гадаад
Путин, Зеленский нартай хийх Трампын уулзалтын наана, цаана

Админ
2025 оны 8 сарын 08

289

Ерөнхийлөгч Дональд Трамп сэтгүүлчидтэй уулзах үеэрээ эхлээд “Уиткофф Москва хотод Путинтэй маш үр дүнтэй уулзалт хийсэн” гэсэн бол дараа нь “Хэлэлцээнд ихээхэн ахиц дэвшил гарлаа! Үүний дараа би зарим Европын холбоотнуудад мэдээлэл өгсөн. Хүн бүр энэ дайн дуусах ёстой гэдэгт санал нэгдэж байна. Бид ирэх хоногуудад энэ чиглэлд ажиллана. Ойрын хугацаанд би Оросын удирдагчтай Украины дайныг дуусгах талаар хэлэлцэх уулзалт хийнэ” гэж мэдэгдэв. АНУ-ын тусгай элч ЗХУ,ОХУ-тай наймаа хийж тэрбумтан болсон жүүд Стив Уиткоффын Путинтэй хийсэн тав дахь уулзалт нь дөрөвдүгээр сард болсон тэдний сүүлчийн уулзалт шиг гурван цаг орчим үргэлжилсэн юм. Уиткоффын Путинтэй хийсэн уулзалтын дараа түүний туслах Юрий Ушаков “Украины “хямрал” болон Орос, АНУ-ын стратегийн хамтын ажиллагааны хэтийн төлөвийн талаар маш хэрэгцээтэй, бүтээлч яриа болсон. Оросын тал АНУ-ын захиргаанд тодорхой дохио өгсөн бөгөөд АНУ-аас ч мөн ижил дохио авсан байна” гэж мэдэгдэв.
Энэ нь “ Путин ямар нэг хэмжээгээр буулт хийнэ. Гол нь Уиткоффоор дамжуулан Дональд Трамптай Оросын байгалийн баялгийг хамтран эзэмшихэд бэлэн байна гэдгээ тодорхой илэрхийлсэн” гэсэн үг юм. Мөн АНУ-ын Төрийн нарийн бичгийн дарга Марко Рубио Fox Business телевизэд “Орос, АНУ-ын удирдагчдын уулзалтад хүрэхийн тулд олон бэрхшээлийг даван туулах шаардлагатай” гээд “Өнөөдөр сайхан мэдээтэй өдөр байлаа. Гэхдээ бидний өмнө их ажил бий. Олон саадыг давах хэрэгтэй, бид үүнийг ойрын өдрүүдэд, магадгүй долоо хоногийн дотор даван туулна гэж найдаж байна” гэж ярьжээ. Харин Цагаан ордон “Энэхүү уулзалтын бэлтгэл ажлыг хангаж эхэлсэн” гэж мэдээлсэн бол зарим эх сурвалжуудын “Трамп эхлээд Путинтэй, дараа нь Украины ерөнхийлөгч Зеленскийтэй гурван талт уулзалт хийх магадлалтай” гэж мэдээлэв. Цагаан ордны хэвлэлийн төлөөлөгч Кэролайн Ливитт CNN агентлагт “Оросын тал ерөнхийлөгч Трамптай уулзах хүсэлтэй байгаагаа илэрхийлсэн. Ерөнхийлөгч Трамп ч ерөнхийлөгч Путин болон Зеленский нартай уулзахад нээлттэй байна. Тэрээр энэ харгис дайныг дуусгахыг хүсэж байна” гэж ярьжээ. Тэгвэл New York Times сонин “Трампын Путин, Зеленский нартай хийх уулзалтын төлөвлөгөө Европын удирдагчидтай хийсэн түүний утасны ярианы үеэр ил болсон. Энэ ярианд Их Британийн ерөнхий сайд Кир Стармер, Германы канцлер Фридрих Мерц, НАТО-гийн ерөнхий нарийн бичгийн дарга Марк Рютте, Украины ерөнхийлөгч Владимир Зеленский, АНУ-ын дэд ерөнхийлөгч Жей Ди Вэнс, Төрийн нарийн бичгийн дарга Марко Рубио, Ерөнхийлөгчийн тусгай элч Стив Уиткофф нар оролцсон. Энэ ярианы дараа Украины ерөнхийлөгч Владимир Зеленский лхагва гарагийн оройн мэдэгдэлдээ “Оросын тал гал зогсоох хүсэл эрмэлзэлтэй болсон бололтой” гэж мэдэгдсэн нь тэд ямар асуудал ярилцсаныг тодорхой болгов. Харин эдгээр уулзалтуудад Европын холбоотнууд оролцохгүй юм байна” гэж мэдээлэв. CNN “Цагаан ордны ажилтнаас авсан мэдээллээр Трампын туслахууд уулзалтуудын төлөвлөгөө, бэлтгэл ажлыг аль хэдийн эхлүүлсэн байна. Ерөнхийлөгчийн айлчлал болон удирдагчийн уулзалтыг бэлтгэхэд тодорхой хугацаа шаардлагатай ч Трамп багтаа хурдан ажиллах үүрэг өгсөн байна” гэж CNN Цагаан ордны эх сурвалжууд уулзалт ирэх долоо хоногт эсвэл дараагийн хоёр долоо хоногийн дотор болох боломжтой. Уулзах газар хараахан тодроогүй байгаа ч хэд хэдэн хувилбар яригдаж байна.Өмнө нь Туркийн ерөнхийлөгч Режеп Тайип Эрдоган АНУ, Орос, Украины удирдагчдын уулзалтын талбайн хувиар өөрийн улсыг санал болгож байсан. Трамп Путинтэй хамгийн сүүлд 2019 онд Осакад болсон G20 дээд хэмжээний уулзалтын үеэр уулзсан. Түүнээс нэг жилийн өмнө тэд Хельсинкид хоёр талт дээд хэмжээний уулзалт хийж байсан” гэж мэдээлэв.Харин энэ бүхнийг энгийн үгээр тайлбарлавал ийм юм.
