Хан-Уул дүүргийн 12 дугаар хороо, Морингийн давааны замаас “Барилгын хатуу хог хаягдал дахин боловсруулах үйлдвэр” хүртэлх 1.5 км урт авто зам барих ажил өнөөдрийн байдлаар 89 хувьтай  үргэлжилж байна. Тус авто замын барилгын ажлыг энэ оны тавдугаар сарын 5-ны өдөр эхлүүлсэн бөгөөд гүйцэтгэгчээр “Эко эвсэг зам” ХХК ажиллаж байна. Тус зам нь хоёр эгнээтэй, 7 метр өргөнтэй бөгөөд хоёр талаараа явган хүний замтай, нэг талдаа гэрэлтүүлэгтэй байна.
<img decoding="async" src="https://ulaanbaatar.mn/files/mn/images/yx07suumrrl/68fef07be337fe7967a30642.jpg" />
<img decoding="async" src="https://ulaanbaatar.mn/files/mn/images/yqwdvsy6d3t/68fef082e337fe7967a30643.jpg" />
Авто замын хучилт, тэмдэг тэмдэглэгээний ажил бүрэн дуусаж, гэрэлтүүлэг болон явган хүний замын ажил үргэлжил байгаа бөгөөд энэ сард багтаан улсын комисст хүлээлгэн өгч, ашиглалтад оруулна.
Уг авто зам нь “Барилгын хатуу хог хаягдал дахин боловсруулах үйлдвэр” рүү чиглэж буй тул хүнд даацын тээврийн хэрэгсэл зорчих зориулалттайгаар суурийг цементээр бэхжүүлснээрээ онцлогтой. Зам ашиглалтад орсноор Морингийн давааны болон Барилгын хатуу хог хаягдал боловсруулах үйлдвэрийн чиглэлд зорчих ачааны автомашинууд шороон замаар бус хатуу хучилттай замаар хөдөлгөөнд оролцох боломжтой болох бөгөөд үүний үр дүнд тоосжилт, орчны бохирдол мэдэгдэхүйц буурах ач холбогдолтой.
<img decoding="async" src="https://ulaanbaatar.mn/files/mn/images/qx9c3t5yab/68fef095e337fe7967a30645.jpg" />
<img decoding="async" src="https://ulaanbaatar.mn/files/mn/images/lxjef72g5cs/68fef08de337fe7967a30644.jpg" />

Морингийн давааны замаас “Барилгын хатуу хог хаягдал дахин боловсруулах үйлдвэр” хүртэлх 1.5 км авто замыг энэ сард ашиглалтад оруулна

