бид очиж үзэхэд маш сайхан хүйтнээр үлээж байна лээ. Өвөлдөө дулаанаар хангачихна. Ингээд шийдчих боломж бүрэн байгаа. Үүнээс гадна илүү гарсан эрчим хүчээ төвийн эрчим хүч рүү нийлүүлээд орлого олох боломжтой. Одоогийн хуулиар бол 20 хүртэлх кВт-ыг айл өрхүүд хийж болно гээд заачихсан байгаа. Яг үүгээр нь 365 хоногоор тооцоод үзэхээр 6 сая орчим төгрөгийн орлого олох боломжтой гэж гарч байна. Тийм болохоор бид үүнийг одоо л бодитойгоор ашиглах хэрэгтэй.
-Ингээд хийж болж байгаа юм бол яагаад төр засаг нь хөдөлдөггүй юм бэ? 
-Өрх бүр үйлдвэрлэгч болоод орлого нэмж олох бололцоо нь нээгдчихээд байна. Харамсалтай нь үүнийг л хаагаад байгаа юм. Б.Чойжилсүрэн сайдаас би Баянгийн 660 мегаваттын төсөл дээр хамаатай гэдгийг асуусан. Хамаагүй бол яагаад тархмал эх үүсвэрээ дэмжихгүй байгаа юм гэсэн. Сайд харин хамаагүй гэж хэлсэн. Гэхдээ асуултдаа хариулт аваагүй болохоор би хардаж байгаа. Үнэхээр хамаагүй л юм бол нээлттэй хийчих л дээ. Нийт 190 мянган яндан байна шүү дээ. Гэтэл энэ яндангаа цөөлөхийн оронд үнээ нэмчихсэн. Өмнө нь 308 мянган төгрөг төлж байсан бол одоо нэг сая гаруйг төлдөг болчихлоо. Ингэхээр чинь хүмүүс буцаагаад л галаа түлж эхэлнэ. Харамсалтай нь үүнийг мэдсээр байж хийхгүй байгааг л гайхаад байгаа юм.
-Та энэ асуудлаараа Б.Чойжилсүрэн гишүүнтэй биечилж уулзаж асуусан уу? 
-Би 10 асуулт асуугаад хариултаа авч чадаагүй. Яаман дээр очоод өгье гэсэн. Ингэхийн тулд бид ажлын хэсэг байгуулаад Х.Жангабыл гишүүнээр ахлуулсан. Ажлын хэсгийн ахлагч маань хоёр, гурван удаа миний хажууд
хийж
утсаар ярьсан. Даанч тэр болгонд хойшлуулсаар л ирлээ. Тийм болохоор үнэхээр гайхаж байна. Ажлаа аваад 11 сар болсон. Энэ салбарт юу хийсэн юм бэ. Үнэ л нэмлээ шүү дээ. Түүнээс биш ногоон эдийн засгийг чинь дэмжих гээд дэлхийн бүх улс орнууд гараа сунгаж байгаа. Монголын арилжааны банкууд дээр 1 их наяд төгрөг хаашаа орохоо мэдэхгүй байж байна. Үүн дээр зөвхөн менежмент л хийх хэрэгтэй. Хийе гэвэл энэ чинь төсөв дээр ч дарамт учрахгүй. Хэрвээ төр нь үүнийг хийдэггүй юм бол арай эрүүл саруул ухаантай хүмүүстэйгээ нийлж байгаад миний хувьд нэг гудамжийг өөрчилж харуулъя гэж байгаа юм. Дараа нь нэг сумыг өөрчилж харуулмаар байгаа байхгүй юу. Ингэх юм бол тухайн сумын иргэдийн өвчлөл хүртэл шууд буурна. Мэдсээр байж хийхгүй байгаа юм чинь өөр арга байхгүй. Тийм болохоор би энэ чиглэл рүүгээ л явж байна.
-Мэдсээр байж хийхгүй байгаа юм чинь хуулийн төсөл санаачлах ёстой юм болов уу. Таны хувьд ер нь юу хийе гэж бодож байна вэ?
