мэдээ
Б.Баатархүү: Долоон гариг хамт гарч ирсэн ийм үзэгдэл дахин тохиохгүй DNN.mn
Админ
2025 оны 1 сарын 21
4908
Одон орон геофизикийн хүрээлэнгийн эрдэм шинжилгээний ажилтан, докторант Б.Баатархүүтэй долоон гариг нэг шугам дээр хамт гарч ирж буй ховор үзэгдлийн талаар ярилцлаа.
-Долоон гариг нэг шугам дээр хамт жагсах маш ховор үзэгдэл болох гэж байна. Одоогоор ямар гаригууд гарч ирсэн байгаа вэ?
-Энэ үзэгдэл ерөнхийдөө 2025 оны нэгдүгээр сараас эхэлсэн үйл явдал. Одоогоор сугар, ангараг, бархасбадь, санчир, тэнгэрийн ван, далай ван гэсэн зургаан гариг харагдаад эхэлсэн. Хоёрдугаар сард өдөр уртсаад эхлэхээр сугар, санчир гаригууд нарны байршлаасаа шалтгаалаад харагдахаа больж эхэлнэ. Буд бол долоо дахь гариг юм. Хараахан гарч ирээгүй байгаа. Маш хурдан эргэдэг учраас хоёрдугаар сараас харагдаж эхэлнэ гэж тооцоолсон. Хэрэв нар жаргасны дараа дурандаад үзэх юм бол нар манддаг зүүн өмнөд талд ангараг, үүнээс жаахан урд хэсэгт бархасбадь, тэнгэрийн ван байрласан харагдана. Харин хойхно талд нь далай ван, сугар, санчир гаригууд харагдана. Сугар бол гэрэлтэх чадвараараа сарны да раа ордог. Мөн ангараг гариг 2025 оны нэгдүгээр сарын 18-наас мандаж эхэлж байгаа учраас их хол харагдана. Эдгээр гаригууд тодорхой хурдтайгаар нарыг тойрч эргэдэг. Давхцал нь хурдныхаа зөрүүнээс шалтгаалаад хамт гарч ирж байгаа юм.
-Нэг шулуун дээр бол харагдахгүй гэсэн үг үү?
-Тийм. Тэнгэрт зэрэгцэж л харагдана. Гаригийн жагсаал тэгшитгэлийг прад гэж нэрлэдэг. Манай тэнгэрийн гаригууд нэг хавтгай дээр оршиж байгаа. Өөрөөр хэлбэл, нарны аймаг үүссэн цагаасаа л нэг хавтгай дээр эргэлдсэн. Наранд ойрхон байх тусмаа удаан эргэдэг. Тэгэхээр гариг болгон өөр, өөр хурдтайгаар нарыг тойрч эргэлдэж байгаа гэсэн үг. Буд, сугар хоёр бол маш хурдан тойрдог. Дэлхий 365 хоногт тойрно. Бүр цаашаагаа алслагдаад ирэхээрээ тэнгэрийн ван, далай ван гэх аварга хийн гаригууд 85 жилд нарыг тойрдог байх жишээтэй. Ийм удаан тойрдог болохоороо ойролцоогоор нарны нэг талд гарч ирж байгаа юм. Яг нэг шулуун дээр гарч ирнэ гэх юм бол харьцангуй ойлголт шүү. 3 градус, 4 градуст бүгд орж ирэхийг нэг математикч тооцоолсон байдаг юм. Түүнийхээр гаригууд нэг шулуун дээр гарч ирэх үзэгдэл 400 тэрбум жилд нэг удаа тохионо гэсэн. Тэгэхээр манай нарны нас гүйцэхгүй болчихож байгаа юм. Нар бол 10 тэрбум жилийн настай. Одоо бол 4.5 тэрбум жилийг насалсан явж байна. Тиймээс манай нарны насанд бүх гаригууд яг нэг шулуун дээр давхцах үйл явдал гарахгүй байх. Ерөнхийдөө 180 градус, 90 градус дотор л байрлах боломжтой.
-Энэ бол одон орон судлалын маш ховор үзэг дэлд орно. Гаригууд дахин хамт гарч ирэх тохиолдол бий юу?
-Одоогийн тооцооллоор 2040 онд таван гариг, 2080 онд таван гариг хамт гарч ирнэ. Яг долоон гариг гарсан тохиолдол үүн шиг бараг л дахин давтагдахгүй. Хоёрдугаар сарын 28-нд маш өндөрлөг газраас долоон гаригийг бас харах мөч тохионо. Цаг хугацааны хувьд бол яг нар жаргасны дараа харж болно. Эклютын хавтгайг дөрвөн тэнцүү хуваахад нэг талд нь буюу 180 градус дотор нарны аймгийн найман гариг орж ирнэ. Мянган жилд бол долоон удаа л тохиолддог үзэгдэл. Энд тооцоолсноор 2176 он, 2192 гэх мэт онуудад бүгд хамт харагдана.
-Улс үндэстэн бүр өөр, өөр газарзүйн байрлалтай. Тэгвэл дэлхий нийтээрээ уртраг өргөрөг, өндөр нам байршлаасаа хамаарахгүйгээр энэ үйл явдлыг бүх байрлалаас харах боломжтой өдөр гэж бий юу?