Сүүлийн үед Монгол Улсаас охид, эмэгтэйчүүдийг хуурамч зарын дагуу хуурч мэхлэн аялал жуулчлал хөгжсөн зүүн өмнөд Азийн орнуудад урьж, бэлгийн мөлжлөг, хөдөлмөрийн мөлжлөгт өртүүлэх болсон тухай мэдээлэл гарсан. Тэгвэл бид иргэдэд сэрэмжлүүлэг болгох үүднээс өнгөрөгч есдүгээр сард хамаатныхаа хүний зуучлалаар Камбож улс руу явж, улмаар албадан хөдөлмөр эрхэлж хүний наймаанд өртсөн охины найз залуутай ярилцлаа. Охины ар гэр нь цагдаагийн байгууллагад цаг алдалгүй мэдээлэл өгсний үр дүнд одоо эх орондоо ирсэн байгаа юм.
<hr />
-Найз охин нь анх Камбож улс руу яаж явсан бэ. Очсон газрынх нь талаар ар гэр нь ямар мэдээлэлтэй байна вэ? 
-Анх энэ бүхэн яаж эхэлсэн бэ гэвэл манай найз охины үеэл нь “Ажлын санал байна” гээд залгасан юм билээ. Надад Вьетнамд очоод ресортод ажиллана гэж ярьж байсан. Тэгээд ганцаараа явсан юм. Найз охин маань анх удаа гадагшаа явсан нь энэ тохиолдол. Зуучилсан хүн нь “Бээжин хүртэл онгоцны тийзээ өөрөө авчих, тэрнээс цаашаа онгоцны тийзийг нь би авчихна” гээд ярьсан гэсэн. Тэгээд Бээжинд очоод Вьетнамын онгоц гэж бодоод суусан чинь Камбожийн онгоцонд суучихсан байсан юм билээ. Очих газар нь Замын-Үүд шиг Камбож, Вьетнам хоёрын дунд хил дээр байдгийг би сүүлд нь “Google map”-ээс харсан. Анх Вьетнамд, ресортод ажиллана гэж бодоод очиж байгаа шүү дээ. Очсон газрынх нь зургийг би харсан л даа.
Орчин нь нууцлагдмал гэх нь ч хаашаа юм. Арван давхар цагаан байшинтай, хотхон дотроо дэлгүүртэй, саунтай, бүр хоол иддэг газартай юм билээ. Тэгээд тэнд нь дандаа хятадууд байдаг гэсэн. Тэр газрынх нь босс нь ч хятад хүн гэсэн.
Тэгээд тэр хотхон дотроо цахим залилан хүчээр хийлгэдэг, биеэ үнэлэлт, хар тамхи хэрэглэдэг гэх мэт янз бүрийн юм болдог газар гэж надад хэлсэн. Харуул хамгаалалт сайтай, буу шийдэмтэй хүмүүс байрных нь гадна тойроод байж байдаг газар гэсэн. Манай найз охины яриагаар бол залилангийн ажил хийлгэдэг байсан юм билээ.
-Зуучилсан хүн нь ямар эх сурвалжаас энэ ажлыг олоод, тийшээ очсон юм бол? 
-Зуучилсан үеэлийг нь хоёр монгол охин зуучилсан юм билээ. Тэр хоёр хүн нь яаж энэ ажлыг олсон, тийшээ очсоны нарийн учрыг сайн ойлгоогүй. Гэхдээ хоёр өвөр монгол хужаа хүн таньдаг, тэр хүмүүс нь зуучлаад, гарах гарцгүй болгосон гэсэн. Тэгээд нөгөө хоёр хүн нь алга болчихсон юм шиг байна лээ.
-Камбож руу ганцаараа очсон гэж ярьсан уу?
-Бэйжин рүү бол ганцаараа явсан. Тэгээд Бээжинд очсон чинь гурван монгол охин байсан гэсэн. Ингээд дөрвүүлээ Камбожид очсон юм билээ. Очиход нь 7-8 монгол эмэгтэй, хоёр эрэгтэй байсан гэсэн. Бас энэтхэг, вьетнам, лаос охид байсан гэсэн.
-Залилангийн ажил гэхээр яг юу хийлгэдэг байсан юм бол? 
-Одоо цахимаар сугалааны шууд лайвууд яваад байдаг даа. “Үнэт чулуу &#8230; саяыг хожлоо” гэх мэт залилангийн ажил хүчээр хийлгэдэг байсан гэсэн. Зарим нь лайваа хийгээд, зарим нь чулууг нь угаадаг, зарим нь комментоо устгадаг ажил хийдэг байсан гэж надад ярьдаг байсан. Ажил хийлгэж байгаа гадаадууд нь орчуулгаар “Та нарыг өндөр зардлаар авчирсан болохоор ажлаа сайн хийхгүй бол мөнгөө авахын тулд бөөрийг чинь зарна, эсвэл биеийг чинь үнэлүүлнэ шүү” гэж очсоноос нь хойш өдөр бүр дарамталдаг байсан гэж ярьсан.
-Ар гэртэйгээ яаж холбоо бариад, Монголд ирсэн бэ? 
-Над руу өдөрт хоёр удаа холбоо барьдаг байсан. Өдрийн 12 цагт, оройны 6 цагт ярьдаг байсан. Өөрийнхөө утсаар холбоо барьдаг байсныг бодоход цайны цагаар утсыг нь өгчихдөг байсан юм шиг байна лээ. Тэгээд над руу “Бүтэхгүй газар хүрээд иржээ” гээд ярьсан. Ингээд би цагдаа руу залгасан. Эрүүгийн цагдаагийн албаны Хүн худалдаалах гэмт хэрэгтэй тэмцэх алба гэж байдаг юм билээ. Залгахаар өөрсдөө шууд заагаад өгсөн. Ингээд өнгөрсөн есдүгээр сарын эхээр яваад бараг нэг сар ажилласан байсан. Ирэхэд нь би зургаан сая төгрөг төлж, авчирсан. Наашаа ирэхдээ бол ажиллаж байсан орчин нь хэцүү байсан болохоор ч тэр үү яриа муутай, юм ярихаа больчихсон байсан.
-Одоо тэнд монгол охид байгаа гэсэн үг үү? 
-Байгаа. Сүүлд найз нь гэх охин нь арав гаруй сая төгрөг өгч байж наашаа ирсэн гэсэн. Тэнд байгаа охидыг нааш нь авчрахаар ажиллагаа явуулж байгаа гэсэн.
-Ямар цалин хөлс өгнө гэж амласан юм бол? 
-Маш өндөр цалин амласан гэсэн. Нэг сарын цалин нь 4000 ам.доллар. Хэрвээ ажлаа сайн хийвэл 7000 ам.доллар гэсэн. Монгол данс олоод ажлаа сайн хийвэл өндөр цалин авна гэсэн үг юм билээ. Тэгээд монгол хүний дансыг олоод залилсан мөнгийг нь криптовалют болгоод гадагшаа гаргадаг юм шиг байна лээ.
-Иргэдэд сэрэмжлүүлэг болгох үүднээс юу гэж хэлмээр байна? 
-Ер нь их мөнгө амласан зүйлд яваад хэрэггүй л гэж хэлмээр байна. Бас манай найз охиныг үеэл нь зуучилсан шүү дээ. Тэгэхээр хамаатан садандаа ч итгээд дэмий. Ойр дотныхон, найз нөхдийн санал болгож байгаа зүйлд хүртэл болгоомжтой хандаарай. Бас ганцхан ажилд зуучлахаас гадна сургууль, хэлний бэлтгэл гэх мэт зүйлд зуучлах ажилд битгий итгэж байгаарай. Бүр амь нас чинь ч эрсдэлд хүрэх учраас болгоомжтой байгаарай л гэж хэлмээр байна.
Г.БАЛГАРМАА