Хоёр, гурван ажлын хэсэг гараад хуулийн төсөл боловсруулаад явж байгаа. Яаман дээрээс нь өргөн барина гээд хуулийн төсөл хүлээгдэж байна. Гэвч яг ямар хуулийн төсөл байгаагаа харуулахгүй байгаа юм. Уг нь түүнийг харчихмаар байгаа юм. Ингэх юм бол засаж залруулахад явах боломжтой. Бүр болохгүй бол УИХ-ын гишүүний бүрэн эрхийн хүрээнд хуулийн төсөл санаачилж болно. Гэхдээ олон газар, олон зүйлийг хийж байхаар нэгдэж нийлээд хийх нь зөв юм шиг санадаад байгаа. Хоёрдугаарт, энэ хуулийн төсөл бүр муудаад ороод ирж магадгүй. Яагаад гэхээр одоогийн хуульд 20 кВт-ыг иргэн өөрөө үйлдвэрлэж болно гэчихсэн. Энэ заалтыг байхгүй болгоод, эсвэл багасгаад оруулаад ирэх юм бол бүр аюултай. Тийм болохоор эд нарын боловсруулж байгаа хуулийн төслийг хүлээгээд байгаа юм. Ер нь бол манай улсад хууль багадаагүй. Харин хуулийн хэрэгжилтийн үр дүнгийн нөлөөллийн судалгааг ерөөсөө хийхгүй байна. Манай УИХ-ын Тамгын газар дээр Судалгаа шинжилгээний хүрээлэн гээд асар том төсөвтэй байгууллага бий болчихсон. Энэ хүмүүс хуулийн нөлөөллийн судалгааг хийж байх ёстой. Би Ардчилсан намын жагсаалтаар орсон гишүүний хувьд хоёр, гурван хуулийн төслийг өргөн барьсан. Нийгмийн даатгалын шимтгэлтэй холбоотой, Хүн амын орлогын албан татварыг нэг хувь болгох зэрэг хуулийн төслүүдийг гишүүдтэй хамтран өргөн барьсан.
&nbsp;
&nbsp;

Г.Очирбат: Өрх бүр эрчим хүч үйлдвэрлэгч болж, орлого олох бололцоо нь нээгдчихээд байхад үүнийг хаагаад байна

SAMSUNG: ХАВРЫН ХЯМДРАЛ ҮНЭ ХАЙЛЛАА

Өнөөдөр буюу 2025 оны зургаадугаар сарын 05-ны Пүрэв гарагт цахилгаан шугам сүлжээнд хийх засварын хуваарийг танилцуулж байна. Хэрэглэгчид ээ, засвар хийх хугацаанд хэрэглээгээ түр зохицуулна уу.
<img decoding="async" src="https://scontent.fuln8-1.fna.fbcdn.net/v/t39.30808-6/503976475_122128194650716318_2697950982559168801_n.jpg?_nc_cat=104&amp;ccb=1-7&amp;_nc_sid=127cfc&amp;_nc_ohc=Ud3_cCny-WcQ7kNvwGEZk0r&amp;_nc_oc=AdnkiqcGdIUEiKG8rb1XMJby4fLIITpDXi6ziMUoHmnEObpQDGeL2NzyIU4mWYW7fOc&amp;_nc_zt=23&amp;_nc_ht=scontent.fuln8-1.fna&amp;_nc_gid=gP0c0zOZMd8qzOiu5-0TYw&amp;oh=00_AfNt6s6grFNbc58avTR1diYyk7epeUnBxR5UgrYxLNRhbw&amp;oe=68469DBA" alt="" width="100%" />

УБЦТС: Өнөөдөр хийгдэх засварын хуваарь

Бээжин-Улаанбаатар чиглэлийн 23 дугаар галт тэрэг цар тахлаас хойш таван жилийн хугацаанд зогссоны дараа 2025 оны зургаадугаар сарын 4-ний өдөр анхны аяллаа хийлээ.
Бээжин-Улаанбаатарын анхны галт тэргийг анх 1975 онд аялуулж байсан. 1975-1985 оны хооронд Бээжин-Улаанбаатарын галт тэргийг Бээжин-Москва чиглэлийн гал тэргэнд холбож явуулдаг байсан бол 1985 оны тавдугаар сараас эхлэн тусдаа бие даасан галт тэрэг болгон аялуулж эхэлсэн. Үүнээс хойш Монгол Улс, БНХАУ хоёр орны найрамдал, хамтын ажиллагааны бэлэг тэмдэг болсоор ирсэн юм.
<img decoding="async" src="https://scontent.fuln2-2.fna.fbcdn.net/v/t39.30808-6/503371547_1053084800251800_5714030611968959917_n.jpg?_nc_cat=105&amp;ccb=1-7&amp;_nc_sid=833d8c&amp;_nc_ohc=6VnMPuSmdlkQ7kNvwH9UblB&amp;_nc_oc=Adm2gCUTFznv0JN7POladSTz4rBVYBjt9H0kpc3NlXXYer7na9hgrvuRy6OzGPFf13k&amp;_nc_zt=23&amp;_nc_ht=scontent.fuln2-2.fna&amp;_nc_gid=YRxUWS6aMFo2YAMf7zlEfA&amp;oh=00_AfPMzY0yF2JWVnkMvZU-Ed8QzM0-yAfXjrxxwx7fKMp7Ow&amp;oe=6846D469" alt="May be an image of train" />
Цаашид энэхүү 23 дугаар галт тэрэг долоо хоног бүрийн мягмар гарагт Бээжин хотоос хөдөлж Улаанбаатарт лхагва гарагийн 14:35 цагт ирэх бол тус чиглэлийн 24 дүгээр галт тэрэг пүрэв гарагийн 07:18 цагт хөдөлж, баасан гарагийн 14:35 цагт Бээжин хотноо хүрнэ гэж Зам, тээврийн яамнаас мэдээллээ.

