Хэдийний ч сонгуулиар билээ Дундговийн нэг намын нэр дэвшигчид: Би машинаар бол тийм эд анги нь байна гээд сурталчилгаа хийж байв. Тэд бодохдоо: Бид нар нийлж байгаад нэг машин гэсэн үг шүү гэсэн санаагаар тэгсэн байх. Уул нь зүйтэй л сэдсэн байдаг юм. Түүн шиг Засгийн газар бол кабинетаараа нийлээд нэг машин юм. Аль нэг эд анги нь гэмтэж эвдэрвэл машин зогсоно. Үүрэг гүйцэтгэхэд хэцүү. Үүгээр аваад үзвэл саяхан байгуулагдсан Г.Занданшатарын Засгийн газрын эд ангиудад элдэв төрлийн доголдол бий болоодохжээ. Тэгсэн, аль эсхүл хэвийн дараах хэдэн асуулт болоод тайлбараас харцгаая. Нэгт: Наадаж наадаж ирээд цацсан НӨАТ-ын 5 хувийн реклам ямар үр дүн үзүүлэх вэ. Ерөнхий сайд Г.Занданшатар УИХ-ын дарга байхдаа сошиалд хөөрхөн реклам хийгээд байдаг байв. Хууль сурталчлах, олонд ойртоход тэр нь хэрэг болдог л байсан байх. Үүнийгээ Засгийн газрын тэргүүний хувьд хэрэгжүүлээд эхэллээ. Ерөнхий сайд Г.Занданшатар: Надад 2 сайн мэдээ байна гэж байгаад НӨАТ-ын буцаан олголтыг 5 хувь болгоно гэв. Мэдээжээр гоё сонсогдлоо. Гэвчиг Засгийн газар буюу гүйцэтгэх засаглалыг тэргүүлж байгаа хүний мэдэгдэл гэхэд хэлбэрийн хувьд зохисонгүй. Оносон ч үгүй. Тэгэхээр цаашид Ерөнхий сайд энэ мэт гоёчилсон рекламаа болих хэрэгтэй. Ингэж хийсэн рекламны мөнгө өөрийнх нь халааснаас гардаг гэдэгт итгэхгүй байна. Засгийн зардлаас л гарч байгаа нь ойлгомжтой. Мөн: НӨАТ-ын буцаан олголт гэж юу вэ. Нэгхэн үгээр хэлэхэд зардлын хяналт. Хэн ямар мөнгө яаж зарцуулаад байгааг хянах гэсэн төрийн механизм. Иргэд аж ахуйн нэгжүүд санхүүгийн харилцаа үүсгэсэн субьектээсээ НӨАТ-ын баримтыг нэхэж авдаг болсноор далд эдийн засгийг илрүүлэхэд нэмэр тусаа өгсөн. Татвараас зугтаах гэсэн үйлдлийг таслан зогсооход нэмэр болсон арга. Ганц үгээр хэлэхэд энэ нь урамшууллын систем, баримт бүртгүүлэгч та төлөөгүй татварынхаа төлөө урамшуулал авч байгаа явдал юм. Далд эдийн засгийг ил болгосны урамшуулал олгож байна гэсэн үг. Тэгэхээр ингэхийн оронд 10 хувиар аваад дарамтлаад байдаг НӨАТ-аа 5 хувь болгочихвол засгийн зардлаар жинхэнэ рекламдаад мэдээлж болох юм. Ерөнхий сайд: Намайг УИХ-ын дарга байхад иргэд дэмжсэн байсан. Би одоо хэрэгжүүлнэ гэсэн. Энэ үнэн юм. Ерөнхий сайдын энэ мэдэгдлийг Засгийн газраар ороогүй, УИХ- аар хэлэлцээгүй. Шийдвэргүй мэдэгдэл гэсэн үг. Тэгээд бас Сангийн сайд нь эсрэг байр суурьтай. Сангийн сайд нь энэ 5 хувийг ярьж байхад байсан Б.Жавхлан. Тэрээр 2023 онд төсөв хэлэлцэж байхад чуулган дээр: НӨАТ-ын буцаан олголтыг 5 хувь болгох ямар ч боломжгүй. Намайг ОУВС, Дэлхийн банкны уулзалтад явсны араар ийм зүйл ярьсан байна. Энэ бол татварын тогтолцооны асуудал. Гэнэт шийдэх зүйл биш. Судалгаатай байх хэрэгтэй. Энэ татварын өөрчлөлт орсноор татварын суурьд ямар өөрчлөлт оруулах, эдийн засагт оролцогчдод ямар нөлөө үзүүлэх вэ гэдэг асуудал хөндөгдөнө. Мөн Эрүүгийн хэрэг болон татварын асуудлыг олон нийтийн санал асуулгаар шийдвэрлэх нь хэр оновчтой вэ. Ийм байдлаар асуудлыг шийднэ гэвэл надаас бусад 3.4 сая иргэн таван хувь болгож нэмэх саналыг өгөх байх. НӨАТ төлөгчдийн 10 хувь нь нийт НӨАТ-ын орлогын 60 хувийг бүрдүүлдэг. Тэгэхээр энэ 60 хувийг бүрдүүлэгчдэд орлогын 50 хувийг буцаан олгох нь хэнд ашигтай вэ. Юуны тулд эл асуудлыг хөндсөн бол. Татварын тогтолцоог оролдох нь буруу зүйл” гэж байсан. Эдийн засаг санхүүгийн эксперт болдог эх сурвалжууд ч: НӨАТ-ын буцаалтыг 5 хувь болгосноор төсвөөс нийт 800 тэрбум төгрөгийн хөнгөлөлт үзүүлнэ. Энэхүү хөнгөлөлтийн дийлэнх нь өндөр худалдан авалттай хүмүүст очно. Нийт иргэдийн 25 хувь нь НӨАТ-ын орлогын 75 хувийг төлдөг. Бага дунд орлоготой 75 хувьтайгаа нийлээд НӨАТ-ын 25 хувийг л бүрдүүлдэг. Ингэхээр төсвөөс үзүүлэх 800 тэрбумын орлогын бууралтын 600 тэрбум нь нь топ 25 хувь руу л очно. Иймд өндөр хэрэглээтэй чинээлэг хэсгээ өндөр хувиар дэмжсэн оновчгүй үрэлгэн арга хэмжээ болно. Үүний оронд бага дунд орлоготой иргэдээ дэмжсэн татварыг нь бууруулах л арга хэмжээ авах ёстой” гэж байх юм. Тэгэхээр энэ дээрээс Ерөнхий сайд, Сангийн сайд хоёрын байр суурь зөрчилдөх шинжтэй. Ганц Сангийн сайд ч гээд байх юмгүй, Засгийн газраар хэлэлцэж ярилцаагүй болохоор бусад сайд нь ч таатай байхгүй л болов уу. Бас УИХ-ын гишүүд энэ дээр гайхаад эхэлсэн байна. Энэ мэтээс харвал Ерөнхий сайдын 5 хувь ямар үр дүнд хүрэхийгш хэлж мэдэхгүй. Ямар ч л байсан процессын хувьд гольдролын эсрэг л мэдэгдэл болчихлоо. Гэвчиг Ерөнхий сайд Г.Занданшатар хүчээр шийдчихвэл Сангийн сайд Б.Жавхлан хэрэгжүүлж л таарна. Нэг улстөрч нөгөөдөхөө дийлэх ч яахав, улсынхаа эдийн засгийг л дийлчихгүй бол… Хоёрт: Эдийн засгийн хөгжлийг хэн хариуцах вэ. Уул нь Монгол Улсын эдийн засгийг макро түвшинд нь хариуцдаг Засгийн Г.