Засгийн газрын ээлжит бус хуралдаан 2025 оны арваннэгдүгээр сарын 28-нд боллоо.
Монгол Улс болон Евразийн эдийн засгийн холбоо, түүний гишүүн орнууд хоорондын худалдааны түр хэлэлцээрийг соёрхон батлах тухай хуулийн төслийг хэлэлцээд Улсын Их хуралд өргөн мэдүүлэхээр тогтлоо.
Монгол Улсын хувьд ЕАЭЗХ-ны гишүүн орнуудад нийт 367 бараанд гаалийн тарифын хөнгөлөлт, чөлөөлөлт эдэлснээр аж ахуйн нэгжүүдийн орлого нэмэгдэж, хөдөө аж ахуйн салбарын шинэ зах зээлд нэвтрэх боломж бүрдэж, дотоодын бизнес эрхлэгчдийн гадаад худалдааны туршлага, чадварыг сайжруулж, олон улсын стандартад нийцсэн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэхэд түлхэц болно. Мөн Монгол Улсын уул уурхайн бус бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл нэмэгдэн, аливаа нэг улсаас хамаарах худалдааны хамаарал багасаж, эдийн засаг төрөлжинө. Энэ нь эдийн засгийн тогтвортой байдалд эерэг нөлөө үзүүлнэ гэж үзэж байна.
Хэлэлцээрт хөрөнгө оруулалт, үйлчилгээний худалдаа, банк санхүү, төлбөр тооцоо зэрэг асуудал тусгагдаагүй, зөвхөн барааны худалдааны хүрээнд байгуулахаар тохиролцжээ. Хэлэлцээрийг гурван жилийн хугацаатай байгуулах бөгөөд талууд харилцан тохиролцон тус хугацааг сунгах боломжтой юм байна.

Засгийн газрын ээлжит бус хуралдаан боллоо

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх Гэгээн Ширээт Улсын төрийн тэргүүн, Пап XIV Лео-гийн урилгаар 2025 оны 12 дугаар сарын 04-ний өдөр тус улсад төрийн айлчлал хийнэ.
Төрийн айлчлал нь Монгол Улсын төрийн тэргүүний түвшинд тус улсад 14 жилийн дараа хийх айлчлал юм.
Айлчлалын үеэр хоёр улсын төрийн тэргүүн албан ёсны уулзалт хийнэ. Мөн  Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхэд Гэгээн Ширээт Улсын Төрийн Хэрэг эрхлэх газрын дарга Кардинал Пиетро Паролин бараалхана.
Монгол Улс Гэгээн Ширээт Улстай 1992 оны 04 дүгээр сарын 04-ний өдөр дипломат харилцаа тогтоосон юм.
Өнгөрсөн 30 гаруй жилийн хугацаанд харилцаа, хамтын ажиллагаа соёл, боловсрол, эрүүл мэнд, хүмүүнлэгийн салбарт идэвхтэй өрнөж байна.
2023 онд Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн урилгаар Гэгээн Ширээт Улсын төрийн тэргүүн Пап Францис-ын хийсэн төрийн айлчлал хоёр улсын 800 орчим жилийн түүхтэй харилцаа, хамтын ажиллагааг өргөжүүлэн хөгжүүлэх түүхэн айлчлал болсон.
Пап IV Инносентээс 1245 онд Гүюг хаанд бичсэн болон 1246 онд Их хаанаас хариу болгон илгээсэн захидал нь хоёр улс олон зуун жилийн өмнө  харилцаж байсныг нотлох үнэт эх сурвалжид тооцогддог юм.