Бээжин-Улаанбаатар чиглэлийн галт тэрэг 5 жилийн дараа дахин аялж эхэллээ

УИХ-аар Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэд итгэл үзүүлэх эсэх тухай хэлэлцэж байсан 2025 оны зургадугаар сарын 2-3-нд шилжих шөнийн 23:20 цагийн үед Ерөнхийлөгчийн хэвлэлийн төлөөлөгч фэйсбүүк хуудсаараа: Монгол Улсын Ерөнхийлөгч УИХ-ын нэгдсэн чуулганы хуралдаанд оролцож өөрийн байр сууриа илэрхийлэх гэж байна хэмээн мэдэгдсэн. Удсан ч үгүй 00:00 цаг өнгөрч байхад Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх чуулганы танхимд орж ирсэн.
Үндсэн хуулийн 33 дугаар зүйлийн 3-т: Ерөнхийлөгч УИХ-д болон ард түмэндээ хандан илгээлт гаргаж, чуулганд өөрийн тааллаар оролцон улс орны дотоод, гадаад байдлын нэн чухал асуудлаар мэдээлж, саналаа оруулж болно гэж заасан.
Гэсэн ч: Ерөнхийлөгч УИХ-ын чуулган дээр орж ирж гишүүдийг айлгаж, дарамталж, сүрдүүлсэн. УИХ-ын бүрэн эрхэд халдлаа гэдэг асуудал үүсээд байна.
Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн УИХ-ын тэр шөнийн хурал дээр юу ярьсныг хэвлэлүүд бүрэн хэмжээгээр мэдээлсэн. Тэр эхлээд: Ерөнхийлөгч сүүлийн үед нэлээд ажилтай байсныг та бүхэн мэдэж байгаа. Төрийн айлчлалууд боллоо. Нөхцөл байдлын талаар мэдээлэл авлаа. Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Төрийн тэргүүний хувьд чуулганы хуралдаанд оролцож, зарим тодорхой бус зүйлүүд дээр хариулт өгөх нь зүйтэй гэж үзээд өөрийн биеэр орж ирлээ гэсэн. Тэгээд хэд хэдэн агуулга ярьсан.
Нэгт: /Парламентын засаглалын талаар/ -Ерөнхийлөгч сонгогдсоноосоо хойш парламентад хүндэтгэлтэй хандаж ирсэн. Зарчмын асуудал дээр хариулт өгье. Ямар хүн Ерөнхийлөгчийн засаглал руу шилжинэ гэж ярьсныг би ойлгохгүй байгаа. Миний итгэл үнэмшил бол парламентын засаглал. Тиймээс улс төрийн он жилүүдээ парламентын засаглалд зориулсан. Би Ерөнхий сайд байхдаа Монгол Улс парламентын засаглалтай байх ёстой гэдэг байр сууриа байнга илэрхийлж ирсэн. 2019 оны Үндсэн хууль, 126 гишүүнтэй болсон. Ерөнхийлөгч дэмжсэн. Ерөнхийлөгч өөрийн бүрэн эрхээс таталзсан. Өнөөдөр Ерөнхийлөгчид эрх мэдэл байхгүй. Үүнийг би өөрийн биеэр хийсэн. Ерөнхий сайд танхимаа бүрдүүлж, өөрөө чөлөөлж чаддаг болсон. Ерөнхийлөгч энд ямар ч оролцоогүй болсон. Би Ерөнхийлөгчийн эрх мэдэлд байсан АТГ-ыг гүйцэтгэх засаглалд шилжүүлсэн. АТГ-ын даргыг Ерөнхийлөгч томилдог, сонгодог байдал нь олон улстөрчийг хонгилоор чирж явсан юм байна. Үүнийг таслан зогсоох ёстой. Ерөнхийлөгч ард түмнээс сонгогддог учраас парламенттай эн чацуу байдаг. Ерөнхийлөгч дээд танхимын үүрэг гүйцэтгэдэг шүү дээ. Тиймээс АТГ-ыг Ерөнхийлөгчийн мэдэлд байлгах нь улс төрийн шударга ёсонд нийцэхгүй юм байна. Энэ байгууллага Засгийн газрынхаа бүтцэд байж, парламент нь Засгийн газраа хянадаг учраас тэндээ байх нь зохимжтой юм байна гэж гүйцэтгэх засаглалд шилжүүлсэн. Ерөнхийлөгч ШЕЗ-ийг байгуулаад шүүгчийг томилдог байсан. Өнөөдөр шүүгчийг Ерөнхийлөгч томилдоггүй шүү дээ. Парламент ШЕЗ-өөс оруулж ирсэн хүнийг Ерөнхийлөгч рүү оруулж ирдэг. Нэг удаа буцаагаад томилох эрхтэй байдаг. Төрийн тэргүүн засаг төрөө дарамтлах эрх мэдэл байхгүй. Надад ард түмний