ЦЕГ-ын Урьдчилан сэргийлэх албаны Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсийн чиглэлийн ахлах мэргэжилтэн, цагдаагийн хошууч С.Баярбилэгтэй тээврийн хэрэгсэл хулгайлах гэмт хэргийн талаар ярилцлаа.

---

-Сүүлийн үед автомашин хулгайлах гэмт хэрэг багагүй гарч байна. Тэгвэл энэ төрлийн гэмт хэргийн нөхцөл байдал ямар байна вэ?

– Эрүүгийн хуульд бусдын эд хөрөнгийг хулгайлах гэмт хэргийг тодорхой хуульчилж өгсөн байдаг. Юуны өмнө “Хулгайлах” гэмт хэргийн нэг төрөл бол тээврийн хэрэгсэл хулгайлах гэмт хэрэг гэдгийг дурдъя. Цагдаагийн байгууллагад 2025 оны эхний 10 сарын байдлаар 6151 “Хулгайлах” гэмт хэрэг бүртгэгдсэн байна. Үүнийг өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад 841 нэгж буюу -12.0 хувиар буурсан үзүүлэлттэй байгаа. Харин нийт 6151 хулгайлах гэмт хэргийн 201 нь тээврийн хэрэгсэл хулгайлсан гэмт хэрэг байна. Өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад 13 нэгж буюу 6.9 хувиар өссөн гэх үзүүлэлт гарсан. Өөрөөр хэлбэл, хулгайлах гэмт хэргийн 3.3 хувийг тээврийн хэрэгсэл хулгайлах гэмт хэрэг эзэлж байна гэсэн үг.

-Гэмт этгээдүүд хулгайлсан тээврийн хэрэгслээ ихэвчлэн худалдан борлуулдаг уу?

-Тээврийн хэрэгсэл хулгайлаад усдад зарж борлуулах иймэрхүү нөхцөл байдал гэмт хэрэг мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад тогтоогддог. Гэхдээ заавал зарж борлуулахгүйгээр тухайн автомашиныг задлаад, эд ангиар нь зарж буй хэлбэр нэлээдгүй хувийг эзэлж байна.

-Иргэдийн зүгээс гэмт этгээдүүдэд энэ төрлийн хэрэг үйлдэх сэдлийг өгч буй нийтлэг алдаа, дутагдал байна уу?

-Энэ төрлийн гэмт хэргийг шалгах явцад тодорхой нөлөөлсөн шалтгаанууд байдаг. Тодруулбал, иргэд хараа хяналт, харуул хамгаалалтгүй газар тээврийн хэрэгслээ удаан хугацаагаар байршуулах, машинаа асаалттай, хаалгыг нь онгорхой орхиод үйлчилгээний газар руу хэдхэн минут ордог. Эсвэл машинаа халаах зориулалтаар асаалттай, онгорхой орхих гэдэг ч юмуу энэ мэтчилэн гэмт этгээдүүдэд гэмт хэрэг үйлдэх нөхцөл, боломжийг олгож байна. Тиймээс иргэд аль болох харуул хамгаалалттай газар автомашинаа байршуулж байх хэрэгтэй. Ялангуяа өөрийн эд хөрөнгөө удаан хугацаагаар хараа хяналтгүй орхихгүй байснаараа хулгайлах төрлийн гэмт хэрэгт өртөхөөс урьдчилан сэргийлж чадна.

-Хулгайлах гэмт хэрэг үйлдсэн этгээдэд ямар хуулийн хариуцлага хүлээлгэдэг вэ?

-Эрүүгийн хуульд бусдын эд хөрөнгийг хүч хэрэглэхгүйгээр нууцаар, хууль бусаар авсан тохиолдолд зорчих эрхийг нь хязгаарладаг. Эсвэл зургаан сараас таван жил хүртэлх хугацаагаар хорих ялаар шийтгэнэ гэж заасан байдаг. Магадгүй хүндрүүлэх бүрэлдэхүүнтэй буюу энэ төрлийн гэмт хэргийг олон давтамжтай үйлдэж, амьдралынхаа орлогын эх үүсвэр болгосон болон зохион байгуулалттай бүлэг этгээдүүд үйлдсэн бол таваас 12 хүртэлх жилийн хорих ялтай. Гэмт хэрэг үйлдсэн аргаасаа хамаараад харгалзах хорих ял нь хүндэрдэг гэж ойлгож болно.

 

А.Даваадулам