Занданшатарын Засгийн газар задаргааны машин шиг болчихлоо газрын гишүүн бол Тэргүүн шадар сайд бөгөөд Эдийн засгийн хөгжлийн сайд Н.Учрал. Тэрээр сүүлийн үед яг энэ ажил руугаа орохгүй л байгаа харагдана. У.Хүрэлсүх шиг, Л.Оюун-Эрдэнэ шиг, тэд Ерөнхий сайд байхдаа гаргадаг байсан аягаар ажиллаад байна. Наадмаар хэсэх нь ч яахав, наахнуур ярихаараа хиймэл оюун ухаан, цаашлахаараа өмнөх Ерөнхий сайд нар шиг: Хумина, цөөлнө, цомхотгоно гэх мэтээр төрийн албаныхаа хэдийг айлгаад л. Заримдаа Хууль зүйн сайд ч юм шиг. Эдийн засгийн асуудлаасаа зугтаад байна. Сүүлдээ зөвхөн: Тэргүүн шадар сайд Н.Учрал л гэдэг боллоо. Гуравт: Эрчим хүчний сайд өөрөө цахилгаан станц барьж байгаа гэх нь ашиг сонирхлын зөрчил мөн үү. Наадмын өмнө Эрчим хүчний сайд Б.Чойжилсүрэн Эрчим хүчний хуулиудад өөрчлөлт оруулах төсөл УИХ руу оруулаад шүүмжлүүлсэн. Тэр нь явж явж эрчим хүчний төслүүдийг гартаа оруулах зам нээх гээд байна гээд залуу гишүүд шүүмжилсэн. Энэ дахин яригдана. Тэгэхнээ 2024 оны аравдугаар сард: Эрчим хүчний эх үүсвэрийг нэмэгдүүлэхээр Төв аймгийн Баян сумын нутаг дэвсгэрт төр, хувийн хэвшлийн түншлэлээр хэрэгжүүлж буй 660 МВт-ын дулааны цахилгаан станцын шав тавьж, бүтээн байгуулалтыг эхлүүллээ гээд нээлтээ хийж байсан цахилгаан станцын ард Эрчим хүчний сайд Б.Чойжилсүрэн байгаа гэх цуу улстөрийнхний дунд нисээд удаж байна. Б.Чойжилсүрэн дээр нэмэгдээд Ерөнхий сайд Г.Занданшатарыг хамааралтай ч гэх шиг цуураад байна. Сүүлийн үеийн мэдээллүүд, улс төрийн ертөнцийн хов живийг харж байхнээ: эрчим хүчний цахилгаан станц гэдэг чинь томчуудын хуйлардаг бизнес болжээ. Саяхан л гэхэд 5-р цахилгаан станцын тендерээс нэгнийгээ гаргах гэж хавсарч нүдээд нийгмийг доргиож байх жишээтэй. Дөрөвт: Монголбанк Засгийн газрын ямар нэг агентлаг уу, эсхүл яам уу. Уул нь Монголбанкны тухай хуульд: Монголбанк Засгийн газраас хараат бус байна, Засгийн газрын шийдвэр төрийн мөнгөний бодлогод харшилж байвал Монголбанк энэ талаар Засгийн газарт мэдэгдэнэ, Монголбанкны Ерөнхийлөгч Монголбанк болон банкны үйл ажиллагаатай холбогдох асуудлыг Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцэхэд зөвлөх эрхтэй оролцож болно, Монголбанк мөнгөний статистик мэдээлэл болон жилийн тайлангаа Засгийн газарт хүргүүлнэ, Засгийн газраас аливаа хэлбэрээр Монголбанкинд чиглэл өгөх, хуульд зааснаас бусад асуудлаар гэрээ, хэлцэл байгуулахыг хориглоно, Монголбанк Засгийн газарт шууд болон шууд бусаар зээл олгох, Засгийн газрын урт, богино хугацаат үнэт цаасыг анхдагч, эсхүл хоёрдогч захаас болон шууд худалдан авахыг хориглоно гэж заасан. Гэвчиг Монголбанк Засгийн газраас хараат ажилладаг болсон байна. Энэ нь 2 зүйлээр илэрч байна. Эхлээд: Өнгөрөгч бүтэн сайнд Засгийн газар Баялгийн сантай холбоотой арга хэмжээ авч хуралджээ. Тэр хуралдаа Монголбанкны ерөнхийлөгч Б.Лхагвасүрэнг дуудаж аваачаад суулгачихсан. Тэгээд Засгийн газраас: Сангийн яам, Монголбанк хамтарч үр ашгийн тооцоо гаргахыг үүрэг болгов гэж мэдээлж байх юм. Дараагийнх нь: Долларын ханш нисээд өглөө. Наадмаас хойш бүр ч нэмэгдэж байна. Монголбанк хянаж чадна гэдэгт итгэл алга болов. Учир зүй нь УИХ- ын гишүүд: Монголбанк долларын ханшаа барихгүйгээс гадна наадмаас хойш валютын нөөцийг худал мэдээлж, нөөцийн бичилтийг худлаа хийж байна гэж хардацгаав. Гишүүд: Б.Лхагвасүрэн ингэж найр тавиад нэмэргүй, удахгүй явуулах гээд үүгээр яриад байна гээд эрүүгээрээ Төрийн ордныг заацгаав. Тавд: Эрдэс баялгийн сайд Г.Дамдинням мөн л наадаж, сагсдаж яваад сая хагас, бүтэн сайнаар Эрдэнэт, Дарханаар явлаа. Засгийн газрын өмнөх хурал дээр Н.Учралд шүүмжлүүлснээс болсон уу, явдал зав нь тэгж таарав уу. Гэвчиг үйлдвэрүүд дээр очоод ярьж байгаа нь их эвгүй. Тэр: Одоо цаг өөр болсон шүү. Зарчмаа хэлчихье. Н.Учрал сайд, С.Бямбацогт сайд бид 3 дээр асуудал зангидагдана шүү гэлээ. Юу гэсэн үг вэ гэдгийг ойлгосон хүн ховор. Төгсгөлд нь: Базаад хэлэхэд Засгийн газрын 100 хоногийн талд нь сайхан наадлаа. Увсын ойг л харчих. Гишүүдэд 15 тэрбум мэдүүлнэ гэж юу гэсэн үг вэ. Ерөнхий сайд, Сангийн сайд хоёр нь: Хэмнэлт гээд байсан нь улс төрийн шоу, улстөрчдийн популизм уу. Яасан ч юмгүй байсаар Засгийн газар 2 дахь 50 хоног руугаа орчихсон. Тэгж тэгж Ерөнхий сайд: 5 хувийн НӨАТ-ын буцаан олголт өгнө гээд гарч ирэв. Асуудлаа эрэмбэлж байгаа юм алга. УИХ руу оруулж байгаа том арга хэмжээ байхгүй. Сайд нарт нь эрх мэдлийн хуваарилалт, ажил үүргийн хуваарь гэж алга. Дор бүрнээ: Засгийн газар удахгүй юм чинь байгаа дээрээ амжуулаад авъя гэсэн шиг л байна. Ерөнхийдөө л Ерөнхий сайд Г.Занданшатарын Засгийн газар задаргааны машин шиг болчихлоо. Задаргааны машин гэж юу гэдгийг мэдэх үү. Явах боломжгүй, ганц үгээр хэлбэл сэлбэг л гэсэн үг. Тэрнээс хүн ажиллаж байгаа эд ангийг нь сэлбэгт авдаг. Аа харин бусдыг нь хаядаг. Тунгаана бизээ таанууд.