итгэл найдвар байгаа. Би анхдугаар Үндсэн хуулийн 100 жилийн ойгоор Үндсэн хуульд өөрчлөлт хийхгүй гэдгээ хэлсэн. Саяхан өөрийн нэрийн хуудсаар дамжуулж мэдэгдсэн. Ардчиллын баталгаа бол парламент. Тиймээс Ерөнхийлөгч парламентын засаглалаа байнга дэмжинэ. Намайг Ерөнхийлөгчөөр ажиллаж байх хугацаанд Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулахгүй. Тийм дабль стандарт байж болохгүй. Би дахиж Ерөнхийлөгчөөр сонгогдохгүй. Тиймээс парламентад ёсоо бэхжүүлэхийн тулд ажиллана. Намайг хэн дахин сонгоно гэсэн юм. Яагаад өнөөдөр болж байгаа улс төрийн нөхцөл байдал Ерөнхийлөгчийн засаглал, парламентын засаглал гэж тэс өөр юм яриад ард түмний, төрийн эрх барих дэд байгууллагын тархи толгойг эргүүлээд байгаа юм бэ.
Хоёрт: /Хамтарсан Засгийн газар болон УИХ-ын дарга, Ерөнхий сайд хоёрын талаар/ -Нэгдүгээрт, хүн засаглахгүй, хууль засаглана. Үүндээ одоо ч би үнэнч байна. Дээр нь би эх орондоо хайртай. Талбай дээр эрх чөлөөгөө эдэлж байгаа, шударга ёсыг хүсэж байгаа хүсэмжийг би хангана. Би ард түмнийхээ талд байгаа шүү. Хамтарсан Засгийн газар өндөрлөж байгаад харамсаж байна. Би энэ Засгийн газрыг тултал дэмжсэн. Байгуулагдсан хамтарсан Засгийн газрыг бүх талаар нь дэмжсэн. Л.Оюун-Эрдэнэ сайдыг ч дэмжсэн. Би Ерөнхий сайдаар ажиллаж байсан хүний хувьд Ерөнхий сайдын зовлонг мэднэ. Зовлон жаргалыг нь ойлгодог хүний хувьд олон жил Ерөнхий сайдыг бэлтгэж, хүмүүжүүлж, хамт амьдарсан улстөрчийнхөө хувьд энд сууж байгаа хоёр даргад хүндэтгэлтэй ханддаг. Бас хайрлаж, хамгаалдаг. Тиймээс хувь хүний асуудлаар энд асуудал ярихгүй.
Би энэ хоёр даргыг хүүхэд байхаас нь авахуулаад зарчимтай байгаарай гэж захисан. Хулгай дээрмээс хол байгаарай, худлаа битгий хэлээрэй, хуурч битгий мэхлээрэй гэж ах хүний хувьд, дарга удирдагчийн хувьд хэлж ирсэн. Захиасыг минь хөсөрдүүлэхгүй гэдэгт итгэлтэй байна. Би Ерөнхий сайд, УИХ-ын даргад нэг зүйл хэлж байгаа. Ард түмнээ сонсооч гэж. Залуус талбай дээр гарч ирээд 20 хонож байна. Ард түмэн шударга ёс тогтоох, хариуцлагатай байх хатуу шаардлага тавьж байхад хараагүй, сонсоогүй шаардлагаас шал анги юм яриад байна. Өөрийн хашиж байгаа өчүүхэн албан тушаалд битгий шигд. Алдаа гаргасан бол хариуцлагаа үүрч чаддаг байх хэрэгтэй. Үнэнээ хэлдэг байх хэрэгтэй. Худлаа хэлж болохгүй, ард түмний эв нэгдмэл байдалд гай болж болохгүй. Үүнийг төрийн тэргүүний хувьд зөвлөж байна. Энэ Засгийн газар яагаад тарсан бэ гэдгийг надаас биш, Ерөнхий сайдаас асуугаарай
Гуравт: /Баялгийн сангийн талаар/ -Баялгийн санг анх Ерөнхийлөгч санаачилсан юм. Би Ардын намын дарга бөгөөд Ерөнхий сайдаар ажиллаж байхдаа нөхөдтэйгөө хамт Үндсэн хуульд Үндэсний баялгийн сан байгуулна гэж заалт оруулсан юм. Би Баялгийн сангийнхаа хуулийг баталсан зоригтой ажлаа хий гэж хэлсэн. Газрын баялаг бол ард түмний өмч байх ёстой. Энэ байгалийн баялгийг хэн нэгэн бүтээчихээгүй юм. Монголын ард түмний өмчийг хулгай хийж авсан бол буцааж өгөх ёстой. 2019 онд намайг Ерөнхий сайдаар ажиллаж байхад Л.Оюун-Эрдэнэ ЗГХЭГ-ын даргаар ажиллаж байлаа. Тухайн үед би Норвеги руу явуулж Баялгийн санг судлуулж байсан.