-Мэдээж байгаа. Нэгдүгээр сарын 21-нд л бүгдийг нь хаанаас ч харах боломжтой. Хоёрдугаар сарын 28-наас бол буд гариг гараад ирэхээр өндөрлөг газруудаас зурвасхан л харж болно. Ангараг гаригийг монголчууд улаан нүдэн гариг гэж нэрлэдэг. Үүнийг дурангаар харах юм бол бөөрөнхий улаан, гадаргуу нь хагарсан ул мөртэй харагдана. Хэмжээгээрээ манай дэлхийгээс жижигхэн. Бархасбадь бол аварга том хийн гариг. Манай нарны аймгийн хамгийн том гариг л даа. Дэлхийгээс радиусаараа 11 дахин том. Өөрийн гэ сэн дөрвөн дагуултай. Дагуулуудыг нь сар гэж нэрлэдэг. Яг л манай дэлхийг нэг сар дагадаг шиг. Дагуулууд нь улаан судалтай. Нартай хамт арванхорёдугаар сард ирсэн учраас их тод гэрэлтэж байгаа. Тэнгэрийн ван, далай ван хоёр алс хол байдаг учраас мэргэжлийн том дурангаар харах боломжтой. Сугар бол хамгийн үзэсгэлэнтэй гариг. Хагас дугуй хэлбэртэй. Дэлхийн дотуур байрладаг учраас нэг тал нь сүүдэртээд нар тусаж байгаа хэсэг нь гялтганадаг. Энэ гаригийн агаар мандал 500 градус хүрдэг учраас их халуун. Санчир гариг энгийн хоёр нүдний дурангаар ч харагддаг. Одоогийн байдлаар санчир холдож байна. Өмнө жил есдүгээр сард их ойртож ирсэн юм. Алсын гариг учраас манай дэлхий л холдож байна гэж ойлгох хэрэгтэй.
А.Даваадулам
7
2
1
Хонины ястай мах 14.500-15.000, цул мах 15.500-17.500 төгрөг байна
Хүчит шонхор, Дэнжийн 1000 захад борлуулагдаж буй махны үнэ ханшийн /2025.05.13/ мэдээллийг хүргэж байна. Ямааны мах – ястай 1...
8 цагийн дараа
Орос, Украины дайны асуудал нэг талдаа гарав
ОХУ-ын ерөнхийлөгч Владимир Путин Улаан талбайд баярын парад дээр холбоотнуудаа хүлээн авснаас нэг өдрийн дараа ХБНГУ-ын канцлер Фри...
7 цагийн дараа
294 суманд 795 ариун цэврийн байгууламжийг барихаар төлөвлөжээ
УИХ-ын Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын байнгын хорооноос Төрийн өмчийн ерөнхий боловсролын сургууль, цэцэрлэг, дотуур байрны...
7 цагийн дараа
МҮБХ: Нийтийн сүлжээнд Үндэсний бөхийг гутаан доромжилсон нэр бүхий этгээдүүдийн үйлдлийг үзэхгүй байхыг уриалж байна
МҮБХ-ноос уриалга гаргалаа. Монголын Үндэсний бөхийн холбоо нь Үндэсний бөхийг түгээн дэлгэрүүлэх, бөхийн барилдаан зохион байгуулах...
7 цагийн дараа
П.Мөнхтулга: Сонин хэвлэл тухайн улсаас арчигдах нь иргэдийн боловсролоос илүү үндэсний аюулгүй байдал, тусгаар тогтнолд сөрөг нөлөө үзүүлдэг
УИХ-ын гишүүн П.Мөнхтулгатай цаг үеийн асуудлаар ярилцлаа. -Таны хувьд эдийн засагч, эрх зүйч мэргэжилтэй хүн. Энэ утгаараа манай ул...
6 цагийн дараа
Сэтгэгдлүүд
DonaldLiz
Norma ISO 10816
Equipos de equilibrado: importante para el funcionamiento fluido y óptimo de las maquinarias.
En el ámbito de la avances avanzada, donde la productividad y la fiabilidad del aparato son de alta significancia, los sistemas de ajuste juegan un rol esencial. Estos equipos adaptados están concebidos para equilibrar y estabilizar piezas giratorias, ya sea en herramientas industrial, automóviles de traslado o incluso en electrodomésticos de uso diario.
Para los técnicos en soporte de equipos y los especialistas, utilizar con sistemas de ajuste es esencial para proteger el desempeño suave y confiable de cualquier dispositivo móvil. Gracias a estas soluciones avanzadas avanzadas, es posible reducir sustancialmente las movimientos, el estruendo y la presión sobre los rodamientos, prolongando la vida útil de elementos caros.
Asimismo relevante es el función que cumplen los equipos de calibración en la soporte al consumidor. El asistencia experto y el mantenimiento permanente empleando estos dispositivos permiten brindar prestaciones de excelente nivel, mejorando la bienestar de los consumidores.
Para los titulares de emprendimientos, la inversión en equipos de equilibrado y detectores puede ser esencial para optimizar la eficiencia y rendimiento de sus aparatos. Esto es particularmente importante para los inversores que manejan reducidas y pequeñas emprendimientos, donde cada aspecto cuenta.
También, los sistemas de equilibrado tienen una amplia aplicación en el sector de la prevención y el control de excelencia. Permiten identificar potenciales fallos, previniendo mantenimientos elevadas y averías a los sistemas. Incluso, los información extraídos de estos sistemas pueden aplicarse para optimizar procesos y mejorar la reconocimiento en plataformas de investigación.
Las sectores de aplicación de los sistemas de ajuste incluyen variadas industrias, desde la producción de ciclos hasta el control ambiental. No interesa si se considera de extensas fabricaciones industriales o reducidos establecimientos hogareños, los equipos de ajuste son fundamentales para garantizar un desempeño productivo y sin riesgo de interrupciones.
А
Woooow