Олон улсын сэтгүүлчид “Дэлхийн нууц засгийн газар” гэж нэрлэдэг, 1917 оны Оросын төрийн эргэлтийн дараа большевикуудаас Цагаан хааны эд зүйлсийг бөөндөж анхны хөрөнгөө босгож, хожим нь АНУ-ын хоёр намыг санхүүжүүлж, баруун Европыг гартаа барих болсон тэрбумтан бус аль хэдий нь их наядтангууд болсон “Жүүдүүдийн нууц эвсэл” байдаг. Мөн АНУ-ын “титанууд” гэгддэг нэрт санхүүч, эцгийнхээ замналыг залгамжилж “J.P. Morgan & Co” банкийг тэргүүлж байсан Жон Пирпонт Морган
болон түүний хамтрагч АНУ-ын бас нэг нэрт бизнесмэн, хөрөнгө оруулагч бас “General Motors” компанийн ерөнхийлөгч Пьер С. дю Пон нар өөрсдийн нөлөө болон хөрөнгөөр АНУ-ын 32 дахь ерөнхийлөгч Франклин Делано Рузвельтийг гаргаж ирсэн байдаг. Гэтэл эдгээр жүүдүүд ерөнхийлөгч Франклин Рузвельтийг өөрсдийнх нь эсрэг “босгож” Жон Морган, Пьер дю Пон нарыг “ардын дайсан”, их хямралын гол буруутан болгож “Үхлээр баяжигчид” гэж зарлуулж чадсан билээ. Гэтэл Жон Пирпонт Морган нь жүүд хүн бөгөөд АНУ-ын санхүүг атгаж байсан нэгэн. Эдгээр жүүдүүд ингэж АНУ-ын “титанууд”-ыг буулган авч, тэдний хөрөнгийн хувьцааг эзэмших болсноор хэнд ч хүчрэгдэхгүй, дураараа дургих болсон юм. Тэд өөрсдийн хөрөнгөөр ЗХУ-ыг нураахгүй байлгаж энэ улсыг “дайсан”-аар тодруулж, тракторын оронд танк бөөнөөр үйлдвэрлэж, улсын гэх АНУ-ын татвар төлөгчдийн мөнгийг халааслан ЗХУ ч, тэд ч энд тэнд дайн өдөөж эдгээр “нууц жүүдүүд” хагартлаа баяжиж байв. Энэ жүүдүүд бас барууны улсууд болон “хаалттай” социалист улсуудын хооронд “зуучлан” хэний ч санаанд оромгүй их мөнгө олж байв. Харин тэд Орос болон Хятадыг нийлүүлж болохгүй гэдгийг маш сайн мэдэж байсан бөгөөд үүнийгээ ч үлгэр жишээчээр хэрэгжүүлдэг байв. Удалгүй тэд Хятадыг “босгож” асар их мөнгө олов. Гэтэл дотроо огт жүүдгүй, хүчирхэгжсэн Хятад улсын хятад зан хөдөлж “Дэлхийн нууц засгийн газар”-т салаавч үзүүлэх болж санаандгүй явдал өрнөв. Аргагүй байдалд орсон ч “Хятад Орост туслахгүй. Харин Орос Хятадад тусална” гэдгийг маш сайн мэддэг “жүүд эвсэл” Москваг Киев руу довтлуулж Кремльд авч өгсөн ЗХУ-ын атомын бөмбөгнүүдээ буцаан авч, хамгийн гол нь Оросыг цэрэг, техникгүй болгохоос өөр зам үлдсэнгүй. Мэдээж тэд Путинд “Суудал, дэглэм хоёрыг чинь үлдээнэ” гэж амласан хэрэг. Иймээс л эдгээр жүүдүүдийн “нохойд барьдаг мод” болох тэрбумтан, жүүд Стив Уиткоффыг Путин өөрийн хүсэлтээр тавь дахь удаагаа хүлээн авч уулзан “өөрийн дэглэмийг үлдээнэ” гэдгийг дахин сонсож, түр гал зогсоох гэж байгаа хэрэг. Гэтэл бас л санаандгүй явдал болж, дэлхийн II дайнаас хойш анх удаагаа бие даасан гадаад бодлого явуулах чадвартай болсон Европын гол улсууд “Оросын одоогийн дэглэм байсан цагт Евро-Ази энх амгалан орших боломжгүй” гэж мэдэгдэв.