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Гэгээн Ширээт Улсад төрийн айлчлал хийнэ

Томуу, томуу төст өвчин, амьсгалын замын халдварт өвчний тархалтыг хязгаарлаж, эрсдэл хүндрэлээс сэргийлэх, урьдчилан сэргийлэх ажлыг нийслэлийн хэмжээнд зохион байгуулж, эрүүл мэндийн байгууллагуудын эмч, ажилчдын уртасгасан цагаар ажиллах илүү цагийн хөлс, урвалж оношлуурын зардалд нэг тэрбум 400 сая төгрөгийг Засгийн газрын нөөц сангийн хөрөнгөөс гаргахаар тогтлоо.
Томуу, томуу төст өвчнөөс урдчилан сэргийлэх, өвчний тархалт нэмэгдэхээс сэргийлэх арга хэмжээ авч, эрүүл мэндийн байгууллагуудыг уртасгасан цагаар ажиллуулах арга хэмжээг зохион байгуулж, шаардлагатай урвалж оношлуураар хангаж ажиллахыг Эрүүл мэндийн сайд Ж.Чинбүрэнд даалгалаа.
Монгол Улсын хэмжээнд тархвар судлалын 47 дугаар долоо хоногт томуу, томуу төст өвчний тархалт “Улсын хэмжээний дэгдэлт”-ийн түвшинд хүрч 10,000 хүн амд 96.7 байна.
Томуу, томуу төст өвчнөөр өвчлөгсдийн 82.6 хувийг 15 хүртэлх насны хүүхэд, амьсгалын замын цочмог хүнд халдварын улмаас эмнэлэгт хэвтэн эмчлүүлж буй хүүхдийн 63.2 хувийг 0-5 насны хүүхэд эзэлж байна.  Сүүлийн долоо хоногт А(H3N2) вирус дэгдэлт 32.5 хувиар нэмэгджээ.
ХӨСҮТ-ийн вирус судлалын лабораторид томуугийн А(H3N2) вирусийн бүрэн геномийн дараалал тогтоох шинжилгээ хийхэд Англи болон Япон улсад тодорхойлогдож байгаа A(H3N2) subclade K дэд хэв шинжтэй ижил байна. Цаашид нэмэгдэх хандлагатай, хүүхдүүд болон ахмад настнууд илүү өртөж, эмнэлгийн ачаалал нэмэгдэх төлөвтэй байна.
Нийслэлийн хэмжээнд 18 эмнэлэг, эмнэлгийн байгууллагын 2052 орыг хүүхдийн томуу, томуу төст өвчний тусламж, үйлчилгээнд зориулж байна.
<img loading="lazy" decoding="async" src="https://mongolia.gov.mn/storage/posts/November2025/viber_image_2025-11-28_09-54-55-634.jpg" alt="" width="1600" height="1066" />

ЗГ: Эмч, ажилчдын илүү цагийн хөлс, урвалж оношлуурын зардалд нэг тэрбум 400 сая төгрөг гаргана

Засгийн газрын ээлжит бус хуралдаан 2025 оны арваннэгдүгээр сарын 28-нд болж дараах асуудлуудыг хэлэлцэн шийдвэрлэлээ.
Төрийн өмчит зарим компанид хийсэн хяналт-шинжилгээний дүнгийн талаар Монгол Улсын сайд, Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга С.Бямбацогт Засгийн газрын хуралдаанд танилцууллаа. “Эрчист Монгол” ХХК-ийн харьяа төрийн өмчит компаниудыг удирдлага, менежментээр хангах хүрээнд хяналт-шинжилгээ хийжээ.
Хяналт-шинжилгээний мөрөөр холбогдох албан тушаалтанд хариуцлага тооцох, алдаа, зөрчлийг арилгуулах, цаашид харьяа компаниудад хийх хяналт-шинжилгээ, шалгалтыг эрчимжүүлж, үйл ажиллагааг сайжруулах арга хэмжээ авч ажиллахыг холбогдох албан тушаалтнуудад үүрэг болголоо.
“Дулааны дөрөвдүгээр цахилгаан станц” ТӨХК-ийн нийт бараа материалын үлдэгдэл 2025 оны зургаадугаар сарын 30-ны байдлаар 37.4 тэрбум төгрөг байна. 2024 онд 1.8 тэрбум төгрөгийн бараа материал хадгалалтын горим алдагдсанаас ашиглалтгүй болсон байна.
Тус станц зуух 2, зуух 4-ийн их засварыг 2024 онд хийхдээ 1.1 тэрбум төгрөгөөр төсөвт өртгийг хэтрүүлжээ. 2024 онд 61.6 сая төгрөгийн бараа материал акталснаас 90% (55.3 сая.төг), 2025 онд акталсан 367.5 сая төгрөгийн бараа материалын 87.2% (320.3 сая.төг) техникийн үзүүлэлт таараагүй, шаардлага хангахгүй болжээ.
“Эрчист Монгол” ХХК-ийн харьяа “Мэдээлэл холбооны сүлжээ” ХХК 2024, 2025 онд шууд гэрээгээр нийт 5.33 тэрбум төгрөгийн шатахуун худалдан авсан нь Төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах тухай хуульд заасан нээлттэй тендерийн шаардлагыг зөрчжээ.
МИАТ ТӨХК-ийн нийт үйл ажиллагааны зардал өмнөх оны мөн үеэс өссөн, харин төлөвлөгөөнөөс доогуур гүйцэтгэлтэй байна. Ажилчдын цалингийн багц зардал есөн тэрбум төгрөгөөр өссөн нь батлагдсан төсвөөс үндсэн болон түр орон тоо хэтэрсэнтэй холбоотой байна.
<img loading="lazy" decoding="async" src="https://mongolia.gov.mn/storage/posts/November2025/viber_image_2025-11-28_09-54-48-579.jpg" alt="" width="1600" height="1066" />