Г.Занданшатарын Засгийн газар  задаргааны машин шиг болчихлоо

“Азийн Оюутны Аваргуудын лиг”-ийн тэмцээн БНХАУ, Ханжоу хотноо анх удаа зохион байгуулагдах билээ. Энэ талаар “Монголын Оюутны Сагсан Бөмбөгийн Холбоо”-ны нарийн бичиг Г.Өсөхбаяртай ярилцлаа. 
Уг тэмцээнд 2024-2025 оны Оюутны лигийн аварга болсон “Этүгэн Ирвэсүүд” баг Монгол Улсаа төлөөлөн оролцох юм. Шигшээ баг наймдугаар сарын 18-ны 11:30 цагт Японы Nippon Sport Science их сургуулийн багтай эхний тоглолтоо хийнэ.
<hr />
<img loading="lazy" decoding="async" class="size-medium wp-image-651002 alignleft" src="https://admin.dnn.mn/wp/wp-content/uploads/2025/08/522297466_1426985601954140_5634924753343687294_n-366x420.jpg" alt="" width="366" height="420" srcset="https://admin.dnn.mn/wp/wp-content/uploads/2025/08/522297466_1426985601954140_5634924753343687294_n-366x420.jpg 366w, https://admin.dnn.mn/wp/wp-content/uploads/2025/08/522297466_1426985601954140_5634924753343687294_n-893x1024.jpg 893w, https://admin.dnn.mn/wp/wp-content/uploads/2025/08/522297466_1426985601954140_5634924753343687294_n-768x881.jpg 768w, https://admin.dnn.mn/wp/wp-content/uploads/2025/08/522297466_1426985601954140_5634924753343687294_n-1200x1377.jpg 1200w, https://admin.dnn.mn/wp/wp-content/uploads/2025/08/522297466_1426985601954140_5634924753343687294_n.jpg 1283w" sizes="auto, (max-width: 366px) 100vw, 366px" />-“Азийн Оюутны аваргуудын лиг”-ийн тэмцээний талаар яриагаа эхлүүлье. Хэчнээн орны баг, тамирчид оролцох вэ?
-Энэ сарын 18-24-ний өдрүүдэд БНХАУ-ын Ханжоу (Hangzhou) хотод Asian Uni¬versity Basketball League (AUBL) анх удаа зохион байгуулагдана. Энэ жил анх удаа гэдэг утгаараа богино буюу долоо хоногийн хугацаанд Монгол, Япон, Солонгос, Хятад, Хонгконг, Тайвань зэрэг 12 орны аварга, шилдэг баг тамирчид оролцоно. Манай улсаас 2024-2025 оны “Оюутны лиг”-ийн аварга “Этүгэн Ирвэсүүд” баг оролцохоор болсон.
-Улсаа төлөөлөн олон улсын тэмцээнд оролцох тамирчдын бэлтгэл, сэтгэлзүй хэр байгаа вэ?
-Тамирчдын хувьд бэлтгэл жигдэрсэн, тогтмол бэлтгэлтэй байгаа. Азийн багууд дэлхийн чансаа өндөр байдаг тул тэдгээр багуудын эсрэг тоглоно гэдэг утгаараа тамирчдын сэтгэл их өндөр байгаа. 
Этүгэн их сургууль сүүлийн жилүүдэд тэмцээнд амжилттай оролцож байсан. Энэ жилийн хувьд шигшээ баг Оюутны лигийн тэмцээнд түрүүлж, Азийн тэмцээнд оролцох эрхээ авсан. Этүгэн их сургуулийн шигшээ багийн тамирчид маань Этүгэний спорт зааландаа бэлтгэл хийхээс гадна Спортын төв ордонд бэлтгэл сургуулилтаа хангаж байна. Мөн хүчний болон сэргээлтийн бэлтгэлийг Улаанбаатар хотоос гарч хийсэн. Одоо заалны бэлтгэлээ хийж байгаа. Шигшээ багийн бүрэлдэхүүнд энэ жилийн Оюутны лигт оролцсон тамирчдаас гадна Этүгэн их сургуульд суралцдаг оюутан тамирчдыг нэгтгэж хүчээ зузаатгасан.
-Багуудын тоглолтын хуваарь гарчихсан уу. Монголын шигшээ баг эхний тоглолтоо аль улсын багтай хийх вэ?
-Нийт 12 баг оролцохоор бүртгүүлсэн. Тэмцээн лигийн журмаар явагдах учир бүх багуудыг бүсэд хуваарилсан. 12 багаа дөрвөн бүсэд хуваасан. Манай орны тамирчид Тайваний аварга болсон “Taiyuan University of Tech¬nology” их дээд сургуулийн шилдэг багтай нэг бүсэд орсон. Дараа нь Японы “Nip¬pon Sport Science University” сургуулийн багтай нэг бүсэд хуваарилагдсан. Үүнээс бүсээсээ шалгарсан баг нь дараагийн шатанд гарч тэмцээнээ цааш үргэлжлүүлнэ. Манай шигшээ баг эхний тоглолтоо наймдугаар сарын 18-нд Японы Nippon Sport Science их сургуулийн багтай хийх юм.
-Анх удаа болж буй олон улсын тэмцээн гэдэг утгаараа мэдээж өндөр хүлээлттэй байгаа болов уу?
-Цаашид энэ төрлийн тэмцээнд идэвхтэй оролцоно. Бид баг бүрэлдэхүүнээ байж болох хамгийн сайнаараа бэлтгэж оролцоно. Мэдээж нэг л зорилгын төлөө явж байгаа учраас эхний шатаа амжилттай даваад болж өгвөл медаль авч ирнэ л гэсэн зорилготой. Энэ тэмцээн энэ жилийн хувьд богино хугацаатай болж байгаа боловч ирэх жилээс урт хугацаанд үргэлжилнэ. Жишээлбэл, Монгол, Япон хоёр улсын багууд хоорондоо таарсан байлаа гэхэд Япон улсад нэг тоглолтоо хийнэ, дараагийн тоглолтоо Монгол Улсад ирж хийх системээр зохиогдоно. Иймээс хугацааны хувьд ч 3-4 сарын хугацаанд үргэлжилдэг болно. Үүнийгээ дагаад Монгол Улсын дотоодын Их, дээд сургуулийн багуудын хоорондын өрсөлдөөн нэмэгдэх болов уу гэж харж байна. Үүнээсээ шилдэг сургууль, шилдэг тамирчид шалгарч гарч ирэх сайхан боломж гэж бодож байна. Үүний ачаар манай их дээд сургуулиуд ч Азид нэрээ таниулах, тамирчид маань ч дэлхийд, азид гарах нэг хаалга нээгдэж байна.