Хүний наймаанд өртсөн охины найз залуу: “Та нарыг өндөр зардлаар авчирсан болохоор ажлаа сайн хийхгүй бол бөөрийг чинь зарна шүү” гэж өдөр бүр дарамталдаг байсан гэсэн

<div>
Улсын хэмжээнд өнгөрсөн долоо хоногт нийслэлийн долоон дүүрэг, 15 аймгийн 24 суманд аюулт үзэгдэл, ослын 73 удаагийн дуудлага бүртгэгдсэн байна.
</div>
<div>
Дуудлагын дагуу төв, орон нутгийн Онцгой байдлын байгууллагын алба хаагчид үүрэг гүйцэтгэж, гурван иргэний амь насыг авран хамгаалжээ. Улмаар 86 иргэнийг утаажилтын бүсээс гаргаж, аюулгүй байдлыг ханган ажилласан байна.
</div>
<div>
Нийт дуудлагын 63 нь обьектын гал түймэр, нэг нь ой, хээрийн түймэр, хоёр нь газар хөдлөлт, долоон нь хүний үйл ажиллагаатай холбоотой ослын дуудлага байна хэмээн Онцгой байдлын ерөнхий газраас мэдээллээ.
</div>

ОБЕГ: Аюулт үзэгдэл, ослын 73 удаагийн дуудлага бүртгэгдэв

<div class="xdj266r x14z9mp xat24cr x1lziwak x1vvkbs x126k92a">
“Про” театрынхан Александр Вампиловын “Нугасны ан” жүжгийн зохиолыг “Сүүлчийн бороо” нэрээр, мета драмын жүжиг хэлбэрээр өнгөрсөн хавар толилуулсан бол тус уран бүтээлээ 11-р сарын 13-наас дахин тоглох гэж байна
</div>
<div dir="auto"><img decoding="async" src="https://urlag.mn/wp-content/uploads/2025/10/SNOW_20251027_105113_174-scaled.jpg" alt="Pro” театр “Сүүлчийн бороо” мета драмын жүжгээ дахин толилуулна – Урлаг.мн" /></div>
<div dir="auto">“Сүүлчийн бороо” жүжигт найз нөхдийн харилцаа, хайр сэтгэл, хувь хүний дотоод зөрчил, амьдралын үнэ цэнийг хөндөх бөгөөд жүжгийг РЦНК буюу Оросын шинжлэх ухаан, соёлын төвд тоглоно.</div>
<div dir="auto"></div>
<div dir="auto">“Про” театрынхан өнгөрсөн хугацаанд Францын алдарт зохиолч Виктор Хюгогийн “Инээмтгийн хүн” романаас сэдэвлэсэн визуал драмын жүжиг, Эрнст Теодор Амадей Гофманий үлгэрээс сэдэвлэсэн “Цөмөгч цэрэг ба хулганы хаан” хүүхдийн жүжиг, “Шадар гурван цэрэг” физикл драмын жүжгийг үзэгчдийн хүртээл болгоод буй юм.</div>
<div class="x14z9mp xat24cr x1lziwak x1vvkbs xtlvy1s x126k92a">
Жүжгийн тасалбарыг <a href="https://ticket.mn/event/2513">ticket.mn</a>-ээс худалдан авах боломжтой.
</div>

“Pro” театр “Сүүлчийн бороо” мета драмын жүжгээ дахин толилуулна

<div>
Нийслэлд үйл ажиллагаа явуулдаг төрийн өмчийн цэцэрлэгүүдийн эрхлэгч нар нийслэлийн ЗДТГ-т хүсэлт гаргажээ.
Учир нь аудитын шалгалтаар зөрчилгүй гарсан тохиолдолд тэд урамшуулал авах хүсэлтэй байгаагаа илэрхийлжээ.
</div>
<div>
Энэхүү урамшууллыг зөвхөн нягтлангуудад олгодог. Харин эрхлэгч нар уг урамшууллыг авах журам байдаг ч өөртөө захирамж гаргаж, урамшуулах нь буруу хэмээн үздэг байдаг.
</div>
<div>
Иймд нийслэлийн удирдлагууд тэдний хүсэлтийг хүлээн авч, аудитын шалгалтаар зөрчил ирээгүй цэцэрлэгийн эрхлэгч нарыг урамшуулахаар болов.
</div>
<div>
Аудитын шалгалтаар зөрчилгүй гарсан 370 гаруй цэцэрлэгийн удирдлагад хоёр сарын цалинтай тэнцэхүйц урамшуулал олгохоор болжээ. 
</div>