ЗГ: Төрийн өмчит зарим компанийн удирдлагуудад хариуцлага тооцохыг чиглэл болголоо

О.Номинчимэг нарын 78 гишүүний санаачилж УИХ-д өргөн мэдүүлсэн Тамхины тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл ид яригдаж байна. Тухайлбал, Хүний хөгжил, нийгмийн бодлогын байнгын хороогоор гишүүд тэр чигтээ янжуурын утаа ярьсаар тарсан. Хуулийг санаачилсан гишүүн эмэгтэй “Нийгмийн том эсэргүүцэлтэй тулгарч байна. Гэвч бид давж гарах хэрэгтэй. Энэ хуулийг батлах нь амин чухал байна” гэлээ. Тэгвэл янжуурын утаа ярьж суух цаг яг мөн үү.
Улс оронд энэнээс өөр чухал асуудал байхгүй гэж үү. Хотын утаа ямар хэмжээнд байгаа билээ. Хэчнээн хүний амь нас угаарын хийнээс болж эрсдэв гээд үзэхээр үнэхээр харамсмаар, гол харламаар санагддаг. Өнгөрсөн онд гэхэд 11 мянга гаруй хүн угаартаж 200 шахам хүн нас барсан гэх мэдээлэл байна. Энэ бол шинжээчдийн гаргасан судалгаанд үндэслэсэн нийтэд мэдэгдсэн тоо. Олон нийтэд мэдэгдэлгүй дарагдаж, хэл чимээ гаргалгүй хэчнээн хүн амиа алдсаныг таашгүй. Хүүхдүүдтэйгээ гэр бүлээрээ угаартаж нас барлаа гэх мэдээнд бараг бид цочирдохоо байх тийм хэмжээнд хүрчихээд байна.
Дээрээс нь яг одоо ханиад ямар байгаа билээ. Эмнэлгүүдийн ор хүрэлцэхгүй хавтайгаад ханиад томуунд дарлуулж, сургууль цэцэрлэг хаагдахдаа хүрч байна. Мөн үнийн өсөлтөд ард түмэн сөхөрч, шатахуунд өдөржин шөнөжин оочерлож, оочер дарааллаасаа болж хоорондоо зодолдож, картны барааны үе шиг нийгэм тэр чигтээ бухимдалтай, туйлдсан байдалтай байна. Хэчнээн компани татвар, цалингаа өгч дийлэхгүй хаалгаа барьж байгаа вэ. Юмны үнэ өсч бидний авдаг цалин хэрхэн цаас болж үрэгдэж байгаа вэ. Нөгөө нүүрсний дөч тавин их наядын чинь хулгай яасан бэ. Хүн алсан УИХ- гишүүн чинь хаана байна. Энэ бүгдээ ярьж шийдэхийн оронд “электрон тамхийг Монголд байхгүй болохыг заавал харна” гэж хөмхийгөө зуун тугийн цохионы Бор мэт тэмцэх нь цагаа олсон гэж үзэж байгаа юу. Зөвхөн хотынхон ийм байдалтай байна уу гэтэл хөдөөд зуд турхан нүүрлэж, хатуу өвлийн дохио харанга дэлдэж байна. Хаашаа л харна хөр цас, шувуу суух харгүй болчихоод байна. Хөдөө мөнгө байхгүй, мах хямд, тариа ургаагүй, төмс байхгүй. Дээр нь шатахуун “жог”. Энэ бүгд электрон тамхины дэргэд юу ч биш үү гишүүнээ.