АНУ Хятадтай “тооцоо бодох”-ын тулд Европтой бас Хятадтай газар нутгийн маргаантай Азийн улсуудтай эвсэхээс өөр аргагүй. Харин Европтой эвсэхийн тулд Путин, Кремлийн дэглэм, ОХУ гурвыг “золигт гаргах”-аас өөр аргагүй байдалд оров. Гэхдээ Путин болон Кремлийн дэглэмийн нуралт, ОХУ-ын задралыг “нууц жүүдүүд” ч, барууны улс төрчид ч шийдэхгүй. Зөвхөн нефтийн үнийн уналт шийдэх болно. Учир нь түүхий нефтийн экспорт ОХУ-ын жилийн төсвийн 25 хувийг бүрдүүлдэг. Харин Оросын төсөв рублиэр бүрддэг бол Оросын валютын нөөц нь бараг 100 хувь түүхий нефтийн гадаад худалдаанаас хамаардаг юм. Иймээс нефтийн үнэ унавал рубль цаас болж, Путин модоо барих болно гэсэн үг. Харин хятадууд оросууд шиг тэнэг биш болохоор барууны улсуудтай байлдахгүй, гэрээ хийж таарна. Магадгүй Си Жинь Пин даргаа сольж байгаад гэрээ хийх биз. Иймээс монголчууд бидэнд хоёр хөршийн хувь заяа бус ардчиллаа хэрхэн сайжруулж, яаж сайн сайхан амьдрах вэ гэдэг л тулсан асуулт болоод байна. Учир нь цоо шинэ цаг, үе ирж байна. Баталгаа нь Дональд Трамп болон Илон Маск хоёрын “адал явдал”. Энэ нь хоёр тэрбумтны нийлж, салсан асуудал бус тэрбумтан болдог аргын хооронд үүсэж буй эвлэршгүй зөрчилдөөн юм. Өөрөөр хэлбэл, энгийн иргэдийг танканд суулгаж үхүүлдэг бус компьютерийн ард суулгаж баялаг бүтээлгэдэг тэрбумтангуудын цоо шинэ үе ирж явна. Энэ нь бидний ардчилсан нийгэм худал, хуурмагаас салж, ном ёсоороо хөгжиж, ард иргэдээ сайн сайхан амьдруулах цаг ирж байна гэсэн үг юм.
Бэлтгэсэн
Г.АМАРСАНАА





УИХ НДШ-ийн дампуу бодлогыг цэгцэлж чадах уу?
Эргэн тойрноо харахаар нэг л тийм гунигтай байгаа биз. Уг нь бүгд л торго тосонд умбасан, жаргаж зугаалсан, тэр бүх өдрүүд зуны сайх...
8 цагийн дараа
Төрийн өмчийн ЕБС-ийн элсэлтийн цахим бүртгэл маргааш эхэлнэ
Ирэх 2025-2026 оны хичээлийн жилд Төрийн өмчийн ерөнхий боловсролын сургуулийн 1 дүгээр ангийн элсэлтийн цахим бүртгэлийг Монгол Улс...
7 цагийн дараа
УБЦТС: Өнөөдөр хийгдэх засварын хуваарь
Өнөөдөр буюу 2025 оны наймдугаар сарын 11-ний Даваа гарагт цахилгаан шугам сүлжээнд хийх засварын хуваарийг танилцуулж байна. Хэрэгл...
7 цагийн дараа
“Их хурд-10” хурдан морины уралдааны үеэр 14 хүүхэд мориноос унажээ
“Их хурд-10” хурдан морины уралдаан Хүй 7 худагт 2025 оны наймдугаар сарын 8-10-ны өдрүүдэд зохион байгуулагдаж, хурдан морин...
7 цагийн дараа
Х.Баасанжаргал: Хөрөнгө оруулалтын саналыг УИХ-ын гишүүдээс авч байгаа нь Үндсэн хуулийн зөрчил
Улсын их хурлын гишүүн, Хүний эрхийг хангах Үндэсний хоёрдугаар хөтөлбөрийн төслийг боловсруулах Ажлын хэсгийн ахлагч Х.Баасанжаргал...
7 цагийн дараа
Сэтгэгдлүүд