мэдээ
Газрын ховор элемент бол Үндэсний баялгийн санг тэжээх, Монголын хөгжлийн ирээдүйг баталгаажуулах эрдэнэсийн эх сурвалж юм

ЭНХТӨРИЙН МӨНХТҮВШИН
2025 оны 6 сарын 25

16

Шинэ Засгийн газар тун удахгүй бүрэлдэн тогтох гэж байна. Гэвч Монголын хувьд “шинэ” гэх тодотголтой аливаа өөрчлөлт ард иргэдэд төдийлөн шинэчлэл мэт мэдрэгдэхээ больсон. Учир нь нэгээс нөгөөд шилжиж буй сандал, суудлын “тоглолт” ард түмний амьдралд наалдацтай, үр дүнтэй бодлого болж хувирахгүй бол ээлжит итгэл алдалт л дагуулдаг.
Өнөөдөр Монгол Улсын эдийн засгийн нөхцөл байдал амаргүй байна. Төгрөгийн ханш тогтворгүй, инфляци өндөр түвшинд үргэлжилж, өрхийн амьжиргаа доройтсоор байгаа нь бодит үнэн. Үүн дээр нэмэгдээд экспортын гол бүтээгдэхүүн болох нүүрсний үнэ дэлхийн зах зээл дээр унасан нь бидний эдийн засгийн “сульдсан судас”-ыг бүр ч нарийсгаж орхилоо. Ийм нөхцөлд шинэ Засгийн газар эхний өдрөөсөө л ажилдаа ханцуй шамлан орох нь зайлшгүй. Хүлээж, ажиглаж суух цаг хомс. Ард иргэд бодит үр дүн хүсч байна. Үг биш, ажил ярих цаг ирсэн. Монголын эдийн засаг олон жилийн турш уул уурхай, тэр дундаа нүүрсний экспортод дулдуйдаж ирсэн.
Гэвч энэхүү хамаарал биднийг гэнэт үнэ унавал ямар хүнд нөхцөлд оруулж болохыг дахин дахин сануулсаар байна. Тиймээс одоо л эдийн засгийн шинэ, тогтвортой гарцыг эрэлхийлэх ёстой. Энэ гарц бол газрын ховор элементийн том төслүүдээ тусгайлан дэмжиж, нэн яаралтай олборлолтыг нь эхлүүлэх юм. Газрын ховор элемент гэхээр улаан номонд орсон ан амьтан шиг ойлгох нь буруу. Үнэндээ ховор биш, элбэг элементүүд. Харин ашиглалт, хэрэглээ, хими талаасаа ховор гэдэг нэршилтэй байсан гэдгийг ойлгочих хэрэгтэй юм. Нөгөөтэйгүүр дэлхий нийтээрээ ногоон технологид шилжих үед эдгээр элементүүдийн эрэлт эрс өссөн. Цахилгаан автомашин, сэргээгдэх эрчим хүч, нар, салхины төхөөрөмж, өндөр технологийн чип гээд бүгд газрын ховор элементийн хэрэглэгчид юм. Хамгийн чухал нь, газрын ховор элемент нь байгаль орчинд нүүрсний уурхай шиг агаарын бохирдол, утаа тортог, замын ачаалал, осол, эрүүл мэндийн сөрөг нөлөө авчирдаггүй. Мэдээж байгаль орчны нөлөөлөл байдаг ч зохистой техник, технологи ашиглавал хяналттай, зохицуулж болохуйц хэмжээтэй.
Харин эдийн засгийн өгөөжөөрөө хэдэн арав дахин илүү ашиг авчрах боломжтой. Хэдийгээр өмнөх Засгийн газар газрын ховор элементийн салбарт анхаарал хандуулж, Халзан бүрэгтэй зэрэг ордуудын судалгааг, хайгуулын ажлыг хувийн хэвшлээр гүйцэтгүүлж эхэлсэн ч цааш бодит ажил болон урагшлахад улстөржилт, түүнд үйлчлэх орон нутгийн гэх хэсэг бүлэг хүмүүсийн харлуулалтад итгэх нутгийн иргэдийн эсэргүүцэл их байгаа юм. Тиймээс шинэ Засгийн газар, тэр дундаа Ерөнхий сайд эдийн засагт бодит үр өгөөжөө өгөх энэ том төслийг тусгайлан дэмжиж, анхаарах нь зүйтэй. Одоо бол зүгээр ажлын хэсэг байгуулах биш, бодит хөрөнгө оруулалт татах, хариуцлагатай түншлэлийн үндсэн дээр төсөл хэрэгжүүлэх үе ирээд байна.
Монгол Улсад өөрийгөө эдийн засгийн хямралд “гуйвчгүй” авч явах хүч бололцоо бий. Гагцхүү улс төрийн шийдэл, зориг хэрэгтэй. Газрын ховор элементийн төслийг зөв бүтэцтэй, зөв менежменттэй хөдөлгөж чадвал валютын урсгал эрс нэмэгдэнэ, эдийн засагт шинэ суурь бүтэц бий болно, орон нутагт ажлын байр шинээр бий болж, дотоодын аж ахуйн нэгжүүд идэвхжих нөхцөл бүрдэнэ, орон нутгийн болоод бүс нутгийн ард иргэдийн амьжиргаа дэмжигдэнэ. Сайн бодлого бол улс төр биш, улс орон хөгжих үндэс гэж дэлхийн том улстөрчид хэлдэг. Ийм үед, улс төрийн намууд эрх мэдлийн төлөөх хөшигний цаадах “тооцоо”-доо бус, улс орны эдийн засгийн ирээдүй, иргэдийн амьдралын чанар руу анхаарлаа хандуулах нь үндэсний эрх ашигт нийцнэ. Газрын ховор элементийн төсөл бол зөвхөн уул уурхай бус, Монголын эдийн засгийг олон тулгуурт, тогтвортой болгох түүхэн боломж гэдгийг дахин сануулъя.
Одоо зөвхөн нэг л асуулт үлдлээ. Шинэ Засгийн газар үүнийг ойлгож, зоригтой шийдвэр гаргаж чадах уу? Газрын ховор элементийн төсөл бол зүгээр нэг уул уурхайн орлого биш, Монголын эдийн засгийн шинэ үеийн суурь бүтэц болох боломжтой. Энэхүү төсөл Үндэсний баялгийн санд тогтвортой валютын эх үүсвэр, ирээдүй үеийн санхүүгийн хамгаалалт, технологийн дэвшилд хүрэх хөрөнгө оруулалт, өрийн дарамтгүй өсөлтийн загварыг бүрдүүлнэ. Товчхондоо, газрын ховор элемент бол Үндэсний баялгийн санг зөв бодлогоор тэжээж, Монголын хөгжлийн ирээдүйг баталгаажуулах эрдэнэсийн эх сурвалж юм.