370 гаруй цэцэрлэгийн эрхлэгчид урамшуулал олгоно

Монгол төрийн жолоо цулбуурыг МАН 100 гаруй жил тасралтгүй барьсан. Сүүлийн 30 гаруй жилд нь олон намын тогтолцоотой, тэр дундаа МАН-аас гадна АН хүчтэй сөрөг хүчин гэдэг ч МАН өөртөө зориулсан сонгууль хийх зэргээр давуу байдлыг барьсаар ирсэн. Гэтэл нь өнөөдөр юу болов? Ард нийтийн эдэлж хэрэглэх баялгийг өөрсдөдөө хуваарилж идэж ууцгааж байсан нь зах зухаасаа ил болж эхэллээ.
Энэ мэтчилэнгээр: МАН сайнаасаа муу үйл их хийж байсныг өнөөдрийн монголчуудын аж амьдрал нотлон харуулна.
Тэрнээс гадна: МАН-ынхан өнгөрөгч 100-нд хэдэн ч намын даргаа цааш харуулсан юм мэдэхгүй. Гэлээ гэхдээ: 92 оноос хойших түүхэндээ бол өөр хоорондоо ходролцдог, шудралцдаг болсон. Харин энэ удаад намын даргынх нь өрсөлдөөн өнөөдөх ихээхэн харгис хатуу түүхээ давтаад эхэллээ. Даанч тэд нар ойрд: 37 оныг санагдуулж байна гэж хэрэлдэцгээгээд байсан юм. Зөгнөсөн үү, мэдсэн үү тэр нь биеллээ оллоо. Нэг сарын өмнө намын даргыгаа сонгох бага хурлынх нь өмнөх өдөр МАН-ын байрнаас баривчилгаа хийгдсэн. Тэрхүү хурлаас сонгогдсон намын даргыгаа өнгөрөгч 7 хоногийн 5 дахь өдөр шинэ томилогдсон хуулийн сайд нь яллагдагч болголоо. Мөнхүү МАН-ын даргын суудлаас болж УИХ-ын дарга, Ерөнхий сайд хоёр нэг өдөр огцорсон үйл явдал ч болж өнгөрлөө.
Одоо МАН-ын УИХ-д байгаа бүлэг бүрэн бүрэлдэхүүнээрээ нэгдэж ажиллах боломжгүй. 37:31 харьцаатай болсон. 37-той хэсэг нь АН-ын амыг хараад эхэлсэн. Ердөөсөө АН орж л нэг талд нь гаргахгүй бол тэд цаашаагаа ямар ч хамтын шийдвэр гаргах боломжгүй. УИХ, Засгийн газар ажиллах чадамжгүй болсон.
Тиймийн учраас: МАН-ын 31-тэй хэсэг нь Үндэсний эвсэлтэй нийлээд сөрөг хүчин болж байх шиг.
Нэмээд: Үндсэн хуулийн Цэцийн шийдвэрээр Ерөнхий сайд үлдэж, Засгийн газар тогтож байгаа харагдавч цаагуураа зарим бүрэлдэхүүн нь гарах магадлал үүсээд эхэлжээ. ХҮН намынхан Засгийн газраас гарах сурагтай.
Энэнээс гадна: МАН-ын Их хурал дараа сарын дундуур болно. Тэр хурлыг угтаад МАН-ынхан бага хурлаас сонгогдсон намын даргаа яллагдагч болголоо. Эцсийн бүлэгт: Хэдэн долоо хоногийн турш ээлжлэн бие биедээ нокаут хийж явсан Д.Амарбаясгалан, Г.Занданшатар хоёрын хэн нь ч намынхаа Их хурлын босгыг давж чадахгүйд хүрэв. Үндсэн хуулийн Цэцийн дүгнэлтээс хойш МАН-ынхан бүлэг хэсгээрээ уулзаж энэ шийдэлд хүрч байгаа сурагтай. МАН-ынхан: Энэ хоёрын хэн хэнийг нь болихгүй бол намын хагарал улам даамжирч дараа дараагийн сонгуулийн ялагдлын суурь болно гэж ярьж байна. Яг энэ дээр 37 ч, 31 ч ижил байр суурьтай болж байгаа бололтой.
Базах нь ээ: МАН-ын даргын албан тушаалын зодооны хөлд Монголын төр тарамдаж гүйцлээ. Монголын ард нийт ч хонь шигээ номхон дөлгөөн, дуу шуугүй юм. Хэдэн даргын хэрүүлээс гаралтай хямралыг үл тоон дор бүрнээ ахадсан ачаагаа үүрч дүүрсээр амьдрах гээд зүтгэцгээх.. Бодит нь: Төрийн ажил цалгардаж, болж бүтэж байгаа нэг ч юм үлдсэнгүй. Ард нийтийн 50-иас дээш хувь нь амьдардаг нийслэл хот өвлийг давж чадах үгүй нь тодорхойгүй. Халаалт муу. Шатахуун тас. Хөдөөд ч зуншлага, намаржаа ихэнх нутагт тааруу өнгөрсөн. Өвс хадлангаас эхлээд шатахууны тасралттай холбоотой өвлийн бэлтгэл тасалдсан байдалтай. Энэний ард эдийн засаг юу ч болж байгаа юм мэдэхгүй. Долларын ханш, юмны үнэ нэмэгдсээр л байна. Гэсэн хэдий ч МАН хэзээ ажлаа хийж, төрийг тогтворжуулж, хэзээ ард нийтийн ахуй амьдрал сайжрах нь тодорхойгүй байна. Тодорхой нь: Нам доторх зодооноо үргэлжлүүлэх шинжтэй бөгөөд Их хурлаа угтаж намын даргаа яллагдагч болгосныг бүгдээрээ харж байна. Уулаасаа: Найдах ч хэрэггүй, тэдэнд ажиллах хүсэл эрмэлзэл нь ч байхгүй болжээ. Тэгэх тусам нам нь ч, Засгийн газар нь хүлээн зөвшөөрөгдөхөө нэгэнтээ больжээ. Хэн ч тэд нараас юу ч хүлээхээ больсон. Залхсан. Зайлаасай гэж хүсэж байна. Тиймийн учраас төрийг эмхлэх үүрэг АН-д оногдлоо. Цаг нь ч болж&#8230;
Ө.Билэг