Г.Өсөхбаяр: “Этүгэн Ирвэсүүд” баг Азийн оюутны аваргуудын лигт Монгол Улсаа төлөөлнө

Нийслэлийн цэцэрлэгт хамрагдах хүсэлтийг өнөөдрөөс эхлэн 18-ны өдрийг дуустал &#8220;E-MONGOLIA&#8221; системээр дамжуулан хүлээн авна.
2025-2026 оны хичээлийн жилд улсын хэмжээнд 278,290 хүүхдийг сургуулийн өмнөх боловсролд хамруулах хэрэгцээ үүсээд байгаагаас 135,582 нь нийслэлд хамаарна.
Нийслэлийн хүүхдийг насаар нь харуулбал:
<ul>
<li>2 настай &#8211; 30304</li>
<li>3 настай &#8211; 31843</li>
<li>4 настай &#8211; 35698</li>
<li>5 настай &#8211; 37837 хүүхэд байна.</li>
</ul>
Иргэд хүүхдээ цэцэрлэгт хамруулах үйлчилгээг авахдаа дараах зүйлсийг анхаарна уу.
&#8211; Өөрийн болон хүүхдийнхээ хаягийн бүртгэл, мэдээллийг нягталж, баталгаажуулсан байх;
&#8211; Таны хүүхэд өнгөрсөн жил цэцэрлэгт хамрагдсан бол тухайн цэцэрлэгтээ “Үргэлжлүүлж явах” эсэх сонголтыг хийх;
Хэрвээ шилжилт хөдөлгөөнийг энэ хугацаанд хийх бол 2025 оны наймдугаар сарын 15-ны өдрөөс өмнө баталгаажуулсан байх.
Дэлгэрэнгүй мэдээллийг <a title="Хүүхдээ цэцэрлэгт хамруулах хүсэлт гаргах заавар" href="https://www.mnb.mn/i/332660" target="_blank" rel="noopener">ЭНДЭЭС</a> авна уу&#8230;