Дөрөвт: /Өөрийнхөө болон УИХ-ын гишүүн С.Ганбаатарын талаар/ -Би улс төрд 35 жил явж байна. Сайн, мууг нуруундаа үүрч гарлаа. Би худалч, хулгайч байсан бол энэ том намынхан итгэл хүлээлгэж, ард түмэн сонгохгүй байх. Би албан тушаалаас дөрвөн удаа өгч байлаа. Энэ бүхний цаана ард түмний эрх ашгийг тэргүүн зэрэгт тавьж байлаа. Би Ерөнхийлөгчийн сэнтийг 50 сая воноор зарж байгаагүй. Би таван нам дамжиж байгаагүй, би эхнэрээ солиогүй, намаа солиогүй, нөхдөөсөө урваагүй.
Ерөнхийлөгч ингэж ярьсан. Энэ ярьсан зүйлүүдийн аль нь Үндсэн хуульд: Чуулганд өөрийн тааллаар оролцон улс орны дотоод, гадаад байдлын нэн чухал асуудлаар мэдээлж, саналаа оруулж болно заасны хүрээнийх вэ. Эсхүл аль нь Ерөнхийлөгч УИХ-ын чуулган дээр орж ирж гишүүдийг айлгаж, дарамталж, сүрдүүлж, УИХ-ын бүрэн эрхэд халдлаа гээд байгаатай холбоотой вэ. Ерөнхийлөгч яагаад чуулган руу орсон бэ. Одоогоор ойлгомж муутай байна. 
Ө.Билэг

Ерөнхийлөгч яагаад чуулган руу оров?

05, 06-нд баруун аймгуудын нутгийн зарим газар, төвийн аймгуудын нутгийн баруун, зүүн аймгуудын нутгийн зүүн хэсгээр, 07, 08-нд баруун болон төвийн аймгуудын нутгийн зарим газраар, 09,10-нд төв болон зүүн аймгуудын нутгийн зарим газраар бороо, уулаараа нойтон цас орно.
Салхи: Ихэнх хугацаанд ихэнх нутгаар секундэд 5-10 метр, 03, 04-нд говь, тал хээрийн нутгаар секундэд 15-17 метр хүрч ширүүснэ.
Агаарын температур: 04, 09, 10-нд нутгийн хойд хэсгээр сэрүүхэн байх боловч бусад хугацаанд ихэнх нутгаар дулаахан Алтай, Хангай, Хөвсгөл, Хэнтийн уулархаг нутаг, Завхан голын эх, Хүрэнбэлчир орчим, Идэр, Тэс, Эг, Үүр голын хөндийгөөр шөнөдөө +1&#8230;+6 градус дулаан, өдөртөө +19&#8230;+24 градус, говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр шөнөдөө +10&#8230;+15 градус, өдөртөө +29&#8230;+34 градус, Их нууруудын хотгор болон говийн бүс нутгийн хойд хэсгээр шөнөдөө +7&#8230;+12 градус, өдөртөө +25&#8230;+30 градус, бусад нутгаар шөнөдөө +3&#8230;+8 градус, өдөртөө +20&#8230;+25 градус дулаан байна.
&nbsp;
Улаанбаатар хот орчмын 10 хоногийн цаг агаарын урьдчилсан төлөв
Хур тунадас: 04, 07-нд бага зэргийн бороо орно.
Салхи: Ихэнх хугацаанд секундэд 5-10 метр, 04, 07-нд баруун өмнөөс хойш эргэж секундэд 12-14 метр хүрч ширүүснэ.
Агаарын температур: 04, 09, 10-нд сэрүүхэн шөнөдөө -1&#8230;+4 градус, өдөртөө +14&#8230;+19 градус дулаан, бусад хугацаанд шөнөдөө +3&#8230;+8 градус, өдөртөө +20&#8230;+25 градус дулаан байна.