Ард түмний амьдрал ийм л баргар, улс орны нүүр царай ийм өрөвдөлтэй байхад ядарсан иргэдээрээ тохуурхаж байгаа юм шиг янжуурын утаа ярьж суудаг чинь ямар учиртай юм бэ. Хотын утаа угаар, ханиад томуу, бензин шатахуун гээд улс орны амин чухал асуудлууд хөсөр хаягдсан энэ хахир өвлийн эхэнд өөр хийх ажилгүй юм шиг тамхины хууль яриад, түүнийгээ амин чухал асуудал мэт, огтоос хойшлуулшгүй зүйл мэтээр ярьж байгаа нь эрх баригчид ядарсан ард түмнээрээ яаж тохуурхдагийн бодит жишээ бус уу.
Шуудхан хэлэхэд, О.Номинчимэг гишүүн ээ, та бүгдийн Их хурлаар батлуулах гэж улайран дайрч байгаа Тамхины хуульд эрх баригчид ч энгийн ард иргэд ч дургүй байна. УИХ-ын гишүүн Ч.Лодойсамбуу “50 метрт тамхи татахыг хараад, эсвэл дэлгүүрт худалдаалж буй тамхийг хараад хүний сэдэл төрөөд тамхи татна гэдэг бол бидний өөрсдийн төсөөлөл. Эрүүл гэр бүлээс эрүүл хүүхэд төрнө. Тамхи хараад татах сэдэл нь төрдөг бол Монголын бүх хүүхэд тамхи татаж байгаа. Тамхи татахгүй хүүхдүүд маш олон байна. Хууль тогтоогчид өөрсдийн төсөөллөөр биш асуудалд судалгаатай хандах”-ыг хэлсэн.
Тэгвэл нийтлэлч Батбаяр “О.Номинчимэгийн Тамхины хяналтын тухай хуулийн төслийн шинэчилсэн найруулгад татвараа 5-12 дахин өсгөх (2026–2030), татварыг никотины агууламжаар бус мл, кг, ширхгээр тогтоохын дээр жижиг худалдаа эрхлэгчдэд ноцтой дарамт учруулах зохицуулалт ч багтжээ. Энэ бол О.Номинчимэгийн “алдаа” биш Bloomberg Initiative-ийн LMIC package-ийн бэлэн загвар. Bloomberg Philanthropies-ийн гол агуулга нь “Өндөр онцгой албан татвар, зурагт сануулга, тамхины хатуу хяналттай хууль, иргэний нийгмийн шахалт”. Үүнээс О.Номинчимэг иргэний нийгмийн шахалтыг нь “Хүүхдүүд электрон тамхи их хэрэглэж байна”, “Жилдээ нэг сумын иргэд үхэж байна” гэдэг хоёр &#8220;гоё&#8221; аргументаар хөнгөхөн орлуулсан” гэж уг хууль цаанаа ямар учиртайг гаргасан байх жишээний. Мөн тамхины онцгой албан татварыг нэмснээр бусад бараа үйлчилгээний үнэ дагаж нэмэгдэх эрсдэлтэйг эдийн засагчид хэлж байгаа.
Ерөнхийдөө Тамхины тухай хууль өнгөн дээрээ үр хүүхэд ирээдүйгээ бодсон гэх боловч өрхийн төсөвт, ард иргэдийн бодит амьдралд лай ланчиг учруулсан хууль гарах магадлалтайг олон нийт хэлж байна. Хууль санаачлагчид шинэ төрлийн тамхин бүтээгдэхүүн болох электрон тамхи нь хүн амд хор багатай гэдэг нь нотлогдоогүй.