Даншиг наадамд оролцох компаниудын мандатыг олголоо
Даншиг наадам-Хүрээ цам 2025” шашин соёлын наадамд үзэсгэлэн, худалдаагаа гаргах үндэсний үйлдвэр эрхлэгчийн мандатыг өнөөдөр олголо...
7 цагийн дараа
Жендэрийн ялгаатай байдлын үзүүлэлтээр Монгол Улс 2025 онд 148 улсаас 65-т эрэмбэлэгдэж 20 байраар урагшиллаа
Жендэрийн эрх тэгш байдлыг хангах үйл ажиллагааны хэрэгжилт, үр дүнгийн талаар Засгийн газрын хуралдаанд танилцууллаа. Дэлхийн эдийн...
6 цагийн дараа
“Алт-3” аяныг хэрэгжүүлнэ
Гадаад валютын улсын нөөцийг нэмэгдүүлэх, төлбөрийн тэнцлийн болон төгрөгийн ханшийн дарамтыг бууруулах, эдийн засгийн тогтвортой ба...
6 цагийн дараа
2025 онд нийт 8702 иргэнд 961.6 газар өмчлүүлнэ
“Улсын хэмжээнд 2025 онд эзэмшүүлэх, ашиглуулах зарим газрын байршил, хэмжээ, зориулалтын жагсаалт батлах тухай” Засгийн газрын тогт...
5 цагийн дараа
Узбекистаны Ерөнхийлөгчийн төрийн айлчлал өндөрлөлөө
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүхийн урилгаар хүрэлцэн ирсэн Бүгд Найрамдах Узбекистан Улсын Ерөнхийлөгч Шавкат Мирзиёевий...
5 цагийн дараа
Сэтгэгдлүүд