Улаанбаатарт өдөртөө 20 хэм дулаан байна

“Өдрийн сонин”-ы пүрэв гаригийн дугаар хэвлэгдэж, та бүхний гарт хүрч байна.
<hr />
“Өдрийн сонин”-ы  тэргүүн нүүрт УИХ-ын гишүүн Г.Очирбат &#8220;Өрх бүр эрчим хүч үйлдвэрлэгч болж, орлого олох бололцоо нь нээгдчихээд байхад үүнийг хаагаад байна&#8221; гэснийг V нүүрээс үргэлжлүүлэн уншаарай.
<ul>
<li>&#8220;Ерөнхийлөгч яагаад чуулган руу оров?&#8221; хэмээн өгүүллээ.</li>
<li>Ерөнхийлөгч асан Ц.Элбэгдоржийн өдрийн тэмдэглэл нийтлэгдлээ</li>
</ul>
“Өдрийн сонин”-ы нийтлэлийн бодлогыг тодорхойлогч, ард түмний дуу хоолой болдог “Баримт, үзэл бодол” нүүрт нийтлэлч Б.Цэнддоогийн “Алмасын цав”-д юу болов?&#8221; нийтлэл хэвлэгдлээ
<ul>
<li>Ардын жүжигчин Ш.Чимэдцэеэ &#8220;Өссөн ахуй, ээж хоёр миний анхны багш&#8221; хэмээв.</li>
</ul>
ЗГ: Иргэдийн төлсөн НӨАТ-ыг шаталсан хэлбэрээр буцаан 
олгодог болно
&#8220;Ардчилсан үзэл санаа АН-д биш, харин МАН-д төлөвшжээ&#8221; гэв.
ТОМИЛОЛТ: Метротой, трамвайтай, галт тэрэгтэй хүний нутгаас&#8230;
ГАДААД МЭДЭЭ: Эммануэль Макроныг хулгайлав
<hr />
Эдгээр болон бусад цаг үеийн мэдээ мэдээлэл, ярилцлага, сурвалжлагыг “Өдрийн сонин”-ы пүрэв гаригийн дугаараас уншаарай.
Дэлгэрэнгүй мэдээллүүдийг уншихыг хүсвэл дараах линкээр бүртгүүлж уншина уу. <a href="https://tsahim.dnn.mn/login">https://tsahim.dnn.mn/login</a>
Эрхэм уншигч та, манай сонины өнөөдрийн дугаарыг “Монгол шуудан” компанийн(77078975) нийслэл Улаанбаатар дахь 35 салбар, “Түгээмэл” шуудангийн салбаруудаас(70115015) болон сонин борлуулах цэгүүд, Хэвлэлийн биржээс худалдан авах боломжтой. “Өдрийн сонин”-ы өөрийн байранд ирж худалдан авч болно.
Уншигч та “Өдрийн сонин”-ыг захиалан уншихыг хүсвэл 9911-2954, 8811-1375 дугаарт холбогдоно уу.
Цахим хэлбэрээр нь захиалахыг хүсвэл 88111375 дугаарт холбогдож дэлгэрэнгүй мэдээлэл аваарай.
“Өдрийн сонин”-той холбоотой мэдээ мэдээллийг 1900-1987-гоос лавлана уу
&nbsp;
“ӨДРИЙН СОНИН” ӨГЛӨӨ БҮР ТАНТАЙ ХАМТ

ТОЙМ: Нийтлэлч Б.Цэнддоогийн “Алмасын цав”-д юу болов?” нийтлэл хэвлэгдлээ

Эл өдрүүдэд АН-ын дарга Лу.Гантөмөр, УИХ дахь АН-ын 42 гишүүн бүгдээр ардчиллын үнэт зүйлийг хамгаалсныг түүх гэрчилнэ. Яг үнэндээ хөшигний цаана Ерөнхийлөгчийг дахин сонгох хуулийн гаргалгаа урт удаан хугацаанд яригдсаныг, ажил болж эхэлснийг мэдэх хүмүүс нь мэднэ. Үүнийг хэрхэн зогсоох санаа зовнил улс төр дэх эрүүл саруул хэсгийнхэнд “шүдний өвчин” байсан нь өнөөдөр нууц биш. Тэд хэнд найдаж, хэний зүгт итгэлийн нүдээр харж байсан гэвэл АН-ын зүг л харсан.