Хүүхэд залуусын дунд өргөн дэлгэрч, ирээдүйн хорт зуршлуудад хөтөлж байгааг хэлээд хорт бодис агуулдаг, амьсгалын замын үрэвсэл үүсгэх, зүрх, судасны системд сөргөөр нөлөөлөх, никотинд донтуулах эрсдэл өндөртэйг дурдлаа. Электрон тамхи утаат тамхинаас гарах арга хэрэгсэл болохгүйгээр үл барам өсвөр үе, залуусын тамхинд орох магадлалыг 3-5 дахин ихэсгэдгийг тогтоосон тухай мэдээллийг өгч байгаа.
Тэгвэл электрон тамхи нь янжуураас 95 хувиар хор багатайг дэлхий нийтээр хүлээн зөвшөөрчихсөн. Английн Эрүүл мэндийн яам болон Америкийн Хүнс ба эмийн захиргаа цахилгаан тамхины аюулыг янжуур тамхитай харьцуулан судалж дүгнэлт гарсан юм. Тэрхүү судалгаагаар “Цахилгаан тамхи нь уламжлалт тамхитай харьцуулахад 95 хувь бага хортой. Харьцангуй бага хэмжээгээр хорт бодис ялгаруулж, тамхинаас гарахыг хүсэж буй хүмүүст илүү аюулгүй хувилбар болж чадна” гэсэн дүгнэлтийг дэлхий нийтэд танилцуулсан. Тэгэхээр электрон тамхи Монголын ирээдүйг дуусгах нь, бүгд электрон тамхинд донтож бие эрхтний хувьд өртөх нь хэмээн хууль санаачлагчдын зүгээс хэлээд байгаа нь дэлхий нийтийн судалгаатай нийцэхгүй байна.
Тамхийг ингэж хуульчилж хорих нь буруу, гадны лобби яваад байна гэдгийг олон нийт шүүмжилж байна. Ард түмний үг ортой байна, хууль санаачлагчид аа, О.Номинчимэг гишүүн ээ. Эрх баригчдын ажил ард түмнээ бодсон биш, амин хувиа бодсон гэдэг нь Тамхины хууль дээр айхавтар мэдрэгдэж байна. Хууль санаачлагчид хэрвээ ард иргэдийнхээ ахуй амьдралыг боддог, амь нас, эрүүл мэндийг хайрладаг байсан бол яг өнөөдөр электрон тамхийг ингэтлээ ад үзэхгүй, харин ч хэр таарсан татвар тавиад улам дэлгэрүүлмээр юм. Түүний оронд 90 гаруй хувь илүү хортой уламжлалт янжуурыг дэмжээд байгаа нь бидэнд хайртайдаа л ингэж байна гэж үнэмшихээсээ тамхи зардаг бүлгийн лоббид автсан гэж бодох нь үнэнд ойр юм биш үү. Дээрээс нь тамхины утаа яриад суух биш, гамшгийн дээд хэмжээнд хүрсэн, хэчнээн зуун хүний амь насыг авч одсон хотын утааг яриад, ямар нэгэн шийдэл хайгаад сууж байвал дээргүй юу. Хүүхдийн ханиад томуунаас аваад нийгмийн хурцадмал сэдэв захаасаа хөглөрч байна. Энэ бүхний дэргэд Тамхины хууль цагаа олоогүй хээнцэрдэж байгаа бус уу. Ингэж их сүр сүлд болохын оронд тэр татваргүй шахуу орж ирж байгаа электрон тамхинд нь хэр таарсан татвар оногдуулаад ямар ч үед уламжлалт янжуураас хэт өндөр үнэтэй биш байхаар зохицуулаад л болох баймаар. Тиймээс янжуурын утаа ярьж суух цаг яг мөн үү гэж асуугаад байгаа минь ийм учиртай.
<h6 style="text-align: right;">Д.Батболд</h6>