Нийслэлийн цэцэрлэгийн цахим бүртгэл өнөөдөр эхэлнэ

Тавантолгой түлш ХХК-ийн Ерөнхий технологич Д.Өлзийбаттай ярилцлаа.
<hr />
-Улаанбаатар хотын утаа өвлийн улиралд асуудал болсон хэвээрээ байгаа. Үүнийг шийдвэрлэх гарц нь юу байна вэ. Хөх нүүрс буюу хагас коксон түлшийг ирэх өвөл нэвтрүүлэх гэж байгаа талаараа ярина уу? 
-Нийслэлийн агаарын бохирдлыг бууруулахын тулд үе үеийн Засгийн газар, Нийслэл хотын зүгээс шат дараатай олон төсөл хөтөлбөрүүдийг хэрэгжүүлж ирсэн. Үүний нэг нь шахмал түлш үйлдвэрлэж, айл өрхийг хангах явдал байсан. Энэ төсөл үр дүнгээ тодорхой түвшинд гүйцэтгэсэн. Гэхдээ дараагийн алхмыг хийх зайлшгүй шаардлага үүссэн. Хөх нүүрс буюу хагас коксон түлшийг анх удаа ярьж, хэрэгжүүлэх гэж байгаа юм биш.2023 оны хоёрдугаар сард хагас коксон шахмал түлшийг судлах ажлын хэсэг Эрчим хүчний яамны хажууд байгуулагдаж БНХАУ, Солонгос, Японы туршлагыг судалсны үндсэн дээр БНХАУ-ын үйлдвэрлэсэн түлш илүү үр дүнтэй байгаад санал нэгдэж 80 тонн түүхий эдийг импортоор оруулж, шахмал түлш үйлдвэрлэнэ, магадлан итгэмжлэгдсэн лабораториудад өгч шинжлүүлэн техникийн дүгнэлтүүдийг гаргуулсан. Шинжилгээгээр мидлингээр хийсэн шахмал түлшнээс дэгдэмхий бодис 57 хувь, хүхэр 40 хувь, угаарын хий 10 гаруй хувиар буурсан нь батлагдсан. Түүнчлэн айл өрхүүдэд нийт 97 удаагийн галлагааг туршилтаар хийж, үр дүнг нь лабораторид шинжлүүлж үзсэн байдаг.
Эрчим хүчний яамнаас гарсан ажлын хэсгийн туршилт, судалгааны ажлын үр дүнг нь яамны дэргэдэх эрдэмтдийн зөвлөлөөр хэлэлцээд хэрэглээнд нэвтрүүлэх нь зүйтэй гэдэг шийдвэрийг гаргаж байсан юм билээ.
Тэгэхээр энэ шинэ зүйл биш, энэ ажлын үргэлжлэл гэж ойлгох хэрэгтэй. БНХАУ ч энэ арга замыг үе шаттайгаар хэрэгжүүлж, агаарын бохирдлыг бууруулж чадсан туршлага байна. Тухайлбал, 2013 оноос хойш “Beijing Clean Air Action Plan” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж гэр хороололд хөх нүүрсийг нэвтрүүлсэн. Төслийн эхний жилүүдэд 400.000 гаруй өрхийг хөх нүүрсээр хангаж, түүхий нүүрсний хэрэглээг халсан. Хийн болон цахилгаан халаагуурт шилжих хүртэлх хугацаанд коксон түлшээр айл өрхүүдийг хангаж, агаарын бохирдлыг бууруулж байсан.Иймд дулаалга, цахилгаан, хий гэсэн шилжилтүүдийг хийх хооронд шахмал түлштэйгээ байхаас өөр сонголтгүй тул түлшний чанарыг сайжруулах ажлыг зохион байгуулах шаардлагатай.
-Коксон түлшийг БНХАУ үйлдвэрлээд, өөрсдөө хэрэглээд байна уу. Бусад улс оронд коксон түлш хэрэглэж байгаа туршлага байна уу, энэ тухай судалж үзэв үү?
-Урд хөршийн хувьд нүүрсний хэрэглээ ихтэй улс. Тэр ч утгаараа кокс төрлийн нүүрсийг янз бүрээр хэрэглэж байна шүү дээ. Хүнд үйлдвэрт, жижиг дунд үйлдвэрүүд, ахуйн хэрэглээндээ гээд олон хэлбэрээр хэрэглэж байгаа. Ахуйн хэрэглээний хувьд хагас коксон түлшийг гадны бусад улсууд руу ч экспортод гаргаж тэрийг нь Солонгос, Япон, Сингапур, Хонконг зэрэг олон улс авч ахуйн хэрэглээндээ ашигладаг туршлага байна. Дээрээс нь БНХАУ-ын дотоодын стандарт маш хатуу чанга учир бүтээгдэхүүн нь чанартай сайн гарч байна.
-Иргэдийн дунд “Бид өөрсдөө нүүрсээ гаргаж байж, буцаагаад худалдан авлаа” гэх шүүмж гарсан. Энэ талаар Та ямар байр суурьтай байна? 
-Би санал нэг байна. Гэхдээ бидэнд технологи, үйлдвэр нь алга. Тодорхой хэлбэл, Монгол Улсад хагас коксын үйлдвэр байгуулах хэд хэдэн төсөл санаачлагдсан ч өнөөдрийн байдлаар ашиглалтад орж, тогтмол үйл ажиллагаа явуулж буй үйлдвэр байхгүй байна. Хүчин чадлын хувьд галлагааны улиралд нийслэлийн хэрэглэгчдийг хангах хэмжээний үйлдвэрлэл явуулах Багануурын уурхайг түшиглэсэн нүүрс-химийн үйлдвэрийн хагас коксын үйлдвэр 2027 онд ашиглалтад орохоор төлөвлөгджээ. Иймд одоогоор Монгол Улсад хагас коксын нүүрсээр шахмал түлш үйлдвэрлэх боломжгүй.
Эрдэмтэд судлаачид өөрсдийн хийсэн судалгааны ажлын хувьд асуудлыг ярьж байгаа боловч үйлдвэрлэлийн түвшинд нэвтрүүлж, нутагшуулах асуудалд цаг хугацаа шаардлагатай.
-Засгийн газраас Эрдэнэс тавантолгой “0” давхаргын нүүрсээр түлш хийх нь чанар сайжирна гэдэг байдлаар шийдвэрийг гаргаж байсан. Тэгвэл одоогийн хэрэглэх гээд байгаа хагас коксон түлш нь ямар давуу талтай юм бэ?
-Шахмал түлшний чанарыг сайжруулах чиглэлийг Засгийн газраас гаргасан. Үүний дагуу Тавантолгой түлш ХХК, ШУА-ын Хими, химийн технологийн хүрээлэнтэй хамтран шахмал түлшний түүхий эдийг солих, сайжруулах туршилт судалгааны ажлыг хийсэн. Судалгааны үр дүн төдийлөн сайн гараагүй. Өөрөөр хэлбэл, “0” давхаргын нүүрсээр шахмал түлш хийж, ахуйн хэрэглээнд ашиглах нь агаарын бохирдлыг бууруулахад чухал үр нөлөө үзүүлэхгүй гэдэг судалгааны дүнг шинжлэх ухааны байгууллагаас гаргасан. Харин тэдний зүгээс юу гэж зөвлөсөн бэ гэхээр хагас коксон түлш хэрэглэх нь агаарын бохирдлыг бууруулахад эерэг үр дүнтэй гэдгийг зөвлөсөн.
Мөн Агаарын бохирдлыг бууруулах үндэсний хорооны дэргэдэх “Эрдэмтдийн зөвлөл” болон Монголын Ашигт малтмал баяжуулагчдын холбоо зэрэг мэргэжлийн байгууллагын зүгээс шахмал түлшний үндсэн түүхий эдийн судалгааг үргэлжлүүлэх, шахмал түлш үйлдвэрлэх тохиолдолд хагас коксыг ашиглах зэрэг зөвлөмжийг өгсөн.