МАН Их хурлаа угтаж намын даргаа яллагдагч болголоо, төрийг эмхлэх үүрэг АН-д оногдлоо

УИХ-аар энэ долоо хоногт /2025.10.27-31/ хэлэлцэх асуудлуудын тов, дарааллыг хүргэж байна.
<div class="uk-overflow-auto">
<table class="gogo-table" border="1" cellspacing="0" cellpadding="0">
<tbody>
<tr>
<td colspan="5">ДАВАА ГАРАГ /2025.10.27/</td>
</tr>
<tr>
<td>Д/Д</td>
<td>ХУРАЛДААН</td>
<td>ХЭЛЭЛЦЭХ АСУУДАЛ</td>
<td>ЦАГ</td>
<td>ТАНХИМ</td>
</tr>
<tr>
<td colspan="5">НЭГ. НАМЫН БҮЛГИЙН ХУРАЛДААН</td>
</tr>
<tr>
<td>1</td>
<td colspan="2">Улсын Их Хурал дахь Монгол Ардын намын бүлгийн хуралдаан</td>
<td>10.00</td>
<td>“Жанжин Д.Сүхбаатар”</td>
</tr>
<tr>
<td>2</td>
<td colspan="2">Улсын Их Хурал дахь Ардчилсан намын бүлгийн хуралдаан</td>
<td>10.00</td>
<td>“Их Эзэн Чингис хаан”</td>
</tr>
<tr>
<td colspan="5">ХОЁР. АЖЛЫН ХЭСГИЙН ХУРАЛДААН</td>
</tr>
<tr>
<td>1</td>
<td>УИХ-ын даргын 2025 оны 185 дугаар захирамжаар байгуулагдсан</td>
<td>Монгол Улсын урт, дунд, богино хугацааны хөгжлийн бодлого, төлөвлөлтийн баримт бичгийн уялдаа холбоог хангах, бодлогын шалгуур үзүүлэлтийг оновчлох болон хэрэгжилтэд үнэлгээ, мониторинг хийхэд тулгамдаж буй асуудлыг тодорхойлон, үр дүнд суурилсан үнэлгээ, мониторингийн тогтолцоо бүрдүүлэх, эрх зүйн орчныг боловсронгуй болгох чиглэлээр холбогдох хууль, Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл боловсруулах үүрэг бүхий ажлын хэсгийн хуралдаан</td>
<td>14.00</td>
<td>“Үндсэн хууль”</td>
</tr>
<tr>
<td>2</td>
<td>Байгаль орчин, хүнс, хөдөө аж ахуйн байнгын хороо</td>
<td>Малын индексжүүлсэн даатгалын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын хэсгийн хуралдаан</td>
<td>16.00</td>
<td>“Үндсэн хууль”</td>
</tr>
<tr>
<td colspan="5">МЯГМАР ГАРАГ /2025.10.28/</td>
</tr>
<tr>
<td>Д/Д</td>
<td>ХУРАЛДААН</td>
<td>ХЭЛЭЛЦЭХ АСУУДАЛ</td>
<td>ЦАГ</td>
<td>ТАНХИМ</td>
</tr>
<tr>
<td colspan="5">НЭГ. АЖЛЫН ХЭСГИЙН ХУРАЛДААН</td>
</tr>
<tr>
<td>1</td>
<td>УИХ-ын даргын 2024 оны 101 дүгээр захирамжаар байгуулагдсан</td>
<td>Хүнс, эмийн аюулгүй байдлын хяналт, зохицуулалтын тогтолцоог боловсронгуй болгох асуудлыг судлан санал, дүгнэлт гаргах, шаардлагатай бол холбогдох хуулийн төсөл боловсруулах үүрэг бүхий ажлын хэсгийн хуралдаан</td>
<td>09.00</td>
<td>“Үндсэн хууль”</td>
</tr>
<tr>
<td colspan="5">ХОЁР. ДЭД ХОРООНЫ ХУРАЛДААН</td>
</tr>
<tr>
<td>1</td>
<td>Тусгай хяналтын дэд хороо</td>
<td>·       Бусад</td>
<td>15.00</td>
<td>“Их засаг”</td>
</tr>
<tr>
<td colspan="5">ГУРАВ. БАЙНГЫН ХОРООНЫ ХУРАЛДААН</td>
</tr>
<tr>
<td>1</td>
<td>Байгаль орчин, хүнс, хөдөө аж ахуйн байнгын хороо</td>
<td>·  Өвөлжилтийн бэлтгэл ажлын явцын талаарх Монгол Улсын Шадар сайд, Хүнс, хөдөө аж ахуй,  хөнгөн үйлдвэрийн сайд, Эрчим хүчний сайд болон Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагчийн мэдээллийг сонсох
·  Хууль, тогтоолоор үүрэг, чиглэл болгосон Улсын Их Хурлын шийдвэрийн биелэлтийн тайлан</td>
<td>13.30</td>
<td>“Жанжин Д.Сүхбаатар”</td>
</tr>
<tr>
<td>2</td>
<td>Хууль зүйн байнгын хороо</td>
<td>·    Байнгын хорооны тогтоолын төсөл /Тогтоолд нэмэлт оруулах тухай/</td>
<td>14.00</td>
<td>“Үндсэн хууль”</td>
</tr>
<tr>
<td colspan="5">ЛХАГВА ГАРАГ /2025.10.29/</td>
</tr>
<tr>
<td>Д/Д</td>
<td>ХУРАЛДААН</td>
<td>ХЭЛЭЛЦЭХ АСУУДАЛ</td>
<td>ЦАГ</td>
<td>ТАНХИМ</td>
</tr>
<tr>
<td colspan="5">НЭГ. АЖЛЫН ХЭСГИЙН ХУРАЛДААН</td>
</tr>
<tr>
<td>1</td>
<td>Төсвийн байнгын хороо</td>
<td>Үл хөдлөх хөрөнгө борлуулахад төлдөг 2 хувийн татварыг хүчингүй болгох асуудлаар гаргасан нийтийн өргөдлийн дагуу хөрөнгө борлуулсан, шилжүүлсний орлогод ногдуулах албан татварын асуудлыг судалж, санал, дүгнэлт боловсруулах үүрэг бүхий ажлын хэсгийн хуралдаан</td>
<td>13.00</td>
<td>“Үндсэн хууль”</td>
</tr>
<tr>
<td>2</td>
<td>Хууль зүйн байнгын хороо</td>