Янжуурын утаа ярьж суух цаг яг мөн үү?

Баянгол дүүргийн 16 дугаар хороонд байрлах Монголын бурхан шашинтны төв Гандантэгчэнлин хийдийн төв талбайг нийслэлийн төсвийн хөрөнгөөр энэ оны 7 дугаар сард шинэчилсэн. Тодруулбал, Төв хийдийн урд нийт 8400 ам.метр талбайг байгалийн чулуун хавтангаар шинэчилж, 820 ам.метрт нь ногоон байгууламж урлаж, иргэд амарч суух сандал, гэрэлтүүлэг, хогийн сав, хашлага хайс, шатыг шинэчилсэн юм.
<img decoding="async" src="https://ulaanbaatar.mn/files/mn/images/n5lqrps467k/69290884e337fe7967a309a0.jpg" />
Монголын бурхан шашинтны төв Гандантэгчэнлин хийд Улаанбаатар хотод байгаа түүх, соёлын хосгүй дурсгал төдийгүй Монголын уламжлалт шашин, соёл, гүн ухааныг хадгалан түгээх чин ариун үүрэгтэй. Монголчуудын ёс суртахуун, нигүүлсэл, энэрэл хайраа даатган түгээх оюун санааны тулгуур болдог. Иймдээ ч хуримаа хийж буй хосууд, аялагч жуулчдын заавал очих газруудын нэг нь Гандантэгчэнлин хийд.
Тиймээс БГД-ийн төсвийн хөрөнгөөр Гандантэгчэнлин хийдийн дуган, дацан гудамж, нэвтрэх хаалга зэрэгт гэрэлтүүлэг хийж байна. Уг ажлыг “Их хотын гэрэл” ХХК гүйцэтгэж байна. Ажлын явц өнөөдрийн байдлаар 90 хувьтай үргэлжилж байгаа бөгөөд гэрлийг ирэх сарын 5-нд асаана. Мөн Гандан орчмыг ногоон байгууламж бүхий жишиг гудамж болгон тохижуулах ажил үргэлжилж байна. Уг тохижилтын ажилтай холбоотойгоор нийт 55 айлын газрыг чөлөөлнө. Өнөөдрийн байдлаар 35 айлын газрыг чөлөөлөөд байна.
<img decoding="async" src="https://ulaanbaatar.mn/files/mn/images/3wliu3hz1ro/69290893e337fe7967a309a1.jpg" />
<img decoding="async" src="https://ulaanbaatar.mn/files/mn/images/au699q5pv4g/6929089ce337fe7967a309a2.jpg" />
<img decoding="async" src="https://ulaanbaatar.mn/files/mn/images/hfncw1tb59d/692908a3e337fe7967a309a3.jpg" />
&nbsp;
<img decoding="async" src="https://ulaanbaatar.mn/files/mn/images/x6wyyz6i66q/692908c2e337fe7967a309a6.jpg" />
<img decoding="async" src="https://ulaanbaatar.mn/files/mn/images/uw127xtivpl/692908cde337fe7967a309a7.jpg" />
<img decoding="async" src="https://ulaanbaatar.mn/files/mn/images/bskoqm6ylgd/692908d6e337fe7967a309a8.jpg" />