Хагас коксон түлшний хувьд мидлингээр хийсэн шахмал түлштэй харьцуулахад бүх үзүүлэлтээрээ эерэг байгаа. Бидний нэрлэж заншсанаар утаа буюу дэгдэмхий, хүхэр, азотын давхар исэл зэрэг бүх үзүүлэлт нь буурсан. Тухайлбал, хүхэрлэг хий 80 хувь, азотын исэл 24 хувь, угаарын хий 35 хувь, нийт тоосонцор 72 хувиар тус тус буурч байгаа нь туршилтаар тодорхойлогдсон. Энгийнээр тайлбарлавал, нүүрсийг хагас кокс болгох явцад нүүрсний хорт бодис давирхай болж гадагшилдаг учраас нүүрсэнд агуулагдах таван төрлийн бодис багасна. Тэгэхээр хагас коксон түлшийг хэрэглээнд нэвтрүүлснээр агаарын бохирдол өмнө жилүүдээс 50 хувь буурна гэж үзэж байгаа.
-Мидлингээр хийсэн шахмал түлш хэрэглэж байх үед угаарын эрсдэл нэлээд хэл ам дагуулсан шүү дээ. Тэгэхээр шинэ түлш хэрэглэснээр энэ асуудал шийдэгдэх үү?
-Угаарын хийн хордлого гэдэг зөвхөн түлшнээс үүсдэг зүйл биш. Зууханд хүчилтөрөгч багасаж, дутуу шаталт явагдсанаас үүдэн угаарын хий үүсдэг. Дутуу шаталт явагдвал цаас, аргал түлсэн ч угаарын хий гарна. Тиймээс хэрэглэгчид маань аль болох стандартын шаардлага хангасан зуух хэрэглэх нь угаарын хийн эрсдэлийг бууруулахад чухал ач холбогдолтой.
Хуучин цагт айлууд зуухаа засаж янзалж, яндангаа хөөлж өвлийн бэлтгэлээ хангадаг байсан шүү дээ. Энэ уламжлал, арга барилыг иргэд зайлшгүй хийж хэвших хэрэгтэй байгаа юм.
-Танай компани өвлийн бэлтгэл ажлаа хэрхэн хангаж байна вэ. Шинэ түлшийг хэчнээн цэгээр худалдан борлуулах вэ?
-Өвлийн бэлтгэл хангах ажлын хүрээнд үйлдвэрүүдийн урсгал засвар үйлчилгээг хийгээд дуусаж байна. Өргөтгөл шинэчлэлийн ажлууд ч багагүй хийсэн. Өнгөрсөн оны үлдэгдэл мидлингээрээ шахмал түлш үйлдвэрлэж, аюулгүйн нөөц бүрдүүлээд явж байна. Шинэ түлшний худалдан авах ажлыг тендерийн хуулийн дагуу зохион байгуулж, нийлүүлэгч компанийг сонгон шалгаруулсан. Гэрээ байгуулах, түлш татан авах, хадгалах, хэрэглэгчдэд хүргэх гээд цаг хугацаатай уралдсан олон ажлыг зохион байгуулан ажиллаж байна.
Хоёрдугаарт, аж ахуй нэгжүүдийг ямар түлшээр хангах уу гэдэг асуулт байгаа. 2018, 2019 онд түүхий нүүрс Улаанбаатарт түлэхийг хориглосон шийдвэр гарч байсан хэдий ч хяналт сул байснаас аж ахуй нэгжүүд жилдээ 150 орчим мянган тонн түүхий нүүрс хэрэглэж байсан юм билээ. Энэ нь агаарын бохирдол нэмэгдэх нэг шалтгаан болсон.Агаарын бохирдлыг бууруулах Үндэсний хорооны шийдвэр, Нийслэлийн Засаг даргын захирамжийн хүрээнд Тавантолгой түлш ХХК-д аж ахуйн нэгжүүдийг мидлингээр хангах үүрэг даалгавар өгөгдсөн. Мидлинг нь түүхий нүүрстэй харьцуулахад дэгдэмхий хоёр дахин бага, илчлэг хоёр дахин өндөртэй бүтээгдэхүүн.
Өнгөрсөн жилүүдэд Улаанбаатар хотын 7 дүүргийн хэмжээнд 650 гаруй гэрээт цэгээр худалдан борлуулдаг байсан. Энэ галлагааны улиралд 400 гэрээт цэгээр дамжуулан худалдан борлуулахаар төлөвлөөд байна.
-Хагас коксон түлшийг хэдэн төгрөгөөр худалдаалах вэ. Алдагдал хүлээх үү?
-Агаарын бохирдлыг бууруулах Үндэсний хорооноос мидлингээр хийсэн шахмал түлшний үнийг хөнгөлөлттэй үнээр нэг шуудай буюу 25 кг нь 3750 төгрөг, нэг тонн нь 150.000 төгрөг байхаар тогтоож байсан. Хөнгөлөлтийн зөрүүг нийгмийн хариуцлагын хүрээнд Эрдэнэс тавантолгой ХК-аас санхүүжүүлж ирсэн. Хагас коксон түлш нь мидлингээр хийсэн түлшнээс чанарын хувьд илүү. Гэхдээ эцсийн шийдвэрийг Агаарын бохирдлыг бууруулах Үндэсний хороо болон Нийслэлийн агаарын бохирдолтой тэмцэх газраас гаргах байх гэсэн хүлээлттэй байна.
-Хийн түлшний асуудлыг танай компани хариуцаж байгаа гэсэн. Ажил ямар шатандаа явж байна вэ?
-Нийслэлийн ногоон болон шар бүсэд хамрагдсан 50 мянган айл өрхийн гэр, байшин сууцыг дулаалж, хийн болон цахилгаан халаагуурт шилжүүлэхээр зорилт тавьсан. Энэ жилийн хувьд 5000 айлыг хийн түлшинд шилжүүлэх ажлын суурь судалгаа хийгдээд бэлэн болсон. Ямар төрлийн төхөөрөмж ашиглах уу, ямар түлш хэрэглэх үү гээд бүгд тодорхой болж, хэрэгжүүлэхээр ажиллаж байна. Мэдээж шинэ төрлийн халаалтын шийдэл учир аюулгүй ажиллагааны заавар зөвлөмж, сургалтаас эхлээд хийх, хэрэгжүүлэх ажил нэлээд бий. Манайхан цаг наргүй л ажиллаж байна.
Агаарын бохирдлыг бууруулахын тулд дан ганц түлш сайжруулах бус олон төрлийн арга хэмжээ авч хэрэгжүүлэхийг эрдэмтэд зөвлөж байгаа шүү дээ. Тухайлбал, гэр байшинг дулаалах, халаалтыг шахмал түлшнээс хий, цахилгаанд шилжүүлэх, сэргээгдэх эрчим хүчийг ашиглах, пассив хаус хороолол бий болгох ч гэдэг юм уу, тэрчлэн автомашины нүүрсэн яндан, жижиг дунд оврын уурын зуухны яндангийн шүүлтүүр, хийд шилжүүлэх гэх мэт. Энэ шилжилтүүдийг Нийслэлээс үе шаттай хэрэгжүүлэхээр төлөвлөсөн.
-Иргэдэд коксон түлш болон хийн халаагуурыг ашиглах хэрэглээний соёл байхгүй. Тэгэхээр урьдчилан сэргийлэх сургалт мэдээлэл хүргэх ажил хэрхэн явагдах вэ?
-Холбогдох мэргэжлийн байгууллага эрдэмтэн судлаачидтай хамтраад аюулгүй ажиллагааны заавар зөвлөмж боловсруулах ажил хийгдэж байна. Ер нь айл өрхийг угаараас урьдчилан сэргийлэх, зөв галлагаа хийх зөвлөмж өгөх, тэдгээрт хяналт тавих зэрэг ажлыг “Түлшний хяналтын газар” ОНӨААТҮГ хариуцдаг. Айл өрхүүдийг мэдээллээр хангах, угаарын хийн мэдрэгчийн хэвийн ажиллагааг шалгах, зөвлөмж өгөх зэрэг ажлыг өнгөрсөн хугацаанд хийж ирсэн. Иймд “Түлшний хяналтын газар” ОНӨААТҮГ-тай хамтран коксон түлш болон хийн түлшний хэрэглээнд хяналт тавьж, аюулгүй ажиллагааг хангахад анхаарч ажиллана.
&nbsp;
Г.БАЛГАРМАА