<td>Үндсэн хуулийн цэцийн 2025 оны 07 дугаар дүгнэлтийг Улсын Их Хурал хүлээн зөвшөөрсөнтэй холбогдуулан Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн холбогдох хэсэгт өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл боловсруулж, хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын хэсгийн хуралдаан</td>
<td>15.00</td>
<td>“Их засаг”</td>
</tr>
<tr>
<td>3</td>
<td>Төсвийн байнгын хороо</td>
<td>Монгол Улсын 2026 оны төсвийн тухай, Үндэсний баялгийн сангийн 2026 оны төсвийн тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2026 оны төсвийн тухай, Эрүүл мэндийн даатгалын сангийн 2026 оны төсвийн тухай хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын хэсгийн хуралдаан</td>
<td>15.00</td>
<td>“Үндсэн хууль”</td>
</tr>
<tr>
<td>4</td>
<td>Төсвийн байнгын хороо</td>
<td>Монгол Улсын 2026 оны төсвийн тухай хуулийн төсөлтэй хамт өргөн мэдүүлсэн хууль, тогтоолын төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын хэсгийн хуралдаан</td>
<td>17.00</td>
<td>“Их засаг”</td>
</tr>
<tr>
<td colspan="5">ХОЁР. ТҮР ХОРООНЫ ХУРАЛДААН</td>
</tr>
<tr>
<td>1</td>
<td>Хянан шалгах түр хороо</td>
<td>· “Оюу Толгой” ХХК-ийн Төлөөлөн удирдах зөвлөлийн дарга, гишүүд, гүйцэтгэх удирдлагын багийн танилцуулга, мэдээллийг сонсох
·       Бусад</td>
<td>14.00</td>
<td>“Жанжин Д.Сүхбаатар”</td>
</tr>
<tr>
<td colspan="5">ГУРАВ. БАЙНГЫН ХОРООНЫ ХУРАЛДААН</td>
</tr>
<tr>
<td>1</td>
<td>Төсвийн байнгын хороо, Эдийн засгийн байнгын хорооны хамтарсан хуралдаан</td>
<td>·  <a href="https://d.parliament.mn/tusul/64af791a-3936-4971-a92b-f0efd6bc5e53" target="_blank" rel="noopener">Монгол Улсын 2026 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, 2027-2028 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл</a> /Засгийн газар 2025.09.01-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн, хоёр дахь хэлэлцүүлэг/</td>
<td>10.00</td>
<td>“Их Эзэн Чингис хаан”</td>
</tr>
<tr>
<td>2</td>
<td>Эдийн засгийн байнгын хорооны хуралдаан үргэлжилнэ.</td>
<td>· Байнгын хорооны тогтоолын төсөл /Ажлын хэсэг байгуулах тухай/
·  <a href="https://d.parliament.mn/tusul/f0d305eb-2543-41b8-85d8-669f15f486dd" target="_blank" rel="noopener">Газрын тосны тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүд</a> /Улсын Их Хурлын гишүүн М.Бадамсүрэн нарын гишүүд 2025.07.09-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн, хэлэлцэх эсэх/
·   <a href="https://d.parliament.mn/tusul/15073397-e327-45d9-ba02-f51dcd196c39" target="_blank" rel="noopener">“Хянан шалгах түр хороо байгуулах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл</a> /Улсын Их Хурлын гишүүн Л.Оюун-Эрдэнэ нарын 33 гишүүн 2025.10.06-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн/
·     <a href="https://d.parliament.mn/tusul/2857999f-8759-4a2a-851b-3d71d7f3c321" target="_blank" rel="noopener">Монгол Улсын 2026 оны төсвийн тухай хуулийн төсөлтэй хамт өргөн мэдүүлсэн Төр, хувийн хэвшлийн түншлэлийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл, “Үндэсний баялгийн сангийн тухай хуулийг хэрэгжүүлэх зарим арга хэмжээний тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл</a> /Засгийн газар 2025.09.01-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг, санал, дүгнэлтээ Төсвийн байнгын хороонд хүргүүлнэ./</td>
<td>&#8211;</td>
<td>“Их Эзэн Чингис хаан”</td>
</tr>
<tr>
<td>3</td>
<td>Төсвийн байнгын хороо</td>
<td>·       Дэд хорооны даргыг сонгох тухай асуудал /үргэлжилнэ/
·  Хууль, тогтоолоор үүрэг, чиглэл болгосон Улсын Их Хурлын шийдвэрийн биелэлтийн тайлан</td>
<td>12.00</td>
<td>“Жанжин Д.Сүхбаатар”</td>
</tr>
<tr>
<td colspan="5">ПҮРЭВ ГАРАГ /2025.10.30/</td>
</tr>
<tr>
<td>Д/Д</td>
<td>ХУРАЛДААН</td>
<td>ХЭЛЭЛЦЭХ АСУУДАЛ</td>
<td>ЦАГ</td>
<td>ТАНХИМ</td>
</tr>
<tr>
<td colspan="5">НЭГ. АЖЛЫН ХЭСГИЙН ХУРАЛДААН</td>
</tr>
<tr>
<td>1</td>
<td>Төсвийн байнгын хороо</td>
<td>Монгол Улсын 2026 оны төсвийн тухай, Үндэсний баялгийн сангийн 2026 оны төсвийн тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2026 оны төсвийн тухай, Эрүүл мэндийн даатгалын сангийн 2026 оны төсвийн тухай хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын хэсгийн хуралдаан</td>