Гандантэгчэнлин хийдийн гэрэлтүүлгийн ажил 90 хувьтай үргэлжилж байна

Европарламентын чуулган энэ сарын 26-нд Страсбург хотноо хуралдаж “Орос, беларусь улсаас гаралтай, Европын Холбооны агаарын орон зайд гарч буй зөрчил болон ЕХ-ны чухал дэд бүтцийн эсрэг хорлон сүйтгэх үйлдлүүдэд бид хэрхэн хариу өгөх вэ” гэсэн сэдвээр мэтгэлцээн өрнүүлэв. Энэ мэтгэлцээнд “Манай холбооны агаарын орон зайг зөрчиж буй хэдэн арван дроны Европын чухал дэд бүтцийн эсрэг үйлдэж буй халдлагын тоо нэмэгдэж байгаа нь Украинд үзүүлэх Европын Холбооны дэмжлэгээс анхаарлыг нь сарниулахын тулд санаатайгаар айдас, үймээн тарьж буй Кремлийн тактик юм. Орост дорвитой эсэргүүцэл үзүүлэхийн тулд Европын нийслэлүүд “дроны хана” бий болгох Европын Холбооны ны санаачилга бүрэн хэрэгжихийг хүлээхгүйгээр хамтарсан арга хэмжээ боловсруулах ёстой” гэсэн уриа давамгайлав. Мэтгэлцээнд Литва, Латви, Эстони, Польш, Румыны евродепутатууд онцгой идэвхтэй оролцжээ. Учир нь эдгээр улсууд сүүлийн саруудад “үл мэдэгдэх” дронууд, цаг агаарын зонд, хорлон сүйтгэх ажиллагаа,  кибер халдлагын олон тохиолдолд өртөөд байгаа ажээ. Социалистуудын бүлгийн польш депутат Кшиштоф Сьмишек “Оросын хорлон сүйтгэх ажиллагаа бүх Европыг, тэр дундаа миний эх орон Польшийг бүрэн нөмөрлөө. Манай улсын нисэх буудлуудын дээгүүр ниссэн дронууд, дэлбэрэлтүүд, төмөр замын дэд бүтцийг эвдэн сүйтгэсэн халдлагууд, хакерийн дайралтууд, өргөн хэмжээний түймрүүд нь ерөнхийлөгч Владимир Путины гэмт хэргийн дэглэм манай нийгмийн доторх тайван байдлыг илт бусниулж, бидний талцал хуваагдлыг өдөөх зорилго агуулж байна” гэж мэдэгдэв.
Европарламентын чуулган мөн Европын Холбоо АНУ-аас дэвшүүлсэн энхийн төлөвлөгөний талаар ямар байр суурь баримтлах, мөн Украины дайнтай холбоотой ямар үүрэг гүйцэтгэх тухай асуудлыг гурван цагийн турш хэлэлцэв. Энэ сарын 26-ны лхагва гарагт болсон энэхүү мэтгэлцээний үеэр бараг зуу орчим европарламентчид үг хэлж, гурван өөр дарга ээлжлэн удирдав. Учир нь АНУ-ын ерөнхийөгч Дональд Трампын засаг захиргаанаас санал болгосон төлөвлөгөөг Страсбургийн энэ долоо хоногийн гол хэлэлцэх асуудал болгон яаралтай оруулсан юм байна. Иймээс энэ хэлэлцүүлэгт оролцохын тулд Европын Комиссын дарга Урсула фон дер Ляйен ажлын төлөвлөгөөгөө өөрчилж, Европарламентын чуулганд ирсэн нь нэн ховор тохиолдол болов. Фон дер Ляйен “Украины Зэвсэгт хүчний тоо, чадавхийг хязгаарлахгүй байх, Украины газар нутгийг нэг талын шийдвэрээр хуваахгүй байх, Украинад урт хугацааны бат бөх аюулгүй байдлын баталгаа олгох, Украины бүрэн эрхт байдал, өөрийн ирээдүйг тодорхойлж Европын Холбоонд элсэх шийдвэр гаргах эрхийг бүрэн хангах, Украингүйгээр Украины асуудлыг, Европгүйгээр Европын асуудлыг, НАТО-гүйгээр НАТО-гийн асуудлыг хэлэлцэхгүй байх зарчмыг чанд баримтлах, Оросуудын хүчээр авч явсан бүх украин хүүхдийг эх оронд нь буцаах ёстой” гэж мэдэгдэв. Мөн Европын Зөвлөлийн төлөөлөгч Бьерре “Украин аль болох хүчтэй байр суурьтай байх ёстой. Үүний хамгийн чухал хэсэг нь Украины өөрийн батлан хамгаалах болон цэргийн чадавхи юм. Украиныг ирээдүйн довтолгоог эмзэг болгох ямар ч хязгаарлалт байж болохгүй бөгөөд бүс нутгийн хилийг хүч хэрэглэн өөрчлөхийг Европын Холбоо хүлээн зөвшөөрөхгүй. Энэ шийдвэрлэх мөчид Европ нэг дуугаар ярьж, сонгосон чиг шугамаа баримталж, Украинд үзүүлэх өргөн хүрээтэй, ганхашгүй дэмжлэгээ үргэлжлүүлэх ёстой. Учир нь Украины аюулгүй байдал бол Европын аюулгүй байдал юм” гэж онцолжээ. Европын парламентын хамгийн том бүлэг болох Европын Ардын Намын тэргүүн, германы улс төрч Манфред Вебер “Бүгд энх тайвныг хүсэж байна, гэхдээ ОХУ-ын нөхцөлөөр биш.
Үгүй, хийрхсэн дайны гэмт хэрэгтэн өөрийн террорын төлөө шагнуулж болохгүй. Тиймээс Украины газар нутгийн хэсгийг өгөх, Оросын дайны гэмт хэрэгтнүүдэд өршөөл үзүүлэх, Украинд өөрийн түншүүдээ сонгох эрхийг хязгаарлах нь байж боломгүй зүйл. Женевийн хэлэлцээний дараа Трампын энхийн төлөвлөгөө тодорхой хэмжээнд сайжирсан ч гэрээ байгуулахын тулд Европыг энхийн хэлэлцээнд Парис, Берлин, Лондон биш, харин Европын комиссын тэргүүн Урсула фон дер Ляйен төлөөлөх ёстой” гэж хэлжээ. Уг чуулган &#8220;Санал болгож буй төлөвлөгөөний талаарх Европын Холбооны байр суурь болон Украинд шударга, удаан үргэлжлэх энх тайван тогтооход Европын Холбооны оролцоо&#8221; гэсэн тогтоол батлан гаргав.
&nbsp;
Г.АМАРСАНАА