Д.Өлзийбат: Хагас коксон түлшийг хэрэглээнд нэвтрүүлснээр агаарын бохирдол өмнө жилүүдээс 50 хувь буурна

Аргын тооллын наймдугаар сарын 4, Сумьяа гариг. Билгийн тооллын 10, Эрхтэний тэнгэрт одтой, хөхөгчин могой өдөр. Өдрийн наран 5:33 цагт мандаж, 20:24 цагт жаргана. Тухайн өдөр үхэр, тахиа жилтнээ аливаа үйлийг хийхэд эерэг сайн. Эл өдөр эе, эвээ ололцох, хамтын хөдөлмөр эхлэх, гэрээ хэлцэл байгуулах, найр хурим хийх, бэр гуйх, инж өгөх, авах, үнэт эрдэнийн зүйл авах, сүм дуганыг сэргээх, газар лусын зан үйл хийх, өр барагдуулах, гэр бүрэхэд сайн. Ургаа мод таслах, газрын ам нээх, гөлөг тэжээхэд муу. Өдрийн сайн цаг нь үхэр, луу, морь, хонь, нохой, гахай болой. Хол газар яваар одогсод баруун хойш мөрөө гаргавал зохистой.
Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулбал эрч, хүч ихсэнэ

ЗУРХАЙ: Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулбал эрч, хүч ихсэнэ

УЛААНБААТАР ХОТ ОРЧМООР: Үүлшинэ. Шөнөдөө бороо орохгүй. Өдөртөө дуу цахилгаантай аадар бороо орно. Салхи баруун өмнөөс секундэд 5-10 метр, өдөртөө борооны өмнө түр зуур ширүүснэ. Шөнөдөө +13…+15 градус, өдөртөө +20…+22 градус дулаан байна.
БАГАНУУР ОРЧМООР: Үүлшинэ. Шөнөдөө бороо орохгүй. Өдөртөө дуу цахилгаантай аадар бороо орно. Салхи баруун өмнөөс секундэд 6-11 метр, өдөртөө борооны өмнө түр зуур ширүүснэ. Шөнөдөө +11…+13 градус, өдөртөө +20…+22 градус дулаан байна.
ТЭРЭЛЖ ОРЧМООР: Үүлшинэ. Шөнөдөө бороо орохгүй. Өдөртөө дуу цахилгаантай аадар бороо орно. Салхи баруун өмнөөс секундэд 6-11 метр, өдөртөө борооны өмнө түр зуур ширүүснэ. Шөнөдөө +8…+10 градус, өдөртөө +19…+21 градус дулаан байна.
2025 оны 08-р сарын 05-наас 08-р сарын 09-нийг хүртэлх цаг агаарын урьдчилсан төлөв:
05-нд баруун аймгуудын нутгийн баруун хэсэг, төв болон зүүн аймгуудын нутгийн зарим газраар, 06-нд баруун болон төвийн аймгуудын нутгийн хойд хэсгээр, 07-нд төв болон зүүн аймгуудын нутгийн хойд хэсгээр, 08-нд төвийн аймгуудын нутгийн зарим газар, говийн аймгуудын нутгийн хойд хэсгээр бороо, дуу цахилгаантай аадар бороо орно. Салхи ихэнх хугацаанд секундэд 5-10 метр, борооны өмнө түр зуур ширүүснэ. Алтай, Хангай, Хөвсгөл, Хэнтийн уулархаг нутаг, Завхан голын эх, Хүрэнбэлчир орчим, Идэр, Эг-Үүр, Тэрэлж голын хөндийгөөр шөнөдөө +3&#8230;+8 градус, өдөртөө +18&#8230;+23 градус, говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр шөнөдөө +19&#8230;+24 градус, өдөртөө +32&#8230;+37 градус, бусад нутгаар шөнөдөө +12…+17 градус, өдөртөө +25&#8230;+30 градус дулаан байна.