<td>13.00</td>
<td>“Үндсэн хууль”</td>
</tr>
<tr>
<td>2</td>
<td>Төсвийн байнгын хороо</td>
<td>Монгол Улсын 2026 оны төсвийн тухай хуулийн төсөлтэй хамт өргөн мэдүүлсэн хууль, тогтоолын төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын хэсгийн хуралдаан</td>
<td>15.00</td>
<td>“Үндсэн хууль”</td>
</tr>
<tr>
<td colspan="5">ХОЁР. ДЭД ХОРООНЫ ХУРАЛДААН</td>
</tr>
<tr>
<td>1</td>
<td>Төсвийн зарлагын хяналтын дэд хороо</td>
<td>· <a href="https://d.parliament.mn/tusul/e3da4090-62dd-4945-99da-eabb5e0cfb09" target="_blank" rel="noopener">Монгол Улсын 2026 оны төсвийн тухай, </a><a href="https://d.parliament.mn/tusul/aba29a2d-9323-4f4c-9086-bc8d0064cd98" target="_blank" rel="noopener">Үндэсний баялгийн сангийн 2026 оны төсвийн тухай,</a> <a href="https://d.parliament.mn/tusul/2857999f-8759-4a2a-851b-3d71d7f3c321" target="_blank" rel="noopener">Нийгмийн даатгалын сангийн 2026 оны төсвийн тухай, </a><a href="https://d.parliament.mn/tusul/f92ef43b-b7ce-4efa-b707-dbf149acb065" target="_blank" rel="noopener">Эрүүл мэндийн даатгалын сангийн 2026 оны төсвийн тухай</a> хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2025.09.01-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн, гурав дахь хэлэлцүүлэг, санал, дүгнэлтээ Төсвийн байнгын хороонд хүргүүлнэ./</td>
<td>11.00</td>
<td>“Жанжин Д.Сүхбаатар”</td>
</tr>
<tr>
<td colspan="5">ГУРАВ. ЧУУЛГАНЫ НЭГДСЭН ХУРАЛДААН</td>
</tr>
<tr>
<td>1</td>
<td colspan="2">
<ul>
<li>Үндсэн хуулийн цэцэд хүсэлт гаргах саналын тухай /үргэлжилнэ/</li>
<li><a href="https://d.parliament.mn/tusul/f0d305eb-2543-41b8-85d8-669f15f486dd" target="_blank" rel="noopener">Газрын тосны тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүд </a>/Улсын Их Хурлын гишүүн М.Бадамсүрэн нарын гишүүд 2025.07.09-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн, хэлэлцэх эсэх/</li>
</ul>
·  <a href="https://d.parliament.mn/tusul/15073397-e327-45d9-ba02-f51dcd196c39" target="_blank" rel="noopener">“Хянан шалгах түр хороо байгуулах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл</a> /Улсын Их Хурлын гишүүн Л.Оюун-Эрдэнэ нарын 33 гишүүн 2025.10.06-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн/</td>
<td>10.00</td>
<td>“Их хуралдай”</td>
</tr>
<tr>
<td>&nbsp;</td>
<td>&nbsp;</td>
<td>БААСАН ГАРАГ /2025.10.31/</td>
<td>&nbsp;</td>
<td>&nbsp;</td>
</tr>
<tr>
<td>Д/Д</td>
<td>ХУРАЛДААН</td>
<td>ХЭЛЭЛЦЭХ АСУУДАЛ</td>
<td>ЦАГ</td>
<td>ТАНХИМ</td>
</tr>
<tr>
<td colspan="5">НЭГ. АЖЛЫН ХЭСГИЙН ХУРАЛДААН</td>
</tr>
<tr>
<td>1</td>
<td>Төсвийн байнгын хороо</td>
<td>Монгол Улсын 2026 оны төсвийн тухай, Үндэсний баялгийн сангийн 2026 оны төсвийн тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2026 оны төсвийн тухай, Эрүүл мэндийн даатгалын сангийн 2026 оны төсвийн тухай хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын хэсгийн хуралдаан</td>
<td>11.00</td>
<td>“Үндсэн хууль”</td>
</tr>
<tr>
<td>2</td>
<td>Төсвийн байнгын хороо</td>
<td>Монгол Улсын 2026 оны төсвийн тухай хуулийн төсөлтэй хамт өргөн мэдүүлсэн хууль, тогтоолын төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын хэсгийн хуралдаан</td>
<td>13.00</td>
<td>“Үндсэн хууль”</td>
</tr>
<tr>
<td colspan="5">ХОЁР. ЧУУЛГАНЫ НЭГДСЭН ХУРАЛДААН</td>
</tr>
<tr>
<td rowspan="2">1</td>
<td colspan="2">
<ul>
<li><a href="https://d.parliament.mn/tusul/64af791a-3936-4971-a92b-f0efd6bc5e53" target="_blank" rel="noopener">Монгол Улсын 2026 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, 2027-2028 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл</a> /Засгийн газар 2025.09.01-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн, хоёр дахь хэлэлцүүлэг/</li>
</ul>
</td>
<td>10.00</td>
<td rowspan="2">“Их хуралдай”</td>
</tr>
<tr>
<td colspan="2">
<ul>
<li>Улсын Их Хурлын асуулгын цаг</li>
</ul>
</td>
<td>14.00</td>
</tr>
</tbody>
</table>
</div>