Ардчилсан намыг, ардчиллын төлөө хүн бүрийг Монголын нийгэмд муухай харагдуулах аян бүх цаг үед байсан. Гэвч тэдний хэн нь ч шантарч байгаагүй. Эл өдрүүдэд АН-ын дарга Лу.Гантөмөр, УИХ дахь АН-ын 42 гишүүн бүгдээр ардчиллын үнэт зүйлийг хамгаалсныг түүх гэрчилнэ. Яг үнэндээ хөшигний цаана Ерөнхийлөгчийг дахин сонгох хуулийн гаргалгаа урт удаан хугацаанд яригдсаныг, ажил болж эхэлснийг мэдэх хүмүүс нь мэднэ. Үүнийг хэрхэн зогсоох санаа зовнил улс төр дэх эрүүл саруул хэсгийнхэнд “шүдний өвчин” байсан нь өнөөдөр нууц биш. Тэд хэнд найдаж, хэний зүгт итгэлийн нүдээр харж байсан гэвэл АН-ын зүг л харсан. АН-ын дарга Лу.Гантөмөр, АН-ын төлөөлөл болсон УИХ-ын гишүүд тэдний итгэл найдвар байсан. Гэхдээ бас энэ итгэлийн ард эргэлзээ байсныг нуух хэрэггүй. Учир нь бүтэн найман жил гудамжинд алхуулсан АН-ыг, эрх баригчид яаж ч самарч чадна. Тэгж ч байсан түүхтэй. Түүнийг давж гарч чадах уу гэдэгт эрүүл саруул хэсэг эргэлзэж байсан юм.
Гэвч Ардчилсан нам нэгдмэл байж, үнэ цэнээ мэдрүүллээ. Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэд итгэл үзүүлэх эсэх дуулиант чуулганд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийг өөрийн биеэр орж ирэхээс өөр аргагүй байдалд оруулж, улмаар өөрийнх нь амаар, ард түмэнд хандуулан “У.Хүрэлсүх миний бие дахин нэр дэвшихгүй, Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулахгүй” гэдэг үгийг хэлүүлж чадлаа. Энэ бол Ардчилсан намын гавьяа. Энэ бол нэг хүний хаанчлал өндийх гэсэн хүчирхэг санаархлыг таслан зогсоосон үйл хэрэг байв.
Шөнийн чуулган дээр УИХ дахь МАН-ын гишүүн бүрийн амнаас “Хамтарсан Засгийн газарт ажилласан АН-ын 8 сайд сайн ажилласан шүү” гэдэг үгийг ард түмэн сонслоо. Сөрөг хүчнээсээ САЙН гэсэн дүгнэлтийг өнгөрсөн 30 жилийн түүхэнд Ардчилсан нам анх удаа л сонслоо. Өрсөлдөгч улс төрийн хүчин нь хүлээн зөвшөөрнө гэдэг өнөөдөр Ардчилсан нам бодит институт болж, Монголын хувь заяаг авч явах бодит улс төрийн хүчин боллоо гэсэн үг юм. Ийм хэмжээнд хүртлээ Ардчилсан нам ихийг үзэж туулсан. Хүнээр бол “Үхэхээс бусдыг үзэж, үхээрээс бусадтай нөхөрлөлөө” гэдэг шиг замналыг туулсан. Ингэж байж ард түмэнд итгэл найдвар болж харагддаг юм байна. МАН-ын бага хурлын шийдвэр гарсны маргааш Ардчилсан намын дарга Лу.Гантөмөрийн нийгэмд хандаж хэлсэн үг АН-ыг рейтингийг урьд хожид байгаагүй өндөрт гаргаж ирлээ. Угсраад хийсэн улс төрийн акцууд, бүлгийн 42 гишүүний нэгдмэл байдал, хамтарсан Засгийн газраас гарах өргөдлөө шууд өгсөн 8 сайдын бардам шийдвэр бүхэн ухаалаг байлаа. Улс төрийн том намын зангаргаа мэдрүүллээ.
Одоо АН-ын сайдууд ажлын тайлангаа бэлдэж байгаа бололтой. Тэд өнгөрсөн 10 сарын хугацаанд Монголын төрд, монголын ард түмний сайн сайхны төлөө ямар ажлуудыг хийв, гарсан үр дүн нь юу юу байв. Энэ бүх хийсэн ажлаа ил тод нийгэмд хүргэсний дараа Ардчилсан нам жинхэнэ байр сууриа эзэлнэ. Улам ихээр ард түмний итгэл найдвар болно. Гацаанд ороод 15 жил болсон эдийн засгийн үр өгөөжтэй том төслүүдийг АН-ын сайдууд л барьж авсан, эхлүүлж чадсан. Ганцмод-Гашуунсухайт боомтын төмөр замын хил холболт хэмээх ганц мөнгө олж байгаа гарц, үүд хаалгыг холбох ажлыг хэн гардсаныг ард түмэн харсан. Нүүрсний дараах мөнгө олох стратеги болсон Ураны төслийг хэн гардаж хөдөлгөв, АН-ын л гишүүн сайд шүү дээ. Яривал их юм бий. Тэр бүхэн 8 сайдын ажлын тайлангаар ард түмэнд тодорхой хүрнэ.