ЦАГ АГААР: Улаанбаатарт өдөртөө дуу цахилгаантай аадар бороо орно

“Өдрийн сонин”-ы даваагаригийн дугаар хэвлэгдэж, та бүхний гарт хүрч байна.
<hr />
“Өдрийн сонин”-ы тэргүүн нүүрт Тавантолгой түлш ХХК-ийн Ерөнхий технологич Д.Өлзийбат &#8220;Хагас коксон түлшийг хэрэглээнд нэвтрүүлснээр агаарын бохирдол өмнө жилүүдээс 50 хувь буурна&#8221; гэлээ. Энэ тухай VII нүүрээс үргэлжлүүлэн уншаарай.
<ul>
<li>&#8220;Г.Занданшатарын Засгийн газар задаргааны машин шиг болчихлоо&#8221; хэмээн өгүүллээ.</li>
<li>Улсын их хурлын гишүүн Г.Лувсанжамц &#8220;Айдас төрүүлсэн, хүмүүсийг төөрөгдүүлсэн, тодорхойгүй байдлыг үүсгэсэн гүйцэтгэх засаглал байж болохгүй&#8221; гэв.</li>
</ul>
“Өдрийн сонин”-ы нийтлэлийн бодлогыг тодорхойлогч, ард түмний дуу хоолой болдог “Баримт, үзэл бодол” нүүрт сэтгүүлч Б.Ганчимэгийн &#8220;Иргэдийн төсөв биш эрх баригчдын төсөв&#8221; нийтлэл хэвлэгдлээ
<ul>
<li>“Монголын Оюутны Сагсан Бөмбөгийн Холбоо”-ны нарийн бичиг Г.Өсөхбаяр “Этүгэн Ирвэсүүд” баг Азийн оюутны аваргуудын лигт Монгол Улсаа төлөөлнө&#8221; гэлээ.</li>
<li>Хуульч Б.Билгүүн &#8220;Мөнгөтэй холбоотой харилцаанд амаар болон хувийн сэтгэл хөдлөлөөр тохиролцоо бүү хий&#8221; хэмээв.</li>
</ul>
АРЫН НҮҮР: Дөрвөн улирал нэг дор орших Алтай таван богд
<hr />
&nbsp;
Эдгээр болон бусад цаг үеийн мэдээ мэдээлэл, ярилцлага, сурвалжлагыг “Өдрийн сонин”-ы  даваа гаригийн дугаараас уншаарай.
Дэлгэрэнгүй мэдээллүүдийг уншихыг хүсвэл дараах линкээр бүртгүүлж уншина уу. <a href="https://tsahim.dnn.mn/login">https://tsahim.dnn.mn/login</a>
Эрхэм уншигч та, манай сонины өнөөдрийн дугаарыг “Монгол шуудан” компанийн(77078975) нийслэл Улаанбаатар дахь 35 салбар, “Түгээмэл” шуудангийн салбаруудаас(70115015) болон сонин борлуулах цэгүүд, Хэвлэлийн биржээс худалдан авах боломжтой. “Өдрийн сонин”-ы өөрийн байранд ирж худалдан авч болно.
Уншигч та “Өдрийн сонин”-ыг захиалан уншихыг хүсвэл 9911-2954, 8811-1375 дугаарт холбогдоно уу.
Цахим хэлбэрээр нь захиалахыг хүсвэл 88111375 дугаарт холбогдож дэлгэрэнгүй мэдээлэл аваарай.
“Өдрийн сонин”-той холбоотой мэдээ мэдээллийг 1900-1987-гоос лавлана уу
&nbsp;
“ӨДРИЙН СОНИН” ӨГЛӨӨ БҮР ТАНТАЙ ХАМТ

ТОЙМ: “Иргэдийн төсөв биш эрх баригчдын төсөв” гэв

Нийтийн эзэмшлийн зам талбай буюу зориулалтын бус газарт авто засвар, дугуй засвар, авто угаалгын үйл ажиллагаа явуулж, хоёрдогч түүхий эд худалдаалж буй нийт 188 байршилд нийслэлийн Хяналт шалгалтын газраас төлөвлөгөөт бус хяналт шалгалтыг хийж байна. Хяналт шалгалтын ажлыг эрчимжүүлэх үүднээс нийслэлийн Хяналт шалгалтын газрын дарга С.Энхбаяр болон холбогдох албаныхан Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн нутаг дэвсгэрт ажиллалаа.
<img decoding="async" src="https://ulaanbaatar.mn/files/mn/images/6r8p90je05l/688c695076868b67547b2f7a.jpg" />
Энэ үеэр нийслэлийн Хяналт шалгалтын газрын дарга С.Энхбаяр “Нийслэлийн нийтийн эзэмшлийн гудамж талбайг чөлөөлж, орц гарцыг нэмэгдүүлэх, зөвшөөрөлгүй контейнер, хашаа, хайсыг чөлөөлөх шалгалтын ажлыг эрчимжүүлж байна. Энэ хүрээнд ялангуяа авто зам дагуу байрладаг авто засвар, дугуй засвар, авто угаалгын газрууд, хоёрдогч түүхий эд худалдаалдаг ААНБ нийтийн эзэмшлийн талбайд зөвшөөрөлгүй үйл ажиллагаа явуулдаг зөрчил түгээмэл илэрч байгаа. Нийслэлийн Засаг даргаас өгсөн үүрэг даалгаврын дагуу нийслэлийн төвийн зургаан дүүрэгт хяналт шалгалт үргэлжилж, Баянбүрдээс Дэнжийн 1000 өгсөх зам дагуу тос, тосолгооны түүхий эд борлуулдаг байршил дээр бид өнөөдөр ажиллалаа. Нийтийн эзэмшилд дур мэдэн контейнер байрлуулсан. Түүнийгээ түрээсэлдэг зөрчлийг илрүүллээ. Нийт 10 аж ахуйн нэгжийн нийтийн эзэмшлийн зам талбайд барьсан контейнер ТҮЦ-ийг чөлөөллөө. ААН-үүд газраа дур мэдэн өргөтгөж, барилга барьдаг. Газраа зориулалтын дагуу ашигладаггүй зөрчил их байна” гэлээ.
<img decoding="async" src="https://ulaanbaatar.mn/files/mn/images/2j41575hgnj/688c695e76868b67547b2f7b.jpg" />
Сүхбаатар дүүргийн нутаг дэвсгэрт нийт 40 орчим байршилд хяналт шалгалт хийж байгаа аж. Газраа дур мэдэн өргөтгөж, зориулалтын дагуу ашиглахгүй байгаа зөрчлүүдэд улсын байцаагчийн хугацаатай үүрэг даалгавар өгөн ажиллаж байгааг хяналт шалгалтын холбогдох байцаагч нар хэллээ. Мөн шалгалтаар илэрч буй зөрчлүүдийг ангилан ялгаж, холбогдох бодлого хэрэгжүүлэгч байгууллагад хүргүүлэн гэдгээ мэдэгдлээ. Ялангуяа тос, тосолгооны түүхий эдийг нийтийн эзэмшлийн талбайд худалдан борлуулах нь хүрээлэн буй орчиндоо болон хүний эрүүл мэндэд сөрөг нөлөөтэй төдийгүй хотын стандартад нийцэхгүй гэдгийг нийслэлийн Хяналт шалгалтын газрын дарга С.Энхбаяр тодотгов.
<img decoding="async" src="https://ulaanbaatar.mn/files/mn/images/1cnfcxmndcz/688c697176868b67547b2f7d.jpg" />

Хайх