Европарламентын чуулган өндөрлөв

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Бүгд Найрамдах Итали Улсын Ерөнхийлөгч Сэржо Маттарэллагийн урилгаар 2025 оны 12 дугаар сарын 01-03-ны өдрүүдэд тус улсад төрийн айлчлал хийнэ.
Энэ айлчлал Монгол Улс, Бүгд Найрамдах Итали Улс хооронд дипломат харилцаа тогтоосны 55 жилийн ойн хүрээнд төрийн тэргүүний түвшинд 14 жилийн дараа болох юм.
Айлчлалын үеэр хоёр улсын Ерөнхийлөгч ганцаарчилсан уулзалт болон  албан ёсны хэлэлцээ хийнэ. Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхэд Бүгд Найрамдах Итали Улсын Төлөөлөгчдийн танхимын Ерөнхийлөгч Лорэнзо Фонтана бараалхана.
Айлчлалын хүрээнд уламжлалт, найрсаг харилцааны түвшнийг ахиулахын зэрэгцээ соёл, боловсрол, шинжлэх ухаан, эрдэс баялаг, дэд бүтэц, иргэний хамгаалал, орон нутгийн хөгжил, спорт, аялал жуулчлал, олон нийтийн хэвлэл мэдээлэл зэрэг чиглэлээр Засгийн газар болон байгууллага хоорондын хамтын ажиллагааны баримт бичиг  гарын үсэг зурахаар төлөвлөж байна.
Дипломат харилцаа тогтоосны 55 жилийн ойг тохиолдуулан Ром хотноо Монгол Улсын филармонийн Морин хуур найрал хөгжим уран бүтээлээ толилуулж,   аж ахуйн нэгжүүд хамтран бизнес форум  зохионо.
Монгол Улсаас 2000 онд Ерөнхийлөгч Н.Багабанди ажлын, 2011 онд Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж албан ёсны айлчлал хийж байсан.
Хоёр улс 1970 оны 06 дугаар сарын 29-ний өдөр дипломат харилцаа тогтоосон түүхтэй. Манай улс 2011 оны 10 дугаар сард Ром хотноо, Итали Улс 2016 оны 07  дугаар сард Улаанбаатар хотноо Элчин сайдын яамаа нээсэн юм.

Хайх