Өнгөрсөн олон жилийн хугацаанд Монголын төрд бугшсан авлига, албан тушаалын идээ бээрийг хэн шахав. Э.Одбаярын удирдсан Төрийн хяналт хэрэгжүүлэх яам. Яг үнэндээ МАН-ын бага хурлын хэлэлцсэн, хэрэлдсэн асуудлын ихэнх нь энэхүү Хяналт хэрэгжүүлэх яамны үйл ажиллагаа байлаа. “Цаад Одбаярын яам чинь биднийг сөнөөх нь, манай намыг шоронд хийж, шонд дүүжлэх нь” гэсэн МАН-ын бага хурлын гишүүдийн уур хилэн Засгийн газраас АН-ыг гарах шийдвэрт хүргэсэн. Өнөөдөр улс төрийн хөшигний ард үүнийг л шуугьж байна. Шударга ёсны эсрэг МАН-ын бага хурлын гишүүд олноороо боссон ил хэрэг явдал Л.Оюун-Эрдэнийг огцруулахад нөлөөлсөн. Бодит үнэн энэ шүү. Харамсалтай нь өнөөдөр үүнийг бага ярьж, бага анзаарч байна. Тэгэхээр Хяналт хэрэгжүүлэх яамны хамт олон, АН-аас тус яаманд томилогдож ажилласан нийт гишүүд, сайд Э.Одбаярт монголчууд талархах ёстой. Яагаад гэвэл төрд бугшсан идээ бээрийг тэд эр зоригтойгоор устгахыг хичээсэн. Харамсалтай нь замын дунд тэднийг зогсоолоо. Ард түмэн л хохирч байгаа нь эмгэнэлтэй.
Ер нь бол АН-ын сэргэлт эхэллээ гэж судлаачид нэгэн дуугаар бичээд эхэллээ. АН-ын төв аппарат бүрэн бүрэлдэхүүнээрээ, маш эмх цэгцтэй ажиллаж байна. “Институцээс эв нэгдэл рүү” гэсэн АН-ын өнөөдрийн уриа бол яг үнэндээ Үзэл санаа-Үйл хэрэг юм. Энэ бол улс төрийн хүчний хувьд зовлонг давсан төлөвшил, амжилт юм. Саяхан АН-ын зүгээс намын Их хурлаа хийж дотоод асуудлаа бүрэн цэгцэлснийг нийгэм харсан. Залгуулаад өнгөрсөн өдрүүдэд улс орон даяар тархан байгаа АН-ын гишүүд, дэмжигчдийнхээ дунд Дүрмийн шинэчлэлээ хэлэлцүүлж, нэгтгэн дүгнэж байгаагаа АН-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Н.Ганибал мэдэгдсэн. Тун удахгүй Их хурлаа дахин зарлах бололтой. ҮБХ-гоо хуралдуулах сураг гарч эхэллээ. АН-ын генсекийн амнаас “АН бол гишүүн төвтэй нам” гэсэн үг байнга гарах боллоо. Энэ бүхэн АН-ын онцгой идэвхжил. Энэ хэрээр АН-ын дуу хоолой нийгэмд тод мэдрэгдэж байна.
Нэг л тийм нам гүмхэн харагддаг байсан АН-ын төв байр хөл хөдөлгөөнд дарагдаж байна. Бүх цонх нь өдөр шөнөгүй гэрэлтэй байх болж. Тэд Монголын нийгэмд юу хийх ёстойгоо, ямар үүрэг хүлээснээ ухамсарлаж байна. Монголын ардчиллын баталгаа бол АН гэдэгт эргэлзэх хэрэггүй цаг үе ирж байгаа бололтой. Улс төрд бүх зүйл цаг хугацаатай, улстөрч хүн өөрийн цаг үедээ үүргээ гүйцэтгэдгийг энэ өдрүүдэд АН-ын дарга Лу.Гантөмөр үг үйлдлээрээ харуулж байна. Олон тамгатай, олон талцалтай байсан АН-ыг нэгэн тугийн дор нэгтгэж, үгийн муухайгаар дуудуулан байж тэмцсээр АН-ыг 42 суудалтай болголоо. Улс орны эдийн засагт сэргэлт авчрах томоохон төслүүдийг гараанаас нь хөдөлгөлөө. Одоо Лу.Гантөмөр чуулганы танхимд даруухан суухаар шийдэв бололтой. Гэхдээ тэр албан ёсоор намынхандаа “Одоо Та нар шүү, миний хийж чадах зүйл энэ л байлаа” гэж хэлэх л ёстой доо&#8230;
Б.Сүрэнжав

Хайх