Энэ долоо хоногт УИХ-аар хэлэлцэх асуудлууд

Иргэн Цогбадрахын Батболд санаачлан, УИХ-ын гишүүний тэтгэмжийн заалтыг хүчингүй болгох өргөдөл гаргаж, иргэдийн гарын үсгийг цуглуулж буй.
Тодруулбал, Улсын Их Хурлын тухай хуулийн 41 дүгээр зүйлийн 41.9 дэх хэсэгт зааснаар “Гишүүний бүрэн эрх дуусгавар болсон бөгөөд тухайн үедээ ажил эрхлээгүй бол 12 сарын хугацаанд УИХ-ын гишүүний үндсэн цалингийн хэмжээнд тэтгэмж олгоно” гэсэн байдаг.
Өргөдөл гаргагчийн тус заалт нь энгийн иргэдийн хөдөлмөрийн хөлсний тэгш байдлыг алдагдуулж, давуу байдал олгож байгаа нь нийгмийн даатгал болон бусад тэтгэмжийн хуультай зөрчилдөж, Үндсэн хуулийн тэгш эрхийн зарчимд нийцэхгүй гэж үзжээ.
Өргөдөл нь 100,000-аас дээш хүний дэмжлэг авсан тохиолдолд УИХ-ын холбогдох байнгын хорооноос хэлэлцэж, шаардлагатай бол хуулийн төсөл санаачлах юм.
Өнөөдрийн байдлаар тус өргөдлийг 100 мянган иргэн дэмжиж гарын үсэг зуржээ. Энэ тохиолдолд хуулийн төслийг өөрчлөх талаар хэлэлцүүлэх боломж бүрдэх юм. Мөн уг саналын хугацаа энэ сарын 28-ны 16:03 цагт дуусна.
Та өргөдөлд <a style="color: #0000ff;" href="https://petition.parliament.mn/Detail?id=086f147c-fbed-4726-b8a0-c52ee01825f5&amp;fbclid=IwY2xjawNG4H1leHRuA2FlbQIxMABicmlkETF3dzIwNmxHSFhiR3R4YjVZAR4EWN_J3ENGdQbp7U_mfLaFvi_vrazcgJFzO-DLw92xatO6_2QQ2EbUCua2PA_aem_rfuxeDMOpMEuiHP__uSG2w" target="_blank" rel="noopener">ЭНД</a> дарж гарын үсгээ зурах боломжтой.

